به گزارش خبرنگار مهر، علیرغم افزایش بی رویه تولید و استفاده از داروهای شیمیایی در کشورمان که نگرانیهایی را به لحاظ میزان مصرف خودسرانه ایجاد کرده است، افزایش تعداد عطاریها و کلنیکهای مشاوره طب گیاهی در اردبیل و حتی سطح کشور به حدی بوده که رویکرد جدید انتخاب روشهای درمان بیماریها را از سوی شهروندان به وضوح نشان می دهد.
در این میان بی توجهی و عدم تائید یا رد این شیوه درمانی از سوی مسئولان و مهمتر از همه نامشخص بودن اهرمهای نظارتی بر اینگونه مراکز و حتی عدم صدور مجوز که به مثابهه فعالیت غیرقانونی است، برخی نگرانیها را نیز در جامعه دامن زده که باید پاسخ داده شود.
این نگرانیها زمانی افزایش می یابد که مشخص می شود هیچ نهادی مسئولیت صدور و نظارت بر اینگونه مراکز را برعهده نداشته و همین امر موجب شده برخی افراد سودجو از این بازار پر درآمد و علاقمندی شهروندان سو استفاده کنند.
همچنین برخی از این مراکز و افراد ناآگاه با توجه به تب لاغری بویژه در بین بانوان در این حوزه وارد شده و ترکیبات دارویی گیاهی خود ساخته ای را ارائه می کنند که عدم نظارت به این مهم می تواند در مواقعی لطمات و صدمات جبران ناپذیری را برای شهروندان به دنبال داشته باشد.
افزایش مصرف داروهای گیاهی در اردبیل
در عین حال یکی از شهروندان علاقمند به طب گیاهی با اشاره به روند رو به رشد حوزه طب گیاهی اظهار داشت: عوارض ناشی از داروهای شیمیایی به مراتب بیشتر از داروهای گیاهی است و شهروندان حداقل می توانند اطمینان کنند که داروهای گیاهی اگر بیمار را درمان نکند، آسیب جدی هم وارد نخواهد کرد.
نادیا سازگار با بیان اینکه امروزه توجه به داروهای گیاهی به خصوص در نسل جوان افزایش یافته است، تصریح کرد: این گرایش و نیاز شهروندان است که مسیر درمانی را تعیین می کند و هیچ کس نمی تواند بر انتخاب شیوه درمانی افراد البته در صورت صحصیح بودن، ایراد بگیرد.
وی افزود: در شرایط فعلی شهروندان برای بیماری خاص خود می توانند با مراجعه به اینترنت و یا از توصیه های افراد مسن تر اطلاعات مختلفی کسب کنند، به همین دلیل افراد با مطالعه داروهای مختلف در بسیاری از مواقع بویژه برای بیماریهای پوستی و مزاجی داروهای گیاهی را انتخاب می کنند.
این شهروند خواستار نظارت مراکز علمی در این حوزه شد و تاکید کرد: با وجود اینکه داروهای گیاهی عوارض جانبی ندارند لزوم تجویز درست آنها به شدت احساس می شود و به نظر می آید به علت نظارتهای اندک تجویز هایی از سوی افراد متقلب که خود را وارد بر اصول طب گیاهی معرفی می کنند، صورت می گیرد.
تجویز گیاهان دارویی حساستر از داروهای شیمیایی است
شناخت، نگهداری، تجویز و ترکیب گیاهان دارویی به حدی اهمیت دارد که طبق اظهارات پزشکان و عطاریهای حرفه ای و قدیمی در صورت عدم توجه می تواند پیامدهای خطرناکی را به دنبال داشته باشد.
با این وجود دیده می شود که برای تجویز و ترکیب گیاهان دارویی مجوز کامل از سوی نهادهای متولی داده نمی شود و این موضوع دست متخلفان این حرفه را باز گذاشته است.
یکی از عطاریهای قدیمی شهر اردبیل در گفتگو با خبرنگار مهر، ابراز داشت: تجویز گیاهان دارویی حتی از داروهای شیمیایی نیز سخت تر است بطوریکه شخص علاوه بر آشنایی و تسلط به خاصیت داروهای گیاهی باید اطلاعات کافی از داروهای شیمیایی داشته باشد.
اردبیلی تصریح کرد: بسیاری از مراجعه کنندگان یا در پی بی نتیجه بودن درمان داروهای شیمیایی به ما مراجعه می کنند و یا برای مصرف داروی گیاهی معادل با داروی شیمیایی، بنابراین افراد فعال در این حرفه باید با دقت و حساسیت بیشتری فعالیت کنند.
وی با انتقاد از نادیده گرفتن این طب توسط نهادهای بهداشتی و درمانی رواج تخلفات این حرفه را پیامد این بی مهری دانست و عنوان کرد: تا زمانی که قهر بی توجهیها نسبت به طب گیاهی مرتفع نشود این شهروندان هستند که آسیب این دوگانگی را متحمل خواهند شد.
این شهروند با تاکید به جایگاه مطلوب هر دو حوزه، بهبود فعالیت مشاوران طب گیاهی را در سایه توجه مسئولان به آن برشمرد و متذکر شد: در حالی که بسیاری از افراد شاغل در نهادهای مرتبط با حوزه بهداشت و درمان استان اردبیل خود مشتریان عطاریها هستند، مسئولان برای فعالیت افراد این حرفه سنگ اندازی می کنند.
آموزش مهمترین نیاز فعالان طب گیاهی
وی همچنین با تاکید به محدود بودن حوزه فعالیت مشاوران طب گیاهی اظهار داشت: پزشکان به علت اینکه داروی تجویزی را خود تولید نمی کنند و مسئولیتی در قبال داروهای تولیدی ندارند در تجویز دارو به مراتب راحت تر از مشاوران طب گیاهی هستند.
اردبیلی اضافه کرد: پزشک اگر داروی اشتباه تجویز کرد و یا دارو تاثیر سو داشت مقصر کارخانه سازنده دارو است، در حالی که به علت کوتاهی در آموزش مشاوران طب گیاهی افراد می توانند با ترکیبهای نادرست دارویی با جان شهروندان بازی کنند.
اخیرا در این خصوص سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل فنی حرفه ای استان اربیل صرفا برای نگهداری، طریقه کشت و ترکیب داروها کلاسهای آموزشی و مجوز صادر کرده، اما برای طبابت در این حوزه هیچ نهادی مجوز صادر نمی کند.
این امر باعث شده است شهروندان در انتخاب داروهای گیاهی دچار سردرگمی و بی اعتمادی شوند و از پزشکان شیمیایی به طب گیاهی و بر عکس پناه ببرند.
لزوم رعایت فرهنگ مصرف دارو برای گیاهان دارویی
اردبیلی همچنین با تاکید به مضررات گیاهان دارویی در صورت استفاده نادرست بیان داشت: گیاهان دارویی در ترکیبها و در نگهداری اشتباه می توانند به گیاهان سمی تبدیل شوند و از طرفی دسته ای گیاهان دارویی داریم که خود ترکیبات سمی هستند.
وی با بیان اینکه علاوه بر استفاده درست باید حجم و زمان مصرف دارو نیز به درستی تجویز شود، تصریح کرد: همانطور که فرهنگ مصرف دارو برای داروهای شیمیایی ضروری است برای داروهای گیاهی نیز به همان اندازه لازم است.
این عطار با بیان اینکه پایه بسیاری از داروهای صنعتی گیاهان دارویی است، افزود: طب گیاهی حاصل تجربه بشر در طی سالهای طولانی بوده و گیاه خودرو که می تواند خود را از آسیبهای طبیعت حفظ کند بی شک خواهد توانست برای انسان نیز فوایدی داشته باشد.
طب گیاهی فاقد پایه علمی است/ داروساز: 50 درصد داروهای فعلی پایه گیاهی دارد
در حالی که عطاریها به علمی و تجربی بودن طب گیاهی و سنتی اعتقاد دارند، متولیان بهداشت و درمان استان اردبیل با بی اعتمادی به این حرفه می نگرند و حاضر به ساماندهی و حل و فصل مناقشات این حوزه نیستند.
چنانچه پیش از این نیز معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل در گفتگو با مهر طب گیاهی را فاقد پایه علمی و وجاهت پزشکی عنوان کرده بود.
حسن قبادی در این گفتگو گفت: با توجه به اینکه طب گیاهی و گیاهان دارویی به اصطلاح علفیات مورد تایید وزارت بهداشت نیست، لازم است شهروندان در انتخاب روش درمان خود دقت بیشتری داشته باشند.
وی با بیان اینکه طب گیاهی جزو فاکتورهای پزشکی محسوب نمی شود تاکید کرد: طب گیاهی در حوزه درمان پزشکی هنوز قابل قبول نبوده و شهروندان باید دقت بیشتری در انتخاب روش درمان خود داشته باشند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان استفاده از داروهای گیاهی را تنها در صورت تاییدیه از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مناسب برای درمان بیماریها عنوان کرد و سایر داروهای موجود در عطاریها به اصطلاح "علفیات" را مورد تایید این وزارتخانه ندانست.
وی همچنین با بیان اینکه هیچکس بدون مجوز حق طبابت ندارد، با تاکید به برخورد قاطع علوم پزشکی با متخلفان طب گیاهی اظهار داشت: تنها افرادی که از وزارت بهداشت و درمان اخذ مجوز کرده اند حق طبابت دارند.
قبادی توجه به نحوه مصرف داروهای گیاهی را تنها زیر نظر پزشک معتبر قابل قبول عنوان کرد و از شهروندان خواست مراقب افراد سودجو بوده و در صورت مشاهده تخلف مراتب را به نهادهای مربوطه اطلاع رسانی کنند.
این اظهارات در حالی است که با تاکید عطاریها و طبق گفته های رئیس انجمن داروسازان استان بخش اعظمی از داروهای شیمیایی منشا گیاهی دارند.
داروی گیاهی ضد سرطان اسپینال - زد ساخت ایران
جلال الدین شاهبازی تصریح کرد: در حال حاضر به جای انکار اهمیت گیاهان دارویی پزشکان داروساز در طول دوران تحصیل خود دروسی را در خصوص طب گیاهی مطالعه می کنند.
وی یاداور شد: در حال حاضر بیش از 50 درصد داروهای موجود در داروخانه ها پایه گیاهی دارند و علم پزشکی در حال آشتی دادن و همسو کردن دو طب سنتی و مدرن بوده و در استان نیز بزودی بسیاری از فارغ التحصیلان این علوم وارد بازار کار خواهند شد.
این داروساز با اشاره به کشف و تولید جدیدترین داروی ضد سرطان اسپینال - زد در کشورمان متذکر شد: این نشان می دهد که دانش پزشکی با تلفیق دانش و تجربه طب سنتی و بهره گیری از داروهای گیاهی می تواند به دستاوردهای بزرگی دست یابد.
گیاهان طبی بومی منابع ارزشمند درآمدزایی/ بی توجهی هزینه گزاف دارد
به گفته یکی دیگر از فعالان و مشاوران حوزه طب گیاهی استان در حال حاضر بسیاری از گیاهان دارویی بومی در کشور های دیگر با بسته بندیهای مدرن به فروش می رسند و این در حالی است که ایران در این حوزه هیچ برنامه ای برای برای تجارت و معرفی برون مرزی این منابع خدادادی ندارد.
سعید علوی عنوان کرد: بیشتر داروهای گیاهی بومی و منطقه خاص برای رشد دارند و در جای دیگر نمی توان همان گیاه را با همان میزان خاصیت به عمل آورد.
وی با اشاره به برخی گیاهان بومی اردبیل از جمله "کهلیگ اوتی" عدم برنامه در حوزه تجارت این صنعت نوپا رادارای هزینه های گزاف و از دست دادن فرصتهای اقتصادی و شغلی دانست و بیان داشت: این وظیفه نهادهایی مانند نهادهای بهداشتی و درمانی است که این حرفه را در طرحی نو و به شکلی قانونی درآورند و برای رشد صحیح آن برنامه ریزی کنند.
...........................
گزارش: ونوس بهنود
نظر شما