بدون رعایت اخلاق صلح جهانی آرزویی دست نیافتنی است

وی افزود: در مقام نخست اساسا اخلاق به صلح جهانی هم می‎تواند معنا و مفهوم بدهد و هم می‎تواند به منزله یک فرآیند در فصول صلح جهانی مؤثر باشد. هردو را اندکی توضیح می‏دهم. اگر کسی از ما بپرسد که صلح جهانی چیست ؟ چه وضعیت و ابعاد و مراتبی دارد؟ باید بگویم که خود صلح جهانی یک مفهوم اخلاقی است . یک مفهوم ارتباطی بین افرد است که چون جهانی است از حوزه رفتار ارتباطی شخصی تبدیل به حوزه رفتار ارتباطی بین ملتها و قومیتها می‎شود و این خود یک مفهوم اخلاقی است.

 

رئیس گروه اخلاق حرفه‎ای دانشگاه تهران ادامه داد: بنابراین اگر بخواهیم در یک روند و هدفی خاص صلح جهانی را تعریف کنیم اخلاق می‎تواند همین هدف را برای ما ترسیم کند و عمق آن را به ما نشان دهد. منظورم این است که اگر صلح جهانی را با الزامات بیرونی مثل نهادهای بین المللی حقوق بشر یا با الزامات درونی مثل آنچه که اریک فروم اسم آن را وجدان اخلاقی قدرت گرا می‎نامد دنبال کنیم به آنچه که حقیقتا صلح جهانی است نخواهیم رسید.

 

این استاد فلسفه اخلاق دانشگاه تهران یادآورشد: از حیث فرآیند ترویج اخلاق، نهادهای اخلاقی و ممیزیهای اخلاقی اینها می‏توانند راه و کارهای دستیابی به صلح جهانی را به ما بدهند. اگر ما بتوانیم به عنوان ممیزیهای اخلاقی تصمیم گیریهای قدرتهای بزرگ را و تصمیم گیریهای شرکتهای چند ملیتی و بزرگ را ارزیابی و به نقد اخلاقی بکشیم گام بزرگی را دربدست آوردن صلح جهانی پیموده‏ایم.

 

قراملکی اظهار داشت: صلح جهانی در گرو اخلاقی بودن همه کسان ، نهادها و دولتهایی است که در تعاملات اخلاق مؤثرند. البته ممیزیهای اخلاقی با ممیزیهای حقوقی تفاوت جدی دارند. آنچه گفتم در مقام هنجارشناختی و باید است. اما در زمینه آنچه که هست باید بگویم در زمینه کسب و کار جهانی تا حدود زیادی ممیزیهای اخلاقی و پایبندیهای اخلاقی مورد توجه و تا حدودی عمل قرار گرفته‎اند.

 

وی افزود: اما در زمینه روابط ین الملل و روابط سیاسی و اخلاق دیپلماسی معضلات بسیار جدی داریم که اینها را ما موانع صلح جهانی می‎دانیم. صلح جهانی وقتی بدست می‏‎آید که بتوانیم عملا در عرصه‏هایی مثل روابط بین الملل در حوزه سیاست و اخلاق دیپلماسی و نهادهای قدرت گرا، اخلاق را بتوانیم حاکم کنیم، بدون حاکمیت اخلاق در این نهادها، صلح جهانی احیانا یک آرزو و هدفی خواهد بود که تعبیر نخواهد شد.