به گزارش خبرنگار مهر، «چهل طوطی» تنها اثر مشترک زنده‌یاد جلال آلا احمد و سیمین دانشور در حوزه ترجمه است که با طرح‌هایی از اردشیر محصص و به کوشش غلامرضا امامی منتشر شده است.
این کتاب بخش‌هایی از یک قصه کهن فارسی را که در شکور هندوستان می‌گذرد، با نثری هنرمندانه روایت می‌کند.
این کتاب مقدمه‌ای خواندنی به قلم جلال آل احمد (که نخستین بار در سال 1344 در مجله یغما منتشر شده است) درباره علت این ترجمه به همراه دارد که متن آن به شرح زیر است:
حضرت آقای یغمایی
سوکه سپتاتی(Suka Saptati) به معنی «هفتاد فسانه» همانست که ما «چهل طوطی» را ازش داریم و نیز همان که فرهنگی‌ها اسمش را به «طوطی سحر شده» برگردانده‌اند. به هر صورت این متن سانسکریت، اصل چهل طوطی است یا چهل طوطی اصل. همچنان که «پنجه تنتره» اصل کلیله و دمنه است. یا در حدودی به تخمین، «کاتاساویت ساگارا» (اقیانوس افسانه‌ها- هزار افسان) اصل «هزار و یکشب».
و من که جلال باشم وقتی خیال دکتر شدن در ادبیات را در سر داشتم به اینها دسترسی یافتم. قرار بود درباره «هزار و یکشب» و ریشه‌های هندی و ایرانی قصه‌هایش چیزی درست کنم به اسم رساله. که نشد. یعنی آن بیماری شفا یافت. اما شیشه‌های دوا دست نخورده باقی مانده. یکیش همین ترجمه‌ای که می‌بینید. گفتم شاید به درد دیگران بخورد. و با اینکه کمتر از این کارها می‌کنم، گفتم همچون روغن ریخته‌ای نذر آن امامزاده‌اش بکنم. به عنوان صفحه پرکنی. یا اگر دلتان خواست که بپذیریدش به عنوان دست مریزادی به سر مقاله شماره آذر 1343 (مجله یغما) شما و با عرض معذرت.
به هر صورت این متن را من و سیمین باهم ترجمه کرده ایم. از کتابی جنگل‌مانند به اسمThe Wisdom Of India که زیر نظر «لین یوتانک» چاپ شده است.
در این جنگ همین چند حکایت که می‌بینید از متن کامل «سوکه سپتاتی» آمده بود. به انتخاب همین «لین یوتانک». و اما مترجم انگلیسی متن کامل این کتاب عالیجناب «بی هیل ورثام»(B.Hale Wortham) است که مدتها در هند به سر برده و با آشنایی کامل به سانسکریت، آن را ترجمه کرده و در سال 1911 میلادی در لندن منتشرش کرده. (چاپ نوراک)
کتاب همچون هزار و یکشب درباره مکر زنان است. با همان سبک معهود این نوع کارهای اصلا هندی. یعنی حکایت در حکایت. پر از پند و اندرز. با جمله پردازی‌های ساده و پر معنی - یعنی حکم و امثال- به زبان حیوانات و از این قبیل. علاوه بر اینکه مرکز دایره همه قصه‌ها یک طوطی است.
داستان، داستان مردی است که به سفر می‌رود و به عنوان حافظ و مصاحب زنش، طوطی خود را می‌گمارد. و زن هر وقت قصد ددر رفتن می‌کند، طوطی قصه‌ای سر می‌کند و الخ (مراجعه کنید به همین رقم قصه گویی برای دفع شر در هزار و یکشب و غیره ...) تا هفتاد شب. و بعد شوهر بر می‌گردد و زن عفیف مانده و محفوظ به شهر می‌رسد. و جالب آخر داستان است که طوطی به آسمان پرواز می‌کند. مراجعه کنید به آن قصه معروف مثنوی و طوطی‌های دور مانده از هم و غیره...
وقتی ترجمه می‌کردیم، نمی‌دانم چرا همین جوری ویرمان گرفت که قری در کمر نثر بگذاریم و ادای کلیله و دمنه را در بیاوریم. اگر کج و کوله است می‌بخشید. مال ده دوازده سال پیش است.»
این کتاب همچنین متن اصلی روایت مولانا از این داستان را نیز در پایان متن با خود به همراه دارد.
«طوطی نامه» به تازگی از سوی نشر علم با شمارگان 2200 نسخه و قیمت 3250 تومان منتشر شده است.
نظر شما