بابک خضرایی مترجم و محقق در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن اعلام این خبر گفت: برخلاف شاعران، نگارگران، خوشنویسان ، قلمدانسازان، صحافان و صاحبان پیشهها و حرفههای مرتبط با هنر، اهالی موسیقی ایران تذکره نداشتهاند. موسیقیدانان و موسیقی شناسان ایرانی در چند سده گذشته صدها رساله درباره موسیقی نوشتهاند بنابراین نمیتوان گفت که در بند نگارش نبوده اند و از نوشتن به کلی کناره گرفتهاند.
وی افزود: شاید بتوان گفت دلیل اینکه اهالی موسیقی تذکره ندارند، این است که موسیقیدان بودن کمتر یک شغل و حرفه رسمی به شمار می آمده و در نتیجه یک صنف به شمار نرفته است که تذکرهای داشته باشد، چنانکه در فتوتنامهها هم نامی از موسیقیدانان به عنوان یک صنف دیده نمیشود.
این محقق گفت: شرح حال و فعالیتهای بسیاری از موسیقیدانان ایرانی در برخی تذکرهها و کتابها آمده است. این اطلاعات بسیار پراکنده و طبقه بندی نشده است. چندی پیش طرح یک تحقیق درباره موسیقیدانان تاریخی ایران را به پژوهشکده تاریخ ارائه کردم و پیشنهاد دادم که بیش از 60 تذکره و برخی از کتب دیگر مطالعه و اطلاعات مربوط به موسیقیدانان کشور با توجه به این منابع جمعآوری و طبقهبندی شود.
مترجم کتاب « الرساله الشرفیه فیالنسب التالیفیه» گفت: مطالعات مقدماتی این پروژه از دو سال پیش آغاز شده است و امیدوارم تا پایان سال 91 به پایان برسد تا به این ترتیب شرح احوال و آثار برخی موسیقیدانان ایرانی به ویژه قرون 8 تا 13 قمری تدوین شود. در این کار با همکاری خانم لیلا رضایی مشغول جمع آوری و فهرستنویسی هستیم.
وی در ادامه گفت: نام بسیاری از موسیقیدانان در تاریخ گم شده و این مسئله به ویژه تا قرن سیزدهم ادامه داشته است. به این نکته هم اشاره کنم که تذکرهنویسی در ادبیات فارسی از تذکره الاولیا عطار نیشابوری رواج یافت. بنابراین عمده فعالیت ما هم درباره تذکرههای قرن هشتم تا سیزدهم خواهد بود. البته برخی منابع مربوط به قرن چهارم تا هفتم، عنوان تذکره ندارند، ولی دربردارنده اطلاعاتی درباره موسیقی دانان هستند. ما کتابهای مربوط به این دوره را هم مورد بررسی قرار دادیم. یکی از این کتابها، چهار مقاله نظامی عروضی است که در کنار کتابهای دیگر در این پروژه، مورد مطالعه قرار گرفته است.
نظر شما