هنرمان را به اصل ولایی‌مان برگردانیم

به گزارش خبرگزاری مهر، حمید شاه آبادی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از بانیان برگزاری جشنواره "طوایف تا ولایت" در دومین روز برگزاری همایش، 22 آبان به موزه هنرهای معاصر آمد و مقاله خود را ارائه کرد.

وی در ابتدا به موضوع ولایت اشاره و اظهار کرد: فکر می‌کنم وظیفه متولیان عرصه هنر، صیانت از مفهوم، بازتعریف مرزهای هنر و غیر هنر است به خصوص در سنت ایرانی - اسلامی که ولایی است باید ببینیم هنر نیازمند چه ویژگی‌هایی است.

شاه‌آبادی افزود: در بین چالش‌های مختلفی که در جوامع وجود دارد، گاهی اوقات اثرگذاری یک اثر هنری را فاقد ویژگی‌های لازم می‌دانیم چون یک اثر هنری، فارغ از وجه آسمانی، دارای ویژگی روحی و معنوی نیز هست. پس موضوع اثرگذاری آثار هنری در مخاطبان به وجه سخت افزاری برنمی‌گردد و اگر بحث معنا در آثار هنری را بنگریم، قطعا این بحران که امروزه در جوامع مختلف وجود دارد، متاثر از وجه نرم افزاری خواهد بود.

معاون هنری در خصوص نبود معنویات در آثار هنری ابراز کرد: اگر این غیبت معنی در آثار هنری را به عنوان بحران درنظر بگیریم، متوجه یک بحران هویتی می‌شویم. وقتی به آثار هنری امروزی نگاه می‌کنیم، کمبودی از حیث مخاطب نمی‌بینیم اما از حیث هویت این کمبود حس می‌شود. گاهی هنرمند نمی‌داند خودش اثر خلق می‌کند یا اینکه مورد هجوم یک جریان فکری است که او به شجره هنر در جایگاه دیگری ریشه می‌دواند.

وی با بیان اینکه ولایت در عرصه هنر از دو وجه قابل بررسی است، ادامه داد: یکی از وجوه این است که هر اثر هنری یک وجه مادی دارد و وجه دوم این است که یک اثر هنری مربوط به تراوشات جان و فکر است. اگر آثار هنری ما در بحران معنایی و هجمه متفاوت اندیشه‌های مختلف فکری بر وجه مادی و حسی آثار صدمه بزند، این اثر فی نفسه به یک شی صرف نزول پیدا می‌کند.

شاه‌آبادی تصریح کرد: به این دلی که در این صورت به خاطر خلا اثرگذاری بر مخاطب، معطوف وجه مادی شده و اگر اثر ما در حوزه معنی متوجه حملاتی به اندیشه مخاطب شود، مخاطب اثر را تا حد یک شی صرف تحقیر می‌کند.

وی یادآور شد: غیبت معنا در یک اثر هنری چه از وجه مادی موجب تنزل و چه از وجه معنایی موجب چنین بحرانی در مخاطب و اثر می‌شود. از آنجا که این بحران با موضوع معنا سروکار دارد، مدیریت بحران نازل به ملاک معنوی و مادی می‌شود که در مسیر تولید آثار هنری، باید علامت گذاری‌هایی شود که ریشه در اسلام داشته باشد چون چاره‌ای نداریم که هنر خودمان را به اصلمان که ولایت است، برگردانیم.

شاه آبادی در پایان نتیجه گرفت: پارادایم ایرانی - اسلامی خواستگاهی را به متفکرین ایرانی نشان می‌دهد و چراغ راهی را که با ولایت در ارتباط است، روشن می‌کند. اگر به دنبال مسیری که کمترین خطا را داشته باشد، هستیم چاره‌ای جز چنگ زدن به این راه نداریم.

نخستین جشنواره هنرهای معاصر اسلامی "طواف تا ولایت " با همکاری مراکز تخصصی موسیقی، تجسمی، نمایشی و با حمایت بنیاد فرهنگی هنری رودکی و به دبیری دکتر شهرام گیل آبادی در حال برگزاری است و عصر روز سه شنبه 24 آبان مقارن با عید سعید غدیر خم در تالار وحدت به کار خود پایان می‌دهد.