بودجه ریزی کتابخانه‌های یزد عادلانه نیست/ نقاط محروم همچنان در محرومیت

به گزارش خبرنگار مهر، کتابخانه ها بر اساس قوانین علاوه بر بودجه های عمرانی و تجهیزاتی خود، سهمی از درآمدهای برخی ادارات و نهادها دارند اما این بودجه ها از آنجا که محدودیتهایی برای هزینه دارند، سبب شده آنگونه که لازم است نتوانند کارایی بالایی در مجموعه استان داشته باشند.

از جمله این درآمدها سهم نیم درصدی کتابخانه های عمومی از درآمدهای شهرداری است و گرچه این نیم درصد در گذشته 1.5 درصد بود و با کاهش آن برخی کتابخانه ها با مشکل مواجه شدند اما همین نیم درصد نیز توانسته در برخی نقاط گره گشا باشد.

یکی از قوانینی که شاید نقص به شمار بیاید، لزوم هزینه کرد این نیم درصد در کتابخانه های در محدوده هر شهرداری است به نحوی که به عنوان مثال نیم درصد سهم شهرداری اردکان باید در کتابخانه های همان اردکان هزینه شود.

این امر سبب شده برخی شهرستانهای همچنان در محرومیت باقی بمانند و برخی شهرستانهای دیگر این سهم را در حساب خود دپو کنند.

شهری نظیر بهاباد که از نقاط محروم به شمار می رود، سال گذشته سهم نیم درصد شهرداری آن 2.5 میلیون تومان بود در حالی که تنها هزینه گاز کتابخانه های آن به 4.5 میلیون تومان رسید.

یا در شهری نظیر ابرکوه، کتابخانه ها اکنون هشت میلیون تومان بدهی به کارکنان خود دارند و سهم نیم درصد شهرداری آن نیز بسیار محدود است.

محدودیت و تغییر نیم درصدهای شهرداری به دلیل کمبود یا نبود منابع درآمدی برای شهرداری هاست از اینرو به طور طبیعی شهرداریهای نقاط محروم درآمد چندانی ندارند و در عوض شهرداریهای نقاط برخوردار، درآمدهای قابل توجهی دارند.

شاید اگر قانون دست مدیران را در بودجه ریزی در این زمینه باز می گذاشت و امکان هزینه کرد نیم درصد شهرداری شهری در کتابخانه های شهری دیگر به ویژه در نقاط محروم میسر می‌ شد، کتابخانه های مناطقی نظیر بهاباد و ابرکوه نیز نفسی تازه می کردند.

برخی شهرداریهای از پرداخت سهم نیم درصد از درآمد خود طفره می روند

این مشکلات همه در حالی است که نیم درصد سهم شهرداری ها پرداخت شود و در مناطقی که شهرداری هنوز به این تعهد خود به درستی عمل نمی کند، مشکلات شکل دیگری به خود می گیرند.

در استان یزد وضعیت همکاری شهرداران با کتابخانه ها نسبت به سایر نقاط کشور مطلوبتر است اما در برخی مواقع نیز شهرداریها از پرداخت سهم خود طفره می روند.

در برخی مناطق نیز شهرداریها میزان درآمد خود را به شکل مستند ارائه نمی دهند و به واقع مشخص نیست که نیم درصد سهمی که از آن صحبت می شود، نیم درصد واقعی است یا خیر.

بر اساس قانون شهرداریها باید نیم درصد از درآمدهای سالانه خود را به کتابخانه ها اختصاص دهند اما همانطور که مطرح شد، بسیاری از شهرداریها حاضر به اعلام رقم واقعی درآمدهای خود نیستند.

مدیرکل کتابخانه های عمومی استان یزد در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: اینکه مجاز نیستیم پولی را از شهرستانی به شهرستان دیگر انتقال دهیم و بر اساس نیازهای کتابخانه های هر منطقه هزینه کنیم، سبب شده تا کتابخانه های محروم همچنان در محرومیت بمانند.

محمدحسین پارساییان افزود: کتابخانه ها در برخی شهرستانها با مشکلات زیرساختی عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند اما بر اساس قانون قادر به هزینه کرد درآمدهای کتابخانه های برخوردار از محل شهرداریها در شهرستانها و کتابخانه های محروم نیستیم.

وی با بیان اینکه عملکرد برخی شهرداریها در پرداخت سهم نیم درصدی قابل تقدیر است، افزود: اما برخی دیگر از شهرداریها در پرداخت سهم خود تعلل می کنند و برخی بدهی های قابل توجهی به کتابخانه ها دارند.

تفت، اردکان و میبد؛ سه شهرداری منظم یزد در پرداخت سهم نیم درصدی

پارساییان عنوان کرد: البته برخی شهرداریها نیز همکاری بسیار خوبی با کتابخانه ها دارند که از آن جمله می توان به شهرداری تفت، اردکان و میبد اشاره کرد که در مراسم تجلیل از فعالان حوزه کتاب و کتابخوانی که در نخستین روز از هفته کتاب برگزار شد، از آنها تجلیل به عمل آمد.

گرچه به نظر می رسد کتابخانه های استان یزد نسبت به سایر نقاط کشور از مشکلات کمتری برخوردارند و یزد در بسیاری از شاخص ها در رتبه نخست کشور قرار دارد اما نمی توان ضعفهای آنها به ویژه نقاطی که مربوط به ضعفهای قانونی است، نادیده گرفت.

شاید یکی از بزرگترین مشکلات کتابخانه ها نه تنها در استان یزد، بلکه در سراسر کشور، عدم استقلال آنهاست.

تعدد مسئولیتهای ارشاد خدمات رسانی این اداره را دچار نقص می کند

از آنجا بسیاری از امور عمرانی و ... کتابخانه ها باید توسط اداره ارشاد انجام شود، ارشاد در بسیاری موارد به دلیل تعدد پروژه های عمرانی، نمی تواند آنگونه که لازم است، نیاز کتابخانه ها را برطرف کند.

البته به نظر می رسد اداره ارشاد حداقل در استان یزد به دلیل تعدد اختیارات و برنامه ها و عظیم بودن قشر زیر پوشش، نتوانسته در بسیاری از حوزه های فعالیتی خود موفق عمل کنند و شاید به جرات بتوان گفت هیچ یک از اقشار زیر پوشش این اداره اعم از هنرمندان، خبرنگاران، نویسندگان، کتابخانه ها و .... از نحوه فعالیت و برنامه ریزی اداره ارشاد دل خوشی ندارند.

گرچه اکنون سیاست دولت ادغام است اما به نظر می رسد در برخی موارد به ویژه کتابخانه ها که عملکرد آن مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است، استقلال به ویژه در بحث بودجه ای بتواند بسیاری از مشکلات این نهاد را برطرف کند.

در بسیاری مواقع نیز رفع یک سد کوچک قانونی می تواند رونق را به کتابخانه ها بازگرداند که در این زمینه لازم است قانونگذاران وارد عمل شوند.