نگین فیروزه ای ایران در آستانه نابودی/ کابوس سونامی نمک نزدیکتر می شود

رضا کهولی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ریشه خشکی دریاچه ارومیه اظهار داشت: خشک شدن این دریاچه از حدود 10 سال پیش و زمانی که ما به افتتاح سدها در این حوزه آبریز افتخار می کردیم شروع شد و طی چند سال اخیر به دلیل سوء مدیریتهای متعدد در کنترل این پدیده شکل بحرانی به خود گرفت و درحال حاضر وضع به گونه ای پیش می رود که هر روز بدتر از دیروز است.

وی تاثیر عوامل انسانی در بحران فوق را بسیار پررنگ خوانده و گفت: یکی از مهمترین عوامل انسانی در خشک شدن دریاچه سدهایی است که در حوزه آبریز دریاچه ساخته شده اند و عملا مسیر 15 رودخانه ای که قبلا به دریاچه می ریختند مسدود شده است همچنین هر سال میلیاردها مترمکعب آب برای کشاورزی در این حوزه مصرف می شود که مقداز زیاد آن هدر می رود که تمامی  این عوامل سبب شده است که بالانس موجود در دریاچه بین آبهای ورودی و خروجی از بین برود و ابن بحران پدید آید و نزدیک به 60 درصد دریاچه تبدیل به نمکزار شود.

کهولی با بیان اقدامات صورت گرفته از سوی مرکز نخبگان شهید فهمیده در این زمینه تصریح کرد: از حدود دو سال پیش این موضوع جزو الویتهای اساسی نخبگان منطقه قرار گرفت و با تشکیل کارگروه تغییر اقلیم و دریاچه سعی بر آن شد که با حضور استادان و نخبگان عوامل ایجاد کننده این بحران و راههای احیای این دریاچه مورد بحث قرار گیرد.

وضعیت دریاچه ارومیه اورژانسی است

به گفته وی در همین زمینه راهکاری مختلف از جمله جلوگیری از تبخیر آب دریاچه ارومیه، افزایش میزان بارش برف و استفاه از تکنولوژیهای نوین فیزیکی تعدیل آب و هوا آماده و به مسئولان وزارت نیرو، سازمان آب منطقه ای ، محیط زیست و استانداری ارائه شد که در این راهکارها و بحثهایی که در کارگروهها مطرح شد بیش از 20 نفر استادان دانشگاههای منطقه و دانشگاه شریف و تعداد کثیری از نخبگان مشارکت داشتند.
 
مسئول مرکز نخبگان شهید فهمیده غرب کشور ضمن اشاره به اینکه وضعیت دریاچه ارومیه شبیه یک مریض اورژانسی است تاکید کرد: مهمترین این راهکارها، طرح احیای دریاچه با استفاده از تکنولوژیهای نوین تعدیل آب و هوا بوده که این طرح با هدف تامین دو تا پنج میلیارد متر مکعب آب در مدت 9 ماه برای دریاچه ارومیه ارائه شده است.

وزارت نیرو سهم آب دریاچه را بدهد

وی بحث انتقال آب از حوضه های دیگر را رویاپردازی عنوان کرده و گفت: با توجه به اختلاف سطح موجود و فاصله بین این حوزه و اعتبارات کشور و دیگر عوامل عملا این پیشنهاد رویا پردازی است و حکایت سنگ بزرگ علامت نزدن است چرا که اگر ما مدیریت کارآمد صنایع آبی داشته باشیم نیازی به چنین رویا پردازیهایی هم نیست.

کهولی یادآور شد: در ابتدا وزارت نیرو باید سهم آب دریاچه را بدهد و سدهایی را که پدید آمدن این بحران نقش دارند باز کند و اگر می خواهیم با انتقال آب از ارس، کشاورزی دشت تبریز را احیا کنیم و یا به کشت و صنعتی که در شبستر افتتاح کرده ایم آب دهیم بهتر است این کار را به اسم دریاچه ارومیه انجام ندهیم.

مسئولان کاری جز مصاحبه انجام نداده اند

مسئول مرکز نخبگان شهید فهمیده غرب کشور با اشاره به ورود افراد غیر متخصص در کنترل بحران دریاچه تصریح کرد: این پدیده یک بحران زیست محیطی است و برای کنترل این بحران باید از نظرات نخبگان و استادان دانشگاهی بهره برد، اما در حال حاضر کنترل این بحران در اختیار افراد اجرایی و سیاسی است و در حال حاضر نخبگان منطقه آمادگی دارند بدون هیچ چشمداشتی با دولت همکاری کنند ولی متاسفانه تاکنون این فضا ایجاد نشده است.

وی افزود: مسئولان تاکنون برای نجات دریاچه کاری جز مصاحبه و جلسه انجام نداده اند و فراموش کرده اند که دریاچه با دستور نجات نمی یابد و در حالیکه ما در ایران توانمندی ارائه تکنولوژی نوین فیزیکی تعدیل آب و هوا را داریم مسئولان این توانایی را از روسها می خواهند.

به گفته کهولی هم اکنون مسئولان بیشتر وقت خود را صرف حل مشکلات تیمهای فوتبال می کنند و درحال حاضر ما به اعتمادی نیاز داریم که در اوایل انقلاب و دوران جنگ حضرت امام(ره) به جوانان داشت و افرادی چون باکریها در سایه همین اعتماد رشد کردند.
 
وی طرح احیای دریاچه با تکنولوژی نوین فیزیکی تعدیل آب وهوا را که توسط استادان دانشگاههای تبریز، شریف و نخبگان ارائه شده است  در رفع بحران فوق موثر دانسته و افزود:قبلا از این تکنولوژی در مکزیک، قطر و آفریقا استفاده شده و موجب افزایش بی سابقه بارش شده است چرا که در این تکنولوژی نیازی به وجود ابر در منطقه هدف نیست و بیشتر تکیه بر ذرات کیهانی و ویژگیهای الکترو مغناطیسی دارد که مرحله اولیه این طرح انجام شده اما در حال حاضر برای انجام فاز طراحی و امکان سنجی نیاز به تامین اعتبار دارد که در حدود 10 ماه است معلق مانده است. فاز اجرایی این طرح 9 ماه پیش بینی شده و با اعتباری بالغ بر 50 میلیارد ریال قابل اجراست.

انتظار می رفت نمایندگان زودتر به ماجرای دریاچه ورود کنند

کهولی افزود: امیدواریم مسئولان در کنار بودجه های میلیاردی که در 13 سال گذشته  برای تیمهای خارجی مخصوصا روسی و چینی  در حوزه تعدیل آب وهوا هزینه کرده و می کنند از تیمهای داخلی نیز حمایتهای لازم را انجام دهند تا ضمن برخورداری از استقلال علمی در این زمینه، بتوانیم  مشکل زیست محیطی دریاچه ارومیه را حل کنیم.

مسئول مرکز نخبگان شهید فهمیده غرب کشور مشکل دریاچه ارومیه را مسئله ای زیست محیطی و اجتماعی عنوان کرده و یادآور شد: نباید با این موضوع برخورد سیاسی، امنیتی، غیرتخصصی و احساسی کرد و باید اجازه داد توسط متخصصان و نخبگان مدیریت شود.

کهولی گفت: باتوجه به بزرگی این فاجعه مردم انتظار داشتند نمایندگان محترم زودتر وارد این قضیه شوند و به جای بهره‌برداری انتخاباتی از این قضیه، با فراخوان وزرای نیرو، جهاد کشاورزی و رئیس سازمان محیط زیست قضیه را بررسی و کنترل کنند  که متاسفانه این موضوع خیلی دیر انجام شد و تنشهای ایجاد شده هم زمانی افزایش یافت که برخی در مجلس نجات دریاچه را ظلم به مردم ایران دانستند و این طرح را مصداق بی عدالتی خواندند و این نوع برخورد دل تمامی طرفداران محیط زیست در دنیا و کشور را به درد آورد.

وی یادآور شد: این اولین بار در تاریخ ایران است که مردم نگران محیط زیست خود و پیگیر احیای آن هستند و ما در این شرایط باید به جای برخورد سیاسی از این حمایت مردم تقدیر کنیم و در این راستا انجام اقدامات صحیح و اطلاع رسانی شفاف باعث کاهش نگرانیهاست.