به گزارش خبرنگار مهر، گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهار چند سالی است برنامه "کتاب 4" را به صورت زنده مهمان خانه‌های ایرانی می‌کند. البته پخش زنده این برنامه عمری طولانی ندارد. این برنامه روزهای زوج با نگاهی موشکافانه و تخصصی به حوزه کتاب می‌پردازد و سعی می‌کند با دعوت از فعالان حوزه کتاب از جمله ناشران، مولفان و مترجمان گپ و گفتی تخصصی در باره مسائل روز کتاب ارائه دهد.
"کتاب4" همچنین بهترین کتاب‌های منتشر شده را به دوستداران این یار مهربان معرفی می‌کند و گزارش نشست‌ها و جشنواره‌های کتاب از بخش‌های اصلی و ثابت برنامه به شمار می‌رود.
یک روز بارانی همه چیز برای مهمانی در استودیو شبکه چهار مهیا شد. ساعت نزدیک 18 بود که بعد از گذشتن از حراست سازمان صدا و سیما وارد استودیو پخش برنامه شدیم. برنامه شروع شده بود و هنگام ورود از نوشته پشت صندلی‌ها می‌شد فهمید که هر شخص چه سمتی دارد.
از پشت شیشه مسعود خیرخواه مجری برنامه قابل مشاهده بود که با مهمان برنامه صحبت می‌کرد و کم لطفی مسئولان کتابخانه‌ها موضوع داغ بحث مجری و مهمانش بود. به نظر می‌رسید مدت زمانی که تا انتهای برنامه مانده، بهترین فرصت برای آشنایی بیشتر با عوامل آن است.
جعفر فرید زاده تهیه‌کننده برنامه با وجود خستگی و مشغله زیاد کاری، درخواست گفتگو را می‌پذیرد و پیشینه‌ای از این برنامه را ارائه می‌کند: سابقه "کتاب4" به هشت سال پیش برمی‌گردد که نخستین طرح را بنده به شبکه تحویل دادم و با موافقت گروه فرهنگ و ندیشه دینی ساخت برنامه را آغاز کردیم. ابتدا در این برنامه کتاب‌های خارجی که هنوز در کشور ترجمه و چاپ نشده را معرفی می‌کردیم تا شاید به این صورت بتوانیم نظر مترجمان و ناشران را به سمت این کتاب‌ها جلب کنیم.
وی ادامه می‌دهد: پس از چهار سال تهیه‌کنندگی من در این برنامه، این کار به دوستان دیگر محول شد اما پس از گذشت چند سال از طرف گروه فرهنگ و اندیشه دینی شبکه چهار دوباره از من دعوت شد تا دیگربار تهیه‌کنندگی را به دست بگیرم. اصولا تهیه‌کنندگی برنامه‌های تلویزیونی به شکل دوره‌ای است و مدیران شبکه‌ها بر این باورند یک برنامه نباید یک ریتم خاص داشته باشد. بلکه رای جلوگیری از این مسئله می‌بایست از تهیه‌کننده‌های مختلف استفاده شود.
فریدزاده با بیان اینکه چنین تصمیم‌گیری به ایجاد نوعی رقابت می‌انجامد، تصریح می‌کند: قطعا با استفاده از استعدادهای جدید نه تنها برنامه قوی‌تر خواهد شد بلکه به سمت روزمرگی نیز نخواهد رفت. بنابراین در بعضی موارد این استدلال مدیران منطقی است اما به عقیده من، هرچه یک تهیه‌کننده در برنامه‌ای بیشتر بماند با آن موضوع بیشتر آشنا می‌شود. مثلا در همین برنامه "کتاب 4" اگر یک تهیه‌کننده برای درازمدت بر سمت خود بماند آشنایی او با نویسندگان و ناشران و تمام ارگان‌های فرهنگی بیش از پیش می‌شود و مسلما تاثیر بسزایی در ارتقای کیفیت برنامه خواهد داشت.
تهیه‌کننده برنامه "کتاب4" بر این باور است که برنامه‌ای با موضوع فرهنگی باید از ابتدا به صورت زنده و ملموس پخش شود و می‌گوید: "کتاب4" سه سال اول به صورت تولیدی به روی آنتن می‌رفت تا اینکه مسئولین و مدیران احساس کردند پخش نیم ساعت درهفته برای مخاطبان بسیار کم است و یک روز پخش را به سه روز در هفته تغییر دادند اما بازهم این موضوع رضایت کامل مدیران را در پی نداشت زیرا تولید چنین برنامه‌ای برای سه روز در هفته کاری بسیار سخت و دشوار بود در نتیجه با مشورت مدیران و دوستان این برنامه -که باید از ابتدا نیز چنین می‌شد- به پخش زنده سه روز در هفته انتقال داده شد.
"کتاب 4"؛ برنامه‌ای به روز
فرید زاده در ادامه با اشاره به این که برنامه "کتاب 4" با پخش زنده توانست موفق‌تر از پیش باشد، افزود: پخش زنده برنامه دو نتیجه عالی برای ما داشت. یکی اینکه دعوت از کارشناسان حوزه کتاب در برنامه زمینه‌ای را فراهم کرد تا به سوالات ببیندگان به صورت آنلاین و زنده جواب داده شود و در واقع می‌توان گفت که ما در حوزه کتاب برنامه‌ای به روز داریم و نتیجه دیگر آن سهولت در بخش تولید است.
وی دلیل پایین بودن سطح مطالعه در جامعه را مشکلی بنیادی می‌داند و در ادامه خاطرنشان می‌کند: متاسفانه جامعه ما اشتیاق چندانی به مطالعه و کتابخوانی نشان نمی‌دهد. برنامه سازان تلویزیونی و رسانه در به وجود آمدن چنین چالشی مقصر نیستند بلکه پرورش و تربیت جامعه در علاقمندی به مطالعه می‌بایست از زمان مهد کودک آغاز می‌شد. بنابراین تمام نهادها و ارگان‌های فرهنگی و پژوهشی کشور در این امر دخیل هستند.
این تهیه‌کننده می‌افزاید: جامعه ما یک جامعه سنتی با فرهنگ شفاهی است که به یک باره به سوی فرهنگ تصویری کشیده شد. در ابن بین فرهنگ مکتوب جا مانده است! اگر توجه داشته باشید اجتماع ما با آخرین متد اینترنتی آشنایی دارد اما با مطالعه و خواندن کتاب بیگانه است. در حالی که می‌توان از طریق همان اینترنت مطالعه و تحقیق داشت!
وی افزود: ما نیز در این برنامه سعی داریم این نکات را بیان کنیم و به جامعه بگوییم که خواندن کتاب هیچ ضرری نمی‌تواند داشته باشد اما نخواندن آن صد در صد می‌تواند تبعات بدی در بر داشته باشد و یاد آور این نکته مهم باشیم که کتاب بد نیز ارزش این را دارد که یک بار مطالعه شود.
فریدزاده در پایان با اظهار امیدواری نسبت به موفقیت بیشتر برنامه‌های آینده "کتاب 4" می‌گوید: در حال حاضر با توجه به اینکه مدت کوتاهی است که برنامه را به دست گرفته‌ام باید بگویم هنوز برنامه سلیقه کامل من نیست ولی امید بر آن دارم که بتوانم با طرحی نو برنامه را به سمت و سوی هرچه زیباتر و مفیدتر بکشانم تا اینگونه فواید مطالعه و کتابخوانی را به جامعه انتقال دهم. این برنامه شبیه ماشینی است که از سرعت بازمانده و اکنون می‌خواهند با راننده‌ای حرفه‌ای آن را راه بیندازند اما همان راننده نیز باید در ابتدا عیب و نقص ماشین را پیدا کند و بعد بتواند ماشین را به کار بندازد!
لحظات پایانی "کتاب 4" است. به نظر می‌رسد فرصت بهتری برای گفتگو با مسعود خیرخواه مجری برنامه دست نخواهد داد. او پس از خسته نباشید بلندی که با ورود به سالن به همه می‌گوید، در برشمردن شرایط اجرای موفق از صداقت در اجرا نام برده و اظهار می‌کند: من به عنوان یک مجری باید صداقت را در اولویت کار خود قرار دهم تا بتوانم رابطه صمیمانه‌تری با مخاطب خود داشته باشم. اما در خصوص این برنامه باید بگویم همانگونه که از اسم برنامه معلوم است این برنامه صرفا درباره کتاب صحبت می‌کند. خود من هم در حوزه ترجمه و پژوهش فعالیت دارم و این مسئله باعث شده که اشراف کاملی برموضوع کتاب داشته باشم و با تسلط بیشتری کارم را دنبال کنم.
وی ادامه می‌دهد: البته باید بگویم که من در زمینه‌های مختلف نیز تحقیق و بررسی دارم و از اطلاعات عمومی خوبی برخوردار هستم این مسئله تنها در حوزه آشنایی با کتاب و نشر نیست. با این حال همواره مخاطبان حامی هستند و استقبال مخاطب و همچنین شرکت او در برنامه یکی از موثرترین راه‌های موفقیت یک برنامه است. زمانی که یک مخاطب با ارسال پیامک نظر خود را ابراز می‌کند یقینا در بهتر شدن برنامه تاثیر گذار خواهد بود.
خیرخواه پیامک‌هایی که در طول برنامه خوانده می‌شود را گواهی بر بازخورد خوب "کتاب4" می‌داند و اظهار می‌کند: امیدوارم هر روز بر تعداد علاقمندان به کتاب و به خصوص مطالعه افزوده شود. برنامه "کتاب4" اولین اجرای حرفه‌ای در پرونده من است و معتقدم مزیت یک برنامه زنده در این است که با بیننده ارتباطی صمیمانه تر برقرار می‌شود و به اعتبار پخش زنده خیلی از مسائل روز در ابعاد مختلف بررسی می‌شود. البته من نوشتن را نسبت به کار اجرا بیشتر می‌پسندم.
این مجری اینطور به سخنان خود پایان می‌دهد: من همیشه به اجرا علاقه زیادی داشتم و دارم اما این بدان معنا نیست که حالا به شرایط مطلوب خود رسیدم. من از مسیری که انتخاب کرده‌ام راضی هستم اما در کنج نشستن و نوشتن برایم بسیار زیباتر است. با این حال از زمانی که وراد استودیو می‌شوم احساس می‌کنم نماینده مردم هستم. به همین خاطر تمام تلاشم این است که اجرایی در خور و شایسته ببیندگان عزیز داشته باشم.
نظر شما