محیطبانان؛ از زخمی تا کشته شدن/ آخرین وضعیت محیطبان زخمی ایلامی

به گزارش خبرنگار مهر، محیط بان شخصی است که به حراست از مناطق جانوری و جنگلی می پردازند و به نوعی حافظ منابع طبیعی و جانوری است.

این شغل در ظاهر ساده به نظر می رسد ولی وجود اسلحه و شکار و شکارچی و... در باطن مملو از خطرات بزرگ است.

محیط بان به عنوان یک عامل بازدارنده مثل نیروی انتظامی است و برای حراست از گونه های جانوری شب و روز تلاش می کند ولی در این بین محیط بان از امنیت شغلی برخودار نیست و هنوز قانون محکم و تدابیر امنیتی مثل جلیقه ضد گلوله برای محیط بانان کشور وجود ندارد و هیچ از محیط بانان جلیقه ضد گلوله ندارند.

محیط بان در ایران را باید اینجور تعریف کرد: کسی که نمی تواند شلیک کند و اگر کسی به سوی او شلیک کرد نباید عکس العملی از خود نشان دهد و اگر نشان داد قاتل محسوب می شود.

مصداق این تعریف تایید حکم اعدام محیط بان اسد تقی زاده محیط بان منطقه حفاظت شده دنا در دیوان عالی کشور است که طی آن همه دوستداران محیط زیست و تشکل های زیست محیطی سراسر کشور به ویژه محیط بانان با امضای طومارها و بیانیه هایی به سران سه قوه خواستار توقف این حکم و بازنگری آن شدند چون که اجرای این حکم تأثیر بسیار بدی بر روحیه محیط بانان داشته و اثرات زیانباری برای محیط زیست به بارخواهد آورد.

در این عرصه محیط بانانی در کشور داشته ایم که توسط افراد متخلف کشته شده اند. اما مجموع اتفاقات دیگری در کشور به خصوص در چند ماه اخیر و چند روز گذشته در استان ایلام رخ داده است که  نشان می دهد در زمینه حمایت از محیط بانان خلا قانونی وجود دارد و این شغل برای محیط بانان ناامن است.

زخمی شدن محیط بان ایلامی در چند روز گذشته در یکی از مناطق حفاظت شده استان ایلام به دست یک شکارچی باعث شد تا به سرغ این محیط بان برویم.

علی موسوی محیط بان جوان و زخمی ایلامی

علی موسوی محیط بانی است که هنگام کمین برای شکارچیان و بعد از جمله "ایست - محیط زیست" به دو شکارچی و دستگیری یکی از شکارچیان، توسط گلوله دیگر شکارچی از پشت ضربه می خورد و اکنون از ناحیه کتف آسیب دیده است.

علی موسوی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: در حال حاضر 28 سال سن دارم و یک سال است به صورت پیمانی با محیط زیست ایلام مشغول به کار هستم.

وی بیان داشت: رشته من در دانشگاه محیط زیست بود و بعد از شرکت در آزمون استخدامی در محیط بانی مشغول به فعالیت شدم.

موسوی در حال حاضر دارای مدرک کارشناسی محیط زیست از دانشگاه ملی است.

وی عنوان کرد: از قبل می دانستم محیط بانی شغل سخت و پر استرسی است ولی با عشق و علاقه به کار خود ادامه دادم.

این محیط بان با اشاره به اینکه در منطقه حفاظت شده صالح آباد از توابع شهرستان مهران مشغول به فعالیت محیط بانی بوده است، افزود: این شغل از نظر مالی نیز طوری است که وقتی سر ماه می رسد مبلغی را نیز بدهکار می شویم.

وی عنوان کرد: شغل محیط بانی ساعت و شب و روز ندارد و در هفته یک روز بیشتر استراحت نداریم.

بیشتر اوقات از صبح از ساعت پنج تا غروب ساعت هفت مشغول به کار هستیم، موسوی با بیان این جمله به وضعیت محیط بانی از نظر امنیت جانی پرداخت.

وی گفت: ما حق شلیک داریم ولی فقط در صورت دفاع از خود آن هم از کمر به پایین!

موسوی افزود: حتی اگر طرف هم فرار کند ما حق شلیک نداریم و اکثر محیط بانان در خصوص امنیت جانی با مشکل مواجه هستند.

این محیط بان در پاسخ به این سئوال که چرا محیط بانان جلیقه ضد گلوله ندارند، گفت: واقعا محیط بان باید یک جلیقه ضد گلوله داشته باشد چرا که شکارچیان مسلح هستند و هر آن امکان شلیک از سوی آنها وجود دارد.

موسوی گفت: کمبود امکانات، وسعت مناطق، نبود قانون محکم برای امنیت شغلی و نداشتن انگیزه از مهمترین مشکلات محیط بانان است.

وی بیان داشت: متاسفانه فرهنگ زیست محیطی در بین مردم پایین است و با همین فرهنگ سازی و جلوگیری از شکار بی رویه می توان از اتفاقات جلوگیری کرد.

عشق و علاقه محیط بان ایلامی به محیط زیست در خانه

چگونگی بروز حادثه

موسوی بیان داشت: روز پنج شنبه هفته گذشته برای دوربین کشی به منطقه "کولک" مراجعه کردم و به دلیل شنیدن صدای گلوله در منطقه کمین کردم.

وی افزود: منطقه کولک ایلام به دلیل داشتن کل و بز از مناطق حفاظت شده استان ایلام هستند که روزانه به منظور حفاظت از این گونه ها کنترل می شود.

ما به دلیل ناامن بودن و حضور شکارچیان چند روز در منطقه حضور داشتیم، موسوی با بیان این جمله تصریح کرد: بعد از گذشت دو روز یعنی روز شنبه ساعت یک ظهر شکارچیان را در منطقه دیدیم که دو نفر بودند.

وی ادامه داد: این منطقه به دلیل وسعت و تپه های مرتفع و کوتاه هزار و یک راه برای فرار وجود دارد ولی ما راه های اصلی را با اطلاعات از منطقه بسته بودیم.

موسوی بیان داشت: به همین منظور برای شکارچیان کمین زدیم و ساعت سه و نیم یکشنبه که شکارچیان به طرف جایی که ما کمین کرده بودیم آمدند.

وی ادامه داد: چون شکارچیان به طور ناگهانی به طرف ما آمدند ما سریعا وارد عمل شدیم و با این جمله "ایست محیط زیست" شکارچیان را محاصره کردیم و در این بین یکی از شکارچیان را دستگیر و دیگری فرار کرد.

موسوی گفت: من به خیال خود که دیگر شکارچی فرار کرده است ولی همزمان همان شکارچی فراری از پشت به من شلیک کرد.

وی گفت: اول به دلیل گرم بودن متوجه نشدم ولی بعد از لحظاتی با دست زدن به کتف خود که سوزشی را احساس می کرد متوجه زخمی شدن خود شدم و به دوستان خود اطلاع دادم که اقدامات لازم انجام شد و بعد از انتقال به بیمارستان تحت عمل جراحی قرار گرفتم.

هرچند که در این بین شاید این محیط بان به دلیل صدمه جدی که از ناحیه کتف دیده دیگر نتواند مثل قدیم مشغول به محیط بانی شود گرچه به گفته خودش آرزو دارد دوباره به محیط بانی برگردد اما قصه علی موسوی حاوی نکات مهمی است مثلا چطور می شود یک محیط بان فقط به صرف جمله "ایست محیط" یک شکارچی مسلح را دستگر کند آن هم اگر این شکارچی فرار نکند یا به طرف محیط بان شلیک نکند و در واقع چرا یک محیط بان اختیارات بیشتری ندارد.

این اتفاقات نشان می دهد که در زمینه پرداختن به مسئله امنیت شغلی محیط بانی در کشور خلا وجود دارد و محیط بانان امنیت شغلی ندارند.

در این مورد به خصوص شکارچی فراری روز گذشته خود را تسلیم کرد و این اتفاق نیز تمام شد ولی قضیه امنیت شغلی محیط بان هنوز تمام نشده است.

محیط بانی باید جز مشاغل سخت قرار گیرد

معاون محیط زیست استان ایلام نیز در این ارتباط اظهار داشت: محیط بانی یک شغل سخت است و برای حمایت از محیط بانان به عنوان یک ضابط قضایی قانونهای خوبی در محیط زیست در نظر گرفته شده است.

عبدالرضا ابدالی بیان کرد: متاسفانه یکی از مشکلات شغل محیط بانی این است که این شغل جزو مشاغل سخت قرار نگرفته و محیط بانان باید 30 سال فعالیت کنند.

وی ادامه داد: در صورتی که این شغل جزو مشاغل سخت حساب شود محیط بان 20 سال فعالیت می کند.

ابدالی بیان داشت: در قانون برای شکارچیان متخلف به خصوص کسانی که به محیط بانان شلیک می کنند قانونهای بسیار خوبی وجود دارد که اگر اجرا شوند بخش مهمی از حمایت از محیط بان انجام می شود.

این مسئول اظهار داشت: محیط بانی به طور کلی یک شغل سخت است و برای برطرف شدن مشکلات به خصوص در بحث های درگیری افراد قانونهای مجازات باید به درستی اجرا شود و این شغل جزو لیست مشاغل سخت قرار گیرد.

وی در مورد حقوق و مزایای محیط بانان گفت: این حقوق نسبت به سختی شغل محیط بانی کم است هرچند در سازمان محیط زیست حمایتهای خوبی در قانون برای محیط بانان در نظر گرفته است.