دکتر عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن انتقاد از دیدگاهی که کارهای رضاخان را حرکت به سمت مدرنیته می دانند، گفت: مدرن کردن جامعه یعنی یک گام به جلو برداشتن اما آنچه در زمان رضاخان اتفاق افتاد در واقع تخریب توانمندی ها و قابلیت های ایران بود نه تقویت قابلیت ها.
وی با بیان اینکه بخشی از این فعالیت ها به خانواده و فرهنگ ما در سطح کلان بر می گشت، افزود: کارهایی که رضاخان در خانواده انجام داد محدود به زن نبود در واقع هر آنچه که مربوط به پوشش زنان و مردان و یا سنت جامعه بود و حتی لباس سنتی مردان را هم تحقیر می کرد. اگر می آمدیم بر لباس سنتی خود کار می کردیم تا جاذبه بیشتری ایجاد کند علی القاعده می شد هم آنرا مدرن کرد و هم فرهنگ خود را داشتیم.
سلیمی نمین با بیان اینکه این رویکرد در دوره رضاخان وجود نداشت، تصریح کرد: فعالیت های رضاخان در آن زمان در واقع تخریب هر آن چه متعلق به خودی است بود در این زمان تبعیت محض از هر آن چیزی که متعلق به بیگانه بود وجود داشت. در این ارتباط باید این مطلب قابل درک باشد که سنت های ما مانع ایجاد وابستگی هر نوع تعلق خودی و سدی در برابر مصرف گرایی بود.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در ادامه یادآور شد: برای اینکه مصرف گرایی رواج یابد می‌بایست هر آنچه که مانع بود برداشته می شد، بنابراین حرکت و آغاز از وسایل آرایشی بود، وسایل آرایش سنتی ما مدرن نشد بلکه تخریب شد و زنان ایرانی مصرف کننده شدند برای اینکه مصرف کننده شود باید همه سنت ها را کنار گذاشت و دربست در اختیار فرهنگ بیگانه قرار می گرفت و مصرف کننده صرف قرار می گرفت.
این محقق و نویسنده کشورمان اظهار داشت: در اثر این تغییرات خانواده های ایرانی به سمت مدهای غربی رفتند و مقامات کشوری تفاخرشان این بود که لباس و پوشش آنها براساس مد غربی و در خارج تهیه شده است. این روند اساس خانواده های ما را دگرگون کرد و این پیشرفت نبود بلکه در واقع پسرفت بود.
وی گفت: برای این روند کانون خاصی مورد هدف قرار گرفت، البته این هدف گیری هم به نوعی تحقیر بود و لباس و اعتقادات و حتی نحوه غذا خوردن ایرانی هم تحقیر شد. موسیقی سنتی ما هم در این دوران تحقیر شد و مورد هجمه قرار گرفت. تحقیر در همه ابعاد بود و فقط به لباس محدود نشد و طبیعی است که حجاب زنان آنها را تا حدی از مصرف گرایی باز می داشت و در مورد مردان هم اینگونه بود و مصرف کالاهای غربی در کشور را محدود می کرد.
نظر شما