راه اندازی فرودگاه بین‌المللی قم از رویا تا واقعیت

به گزارش خبرنگار مهر، وقتی در سال 86 حجت‌الاسلام علی بنایی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار آغاز طرح مطالعه امکان سنجی احداث فرودگاه بین‌المللی در این استان شد، خیلی‌ها تصور می‌کردند این پیشنهاد در حد زمزمه‌های بی‌نتیجه باقی خواهد ماند. بعضی‌ها به این بهانه که قم به دلیل نزدیکی با تهران و فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، نیازی به احداث فرودگاه ندارد، این رایزنی‌ها را بی‌فایده می‌دانستند. عده‌ای دیگر که فاقد روحیه آینده‌نگری بودند به صورت پنهان و آشکار این پیشنهاد را مورد تمسخر قرار می‌دادند که مگر می‌شود قم صاحب فرودگاه شود.

پیشنهاد احداث فرودگاه بین‌المللی مورد استقبال عباس محتاج استاندار وقت قم قرار گرفته و این مقام مسئول پس از رایزنی‌های شفاهی برای گنجاندن این طرح در دور دوم سفر هیئت دولت به قم، مطالعه پیش امکان سنجی احداث فرودگاه را برای بررسی و صدور دستور مقتضی به رحمتی وزیر وقت راه و ترابری ارسال کرد.

طبق اظهارات محتاج با بررسی انجام شده از پتانسیل‌های قم و با هدف ارائه خدمات هوایی امداد و نجات، نشست و برخاست‌های اضطراری، پروازهای آموزشی و تفریحی در مرکز کشور علاوه بر عملیات طبیعی ناوبری مسافر و کالای این استان، 7 منطقه در سطح استان مورد بررسی قرار گرفت که از این میان سایت طرلاب نسبت به سایر گزینه‌ها برتر تشخیص داده شد.

به دنبال آن اوایل سال 87 مجمع نمایندگان استان قم در مجلس هفتم، قبل از سفر دوم هیئت دولت به قم در نامه‌ای به رئیس جمهور چالش‌های استان را در 14 بند تشریح کرده که یکی از موارد اشاره شده در این نامه ضرورت احداث فرودگاه بین المللی بوده است.

پس از آن جلسات متعددی با حضور مسئولان استان و کشور برگزار شده و درخواست صدور مجوز فرودگاه بر اساس مطالعات دقیق وعلمی مشاور ذی صلاح، امکان سنجی و مکان یابی شده و پس از تائید عملیاتی بودن و امکان تحقق آن به کمیته دائمی فضای کشور ارسال شده است.

یک پنجم گردشگران خارجی در قم

حجت‌الاسلام بنایی در مورد مزیت‌های ایجاد فرودگاه در استان قم گفت: قم دومین قطب زیارتی کشور است که تعداد قابل توجهی از مسافران خارجی برای عزیمت به این شهر وارد قم می‌شوند به گونه‌ای که بر اساس بررسی‌های انجام شده در سال 87 که مطالعه امکان سنجی فرودگاه انجام شده، 390 هزار مسافر خارجی وارد قم شده که این تعداد یک پنجم کل گردشگران خارجی است.

وی ادامه داد: علاوه بر آن سالانه میلیون‌ها زائر مشتاق اهل بیت از استان‌های مختلف به قصد زیارت بارگاه نورانی کریمه اهل بیت(ع) و حضور در مسجد مقدس جمکران به قم سفر می‌کنند.

وی مرکزیت قم در تولید و نشر علوم دینی را یکی دیگر از مزیت‌های احداث فرودگاه در این استان عنوان کرد و یادآور شد: وجود بیش از 10 هزار طلبه و دانش پژوه علوم دینی از 53 کشور دنیا و حضور بیش از 50 هزار طلبه و دانشجو از استان‌های مختلف در قم، جلوه خاصی به این شهر مقدس بخشیده است.

وجود منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان و حجم بالای مرسولات پستی به اقصی نقاط کشور و خارج از کشور از دیگر مزیت‌های احداث این فرودگاه است که حجت‌الاسلام بنایی به آن اشاره کرد.

بر اساس مطالعات انجام شده، قم بعد از تهران رتبه دوم مرسولات داخلی و همچنین رتبه پنجم مرسولات خارجی را بر عهده دارد.

همچنین قم هفتمین کلانشهر کشور است که فاقد فرودگاه است، در صورتی که استان قم به عنوان استان معین تهران در زمان بروز حوادث غیرمترقبه محسوب شده، از این رو وجود فرودگاه قم از نظر پدافند غیرعامل نیز مهم و استراتژیک است.

بر اساس بررسی‌های کارشناسی انجام شده، در حال حاضر فرودگاه اصفهان به عنوان پشتیبان فرودگاه امام خمینی(ره) و مهرآباد محسوب می‌شود. ایجاد فرودگاه بین ‌المللی قم به عنوان فرودگاه پشتیبان دو فرودگاه ذکر شده به هزینه بخش خصوصی از دیگر مزایای احداث این فرودگاه به شمار می‌رود.

پیش بینی 150 هزار مسافر هوایی در سال

از سویی دیگر حجم مسافر و بار جاده‌ای، ریلی و هوایی قم نشان می‌دهد که در صورت احداث فرودگاه بین‌المللی در این استان، در روند مسافرت و انتقال کالاها تسهیل سازی شود.

در این زمینه حجت‌الاسلام بنایی به حجم مسافرت‌های خارجی و داخلی از طریق حمل و نقل هوایی اشاره کرد و گفت: با بررسی فروش بلیت مسافران هوایی از آژانس‌های هوایی قم به این آمار می‌رسیم که سالانه بیش از 25 هزار نفر برای پروازهای داخلی و بیش از 25 هزار مسافر برای پروازهای حج عمره و تمتع اقدام به تهیه بلیت از آژانس‌های هوایی می‌کنند.

با در نظر گرفتن سالانه بیش از 50 هزار مسافر هوایی و احتساب هواپیماهای 100 نفره، بیش از 500 پرواز در طول سال و در هفته 10 پرواز خارجی برای این فرودگاه پیش بینی می‌شود که به همین میزان پرواز ورودی نیز منظور می‌شود، در نتیجه به طور متوسط روزانه سه پرواز مسافری در حداقل شرایط برای این فرودگاه متصور است.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: جاذبه وجود فرودگاه و حمل و نقل هوایی که بین 3 تا 5 درصد حمل و نقل فعلی جاده‌ای و ریلی استان را می‌تواند به خود جذب کند، پیش بینی رقمی معادل 150 هزار مسافر در سال را در صورت وجود فرودگاه برای استان امکان پذیر می‌کند، در نتیجه پیش بینی متوسط 6 تا 8 پرواز مسافری در طول روز برای این فرودگاه برآورد منطقی به نظر می رسد.

علاوه بر آن قرارگرفتن فرودگاه در شاهراه مواصلاتی 17 استان جنوبی کشور و نزدیکی به شهرهای دلیجان، محلات، کاشان، ساوه، زرندیه، تفرش و آشتیان و منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان قم، جمعیتی بالغ بر دو میلیون نفر را تحت پوشش قرار می‌دهد.

به گفته حجت‌الاسلام بنایی طبق مطالعات انجام شده، این حجم پرواز آن هم فقط برای حمل مسافر، رتبه این فرودگاه را در حد فرودگاه ارومیه با سه هزار پرواز در طول سال هم‌رده می‌کند، یا به عبارتی به رده 14 از بین 70 فرودگاه موجود می‌تواند ارتقا یابد.

وی ادامه داد: البته باید بر این آمار و محاسبات، پروازهای باری و بین‌المللی و آموزشی را اضافه کرد.

استقبال بخش خصوصی برای احداث فرودگاه

نکته دیگری که برای تسهیل در صدور مجوز احداث فرودگاه بین‌المللی در قم نقش بسزایی داشت، اعلام آمادگی بخش خصوصی برای احداث این فرودگاه است، یعنی این اولین فرودگاهی است که با مشارکت بخش خصوصی احداث می‌شود.

در این راستا محمدعلی شفیعی رئیس هیئت مدیره ارم کیش و هواپیمایی ارم با ارسال نامه‌ای به مسئولان استان آمادگی خود را برای سرمایه گذاری و احداث فرودگاه بین‌المللی قم به صورت مشارکت و یا اختصاصی اعلام کرد و گفت: این شرکت متعهد می‌شود در مدت 8 ماه پس از صدور مجوزهای لازم و دریافت وام با تکمیل فاز یک، اولین هواپیما را در فرودگاه قم را به زمین بنشاند و پس از دو سال یکی از بهترین فرودگاه‌های کشور را که در شان مردم قم و پایگاه تشیع جهان باشد به بهره‌برداری برساند و ضمن خدمات رسانی به استان و شهرهای همجوار باعث رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال برای صدها جوان شود.

عدم موافقت با احداث فرودگاه

پس از انجام مطالعات کارشناسی، رایزنی‌های فراوانی از سوی حجت‌الاسلام بنایی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی و محمد ناظمی اردکانی استاندار وقت قم انجام شد تا مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری درخواست صدور مجوز ایجاد فرودگاه بین‌المللی را برای بررسی و تائید به کمیته دائمی فضای کشور ارسال کنند.

پیگیری‌های انجام شده آنقدر برای مسئولان قم امیدبخش بود که حجت‌الاسلام بنایی اواخر تیرماه در نامه‌ای به وزیر وقت راه و ترابری از وی خواست اقدامات لازم را برای به زمین زدن کلنگ احداث فرودگاه در هفته دولت انجام دهد، اما حدود یک ماه بعد کمیته دائمی اداره امور فضای کشور بنا به دلایلی با احداث فرودگاه بین‌ المللی در قم موافقت نکرد.

از آنجایی که مطالعات امکان سنجی و مکان یابی، مزیت‌های روشنی را برای احداث فرودگاه بین المللی ترسیم کرده بود مسئولان استان مجددا با ارسال نامه‌های پی در پی به وزیر راه و ترابری و مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری خواستار بررسی مجدد درخواست احداث فرودگاه بین‌المللی در قم شدند.

استمرار پیگیری‌ها

در این میان علاوه بر ارسال نامه حجت‌الاسلام محمدحسین موسی‌پور استاندار قم به رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، حجت‌الاسلام علی بنایی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی، اواسط دی ماه 88 در نطق پیش از دستور خود از وزیر راه و ترابری خواست که نسبت به آغاز عملیات اجرایی احداث فرودگاه بین‌المللی قم اهتمام جدی داشت باشد.

6 ماه از آخرین بررسی کمیته دائمی فضای کشور در مورد تقاضای صدور مجوز فرودگاه قم نگذشته بود که حجت‌الاسلام بنایی و مسئولان استان با برگزاری چندین جلسه و ارسال نامه‌های مکرر به مسئولان سازمان هواپیمایی و وزارت راه و ترابری، دلایل و ضرورت احداث فرودگاه در قم را متذکر شده و خواستار بررسی مجدد این درخواست در کمیته مذکور شدند.

در این میان زمزمه‌های سفر مقام معظم رهبری به قم فرصت مناسبی برای مسئولان استان ایجاد کرد که با جدیت بیشتری درخواست احداث فرودگاه بین‌المللی در قم را پیگیری کنند، تا جایی که حجت‌الاسلام بنایی در نامه ای به سرلشکر فیروزآبادی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به خواست جدی مردم قم و عملیاتی‌بودن احداث فرودگاه، از وی خواست موافقت مبادی ذی ربط برای اجرایی شدن احداث فرودگاه را با توجه به در پیش بودن سفر مقام معظم رهبری به قم اعلان کند.

خوشحالی قمی‌ها از صدور مجوز احداث فرودگاه

به دنبال این درخواست، خبر رایزنی برای احداث فرودگاه در چندین مرحله از سوی حجت‌الاسلام بنایی و مسئولان استان اعلام شد که این خبر موجی از خرسندی شهروندان قم را به همراه داشت. این اعلام عمومی برخلاف درخواست اولیه احداث فرودگاه - که با کج سلیقگی و ناباوری برخی افراد همراه بود- شور و نشاطی در قم ایجاد کرد و مردم امیدوار شدند که در آینده‌ای نه چندان دور شاهد فراز و فرود هواپیما در این استان خواهند بود.

پس از آن بود که اوایل مهرماه 89 به دنبال پیگیری‌های مسئولان، کمیته دائمی اداره امور فضای کشور با کلیات احداث فرودگاه در منطقه طرلاب قم توسط بخش خصوصی موافقت کرد و تلاش‌های حجت‌الاسلام بنایی و مسئولان استان به ثمر نشست و کلنگ آغاز عملیات اجرایی این پروژه در 21 بهمن ماه 1389 توسط رئیس مجلس شورای اسلامی و با حضور حجت‌الاسلام بنایی و استاندار قم و دیگر مسئولان استان به زمین زده شد.

بهره‌برداری از فاز اول فرودگاه در سال آینده

اکنون که یک سال از کلنگ زنی این پروژه می‌گذرد، 30 میلیارد تومان برای ساخت این فرودگاه توسط بخش خصوصی هزینه شده و برای اتمام فاز اول آن 370 میلیارد تومان و اجرای فاز دوم نزدیک به دو هزار میلیارد تومان هزینه خواهد شد.

به گفته حجت‌الاسلام بنایی، در صورتی که اعتبارات لازم تأمین شود در سال آینده باند پرواز و دستگاه‌ها و تجهیزات این فرودگاه مورد بهره برداری قرار می‌گیرد تا خواست عمومی مردم قم محقق شود.

پیگیری احداث فرودگاه بین‌المللی در قم حاصل تلاش خستگی ناپذیر نماینده مردم قم و مسئولان این استان است که کارنامه مدیریتی آنها را درخشان کرده است.