مفاخر دانشگاه علوم پزشكي تهران، دكتر نظامي و اولين دواخانه ايران

به گزارش خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر"، دواخانه نظامي در سالهاي 1239- 1233 هجري شمسي توسط وزارت جنگ طي حراجي كه در كشور اتريش انجام شده بود خريداري و تصدي آن به مرحوم هادي خان سرتيپ سپرده شد. حدود 25 تا 30 سال بعد از تاسيس دواخانه و فوت مرحوم هادي خان، دواخانه به عبدالحسين خان نظامي خواهرزاده وي منتقل شد. ميرزا عبدالحسين خان نظامي نيز تحصيلات خود را در دارالفنون و در رشته داورسازي به اتمام رساند.

هنگامي كه دولت براي پرداخت حقوق كاركنانش بودجه اي نداشت اين دواخانه را در ازاي طلب دكتر عبدالحسين خان به وي واگذار كرد. اسناد و مكاتبات در ارتباط با طلب وي از وزارت جنگ موجود است.

دواخانه نظامي از بدو تصدي عبدالحسين خان نظامي داراي دفاتر منظمي بوده كه در اين دفاتر تاريخ نسخه، نام طبيب، نام بيمار، تركيب دارو، مقدار مواد و قيمت همه آنها ثبت شده است. نظر به اعتبار خاص اين داروخانه طي حكمي به تاريخ 24 شعبان 1323 هجري قمري ميرزا عبدالحسين خان به عنوان ناظر وزارت علوم ومعارف انتخاب مي شود تا بر عدم فروش ونگاهداري داروهاي فرنگي و دواهاي سمي در عطاري هاي محدوده داروخانه نظارت كند.

اين داروخانه اولين وتنها داروخانه اي بوده است كه تمام احتياجات دارويي ارتش را تامين مي كرده و از بدو تاسيس تمام موارد مورد نياز خود را مستقيما به خارج از كشور سفارش داده و وارد مي كرده است. اجازه نامه اي كه به امضا موسيونوزبلژيكي در سال 1908 صادر شده حاكي از اين امر است. در اين اجازه نامه موسيونوز واردات دارويي دواخانه نظامي را از پرداخت تعرفه گمركي معاف كرده است. اين واردات اكثرا از كشورهاي فرانسه، سوييس و آلمان بوده است.

در سال 1336 هجري قمري قوانين جديدي در كشور براي حرفه داروسازي تعيين و در سال 1337هجري قمري پروانه داروسازي جديدي براي دواخانه نظامي صادر شد.

ميرزا عبدالحسين خان براي تنظيم مقدمات ايجاد بنگاه دارويي سپه ماموريت مي يابد اما وي بعد از مدتي در مقام استعفا از امور دارويي بر مي آيد ولي مورد قبول واقع نمي شود. درهمين زمان پسر وي امير هوشنگ خان نظامي براي تحصيل در رشته داروسازي به فرانسه مي رود. دكترنظامي در ضمن تحصيل دردانشكده داروسازي پاريس در داروخانه لزور پاريس و در آزمايشگاه شيمي بيولوژي مدرسه پلي تكنيك پاريس كار آموزيخود را طي كرد.

وي پايان نامه خود را در زمينه ترياك ايران به دريافت دكترا از دانشگاه پاريس نائل شد. دكتر اميرهوشنگ نظامي از سال 1319 هجري شمسي مسئوليت اداره داروخانه را به عهده گرفت. ايشان با عنوان استاد فارماكولوژي دانشكده هاي پزشكي و داروسازي دانشگاه تهران مشغول به خدمت شد.

استاد دكتر اميرهوشنگ نظامي پس ازعمري خدمت به كشور در 6 دي ماه 1371 بدرود حيات گفت. درادامه داروخانه با تلاش وزحمات همسر محترمشان خانم دكتر زرين دخت شرقي در سال 1372 به دانشكده داروسازي دانشگاه تهران منتقل شد. در سال 1381 كليه اسناد ، مدارك ، عكس ، نامه ها، تجهيزات ساخت  شربت و شياف و كليشه هاي بروشور داروها به موزه ملي تاريخ علوم پزشكي اهدا شد.

با استفاده از عكس هاي قديمي و قطعات به جاي مانده و با هزينه خانم دكتر شرقي و پيگيري هاي مستمر جناب آقاي دكتر فرسام داروخانه به صورت اصلي خود بازسازي و نصب گرديد.

داروخانه نظامي پس از بازسازي طي مراسم بزرگداشتي كه به همت موزه ملي تاريخ علوم پزشكي و مركزتحقيقات اخلاق و تاريخ پزشكي براي خاندان نظامي برگزار شد در دوازدهم شهريور 1382 در محل موزه افتتاح گشت.

در مجموع در اين داروخانه دستگاه هاي شربت سازي ، قرص سازي ، شياف سازي ، و چندين نمونه از بروشورهاي دارويي به نمايش گذاشته شده است. از جمله اسناد جالب توجه اولين صورت جلسه سنديكاي داروسازان تهران مي باشد كه در اين داوخانه به نمايش گذاشته شده است.