محمد اکبرزاده افزود: در این زمینه 17 معدن کوهی شناسایی شده است که البته برداشت شن و ماسه و مصالح از این معادن نیاز به تکنولوژی و تجربه مهندسی دارد که تعدادی از سرمایه گذاران هم اکنون در این بخش مشغول فعالیت هستند.
وی همچنین با بیان اینکه متاسفانه برداشت بی رویه شن و ماسه در استان اتفاق می افتد، اظهارداشت: برای جلوگیری از این اقدام نشست های در شورای حفاظت از بیت المال برگزار شده است و ضمن اینکه به دنبال تسریع دراعطای مجوز برای برداشت معادن کوهی هستیم.
معاون استاندار گیلان با بیان اینکه تا 10 سال آینده برای حفظ منابع مجوزهای جدید جزء در مواقع اضطراری صادر نمی شود، یادآورشد: معادن شن و ماسه در رودخانه سفیدرود بصورت محدوده ای واگذار خواهد شد تا ضمن حفظ، حراست و تثبیت حوزه ها جلوی برداشت بی رویه گرفته شود.
به هر حال شن و ماسه از جمله فراوان ترین و ارزان ترین مصالح ساختمانی هستند که بیشترین کاربرد را در پروژه های عمرانی دارند، شن ها و ماسه ها را از معادن مختلف برای پروژه های عمرانی تهیه می کنند از جمله این معادن می توان به کوه ها و بستر رودخانه ها اشاره کرد.
تاثیر استخراج شن و ماسه از رودخانه ها و کوه ها بر محیط زیست
حال نکته اینجاست که آیا استخراج شن و ماسه از رودخانه ها و کوه ها تاثیری بر محیط زیست دارد یا خیر؟
برداشت رسوبات آبرفتی از بستر رودخانه ها موجب تغییرات مورفودینامیکی می شود، این تغییرات محدود به محل استخراج نیست بلکه کیلومترها بالاتر یا پائین تر از آن ظاهر می شود که کاهش یا ناپایداری لایه زیرین بستر و داخل شدن ذرات ریز در محیط آبی همراه با بروز فرسایش اضافی، از جمله این تغییرات است.
بروز تغییرات در محیط زیست سبب دگرگونی ترکیب و تعادل جمعیت زیستمندان آبزی شده و در نتیجه باروری و کارکردهای اکوسیستم را تغییر می دهد.
اختلال در تعادل بیولوژیکی رودخانه در اثر برداشت شن و ماسه از بستر آن دارای دو اثر بنیادی یکی تغییر در الگوی جریان طبیعی آب در نتیجه تغییر و دگرگونی در مقطع طولی و عرضی رودخانه به دلیل عمیق سازی بستر و تشدید فرسایش و دیگری افزایش بار محیط زیست با مواد رسوبی معلق در نتیجه آب مورد استفاده در شستشوی شن و ماسه و همینطور عملیات بهره برداری از شن و ماسه است.
گلایه مردم از بی توجهی مسئولان به تخریب و نابودی رودخانه ها در گیلان
یک کشاورز گیلانی در این رابطه گفت: برداشت بی رویه شن و ماسه در سواحل برخی رودخانه علاوه بر افتادگی بستر و تخریب حریم رودخانه سبب تخریب سردهنه های کشاورزی شده و احتمال بروز سیلاب را افزایش می دهد.
علی محمد مرادی از بی توجهی مسئولان به تخریب و نابودی رودخانه ها گلایه کرد و افزود: بارها موضوع برداشت بی رویه شن و ماسه از سوی برخی افراد سودجو به مسئولان گزارش شده ولی تاکنون هیچ عکس العملی در این زمینه نشان نداده اند.
یک فعال مسائل زیست محیطی نیز گفت: برداشت بی رویه شن و ماسه موجب تخریب و نابودی سواحل رودخانه ها و همچنین به مخاطره افتادن حیاط آبزیان این بسترهای آبی می شود.
کیهان افروزی افزود: اعمال مدیریت صحیح و مناسب در برداشت شن و ماسه از رودخانه ها می تواند در احیای رودخانه آثار مثبتی فراوانی داشته باشد.
وی اظهارداشت: برداشت شن و ماسه از قوس داخلی رودخانه باعث می شود که جهت جریان به سمت قوس داخلی متمایل شده و از تند شدن قوس دهانه ها جلوگیری شود.
این فعال مسائل زیست محیطی گفت: استخراج شن و ماسه از جزایر رسوبی کوچک که بیشتر در رودخانه های شریانی و یا پشت بندهای انحرافی اتفاق می افتد در نهایت حذف این جزایر را به دنبال دارد که با این کار ضمن کاهش ضریب زبری و افزایش سطح مقطع، افزایش ظرفیت عبور سیلاب را خواهیم داشت.
وی ادامه داد: هنگام مدیریت برداشت مصالح ساختمانی علاوه بر ملحوظ داشتن چگونگی برداشت که کمترین تغییرات را در رودخانه و پیرامون آن وارد می کند باید برای ساماندهی رودخانه نقاط مناسب برداشت را نیز مد نظر قرار داد.
همچنین در این ارتباط مدیرکل محیط زیست گیلان گفت: آلودگی و برداشت غیرقانونی شن و ماسه از بستر رودخانه ها زادآوری طبیعی ماهیان استخوانی را مختل می کند.
امیر عبدوس افزود: علاوه براین برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه ها مشکلاتی برای مردم منطقه ایجاد خواهد کرد.
وی اظهارداشت: برداشت غیرقانونی و غیرفنی شن و ماسه از رودخانه دارای تبعات منفی زیادی برای مهندسی رودخانه ها و طرح های کنترل سیل است و این مسئله تاثیرات مخربی بر محیط زیست، پوشش گیاهی و توپوگرافی منطقه می گذارد.
محیط زیست پایش دائم برداشت غیرمجازشن و ماسه را در برنامه دارد
به هر حال برداشت شن و ماسه بی رویه سال ها از بستر رودخانه های استان گیلان به دست نامهربانان برداشت می شود و زخم عمیق ناشی از آن بر چهره طبیعت زیبای این استان باقی می ماند.
نظر شما