به گزارش خبرنگار مهر، سریال "مسیر انحرافی" به کارگردانی بهرنگ توفیقی یک هفته‌ای است که از شبکه سوم سیما روی آنتن می‌رود. این دومین سریالی است که پس از "ساختمان پزشکان" در یک سال اخیر با حال و هوای طنز و البته جسارت سازندگان مجموعه و جسارت مدیران روی آنتن شبکه سه می‌رود و جزو آثار قابل اعتنا به حساب می‌آید.
کارگردان نوجوی این سریال را پیش از این در هیبت کارگردان چند تله فیلم از جمله "دسته بازنده‌ها" و "گور به گور" و دستیار کارگردان‌هایی چون فرزاد مؤتمن، مازیار میری و ایرج کریمی در آثار سینمایی می شناختیم. گفتگوی ما با توفیقی که پیش از آغاز پخش سریال و در لوکیشنی واقع در جنگل خجیر انجام شد را در ادامه می‌خوانید:
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و هنر: چه شد که برای ساخت نخستین سریالتان این فیلمنامه به شما پیشنهاد شد؟
بهرنگ توفیقی: شاید یکی از دلایلش این بود که پیش از من به هر کس پیشنهاد داده بودند به دلیل ایفای نقش پررنگ ویژوال افکت در سریال کار را نپذیرفته بودند. به ویژه قضیه سقوط هواپیما. اما من بیشتر از دوستان هیجان زده شدم و این اتفاق برایم افتاد.
*این سریال با سکوت خبری جلو رفت و کسی نمی‌دانست از ابتدای سال 90 پیش تولید آن شروع شده و از پاییز هم تصویربرداری را آغاز کرده‌اید. وقت مناسبی که در اختیار داشتید چقدر کمک کرد با وسواس جلو بروید و لوکیشن بکر کار چقدر به شما کمک کرده است؟
توفیقی:هر دو موردی که اشاره کردید جزو نقاط مثبت و البته منفی کارمان است. همین محیطی که حالا در روزهایی که هوا خوب است شما به آن آمده‌اید روزهای بسیار سردی داشت که ما در برف و گل و لای به سختی کار می‌کردیم و کارمان کند می‌شد. البته چاره‌ای نداشتیم. گزینه‌های دیگر را هم بررسی کردیم و نزدیک ترین گزینه به تهران وجود داشت که می‌شد در آن کار کرد همین روستای خجیر بود.
* اینکه زودتر از همه سریال‌های نوروزی و در آرامش کار را جلو بردید چقدر اجازه اعمال وسواس به شما می‌داد؟
توفیقی: متاسفانه وسواس ما مدل وسواس ایرانی بود. چیزی که من از زمان دستیاری‌ام همیشه در مراحل فیلم رعایت می‌کردم پیش تولید طولانی است. چون فکر می‌کنم بخش اعظم کار در پیش تولید ساخته می‌شود. لازمه این امر داشتن فیلمنامه است. ما از همان ابتدا با این بخش مشکل داشتیم چرا که با یک سکانس آماده فیلم را کلید زدیم و نداشتن فیلمنامه کامل مرا آزار زیادی داد.
امیدوارم این موضوع سبب خیر شده باشد. یک جورهایی تغییراتی که حین ساخت کار به وجود می‌آید را دوست دارم و فیلمنامه کامل شاید برخی مواقع دست آدم را ببندد. اما از طرفی اطمینانی به تو می‌دهد که می‌دانی قرار است چه اتفاقی بیفتد و تکلیفت با بازیگران روشن است. اما این اتفاق برای ما رخ نداد و باعث شد وقت زیادی صرف شود تا بازیگران به درستی توجیه شوند و قول و قرارهایی بگذاریم که در فیلمنامه اعمال شود.
من فکر می‌کنم تولید شبیه یک رودخانه طغیانگر است که فقط باید دست و پا بزنی تا در آن غرق نشوی. اگر فیلمنامه نداشته باشیم هیچ چیز نداریم و همین کارمان را سخت می‌کند. بنابراین فکر می‌کنم آنطور حرفه‌ای که باید، از پیش تولیدمان استفاده نکردیم.
*چطور شد که نویسنده سریال شما تغییر پیدا کرد؟
توفیقی: من با پیمان عباسی تجربه چند همکاری داشتم و چند تا از تله‌فیلم‌هایی که کارگردانی کردم را او نوشته بود. در واقع قبل از اینکه من به پروژه اضافه شوم او طرح را ارائه داد و من بعد از او به پروژه آمدم. در واقع بیشتر مشکلات شخصی باعث شد پیمان بگوید نمی‌تواند ادامه دهد و نویسنده عوض شد.
*از زامیاد سعدوندیان هم راضی بودید؟
توفیقی: فیلمنامه سینمایی‌ام را هم قرار است سعدوندویان بنویسد.
*پس از نتیجه همکاری با او در سریال راضی هستید؟
توفیقی: بله همکاری خیلی خوبی بود.
*شما چقدر در انتخاب بازیگران نقش داشتید و کدام یک از آنها انتخاب‌های اولتان هستند؟
توفیقی: 90 درصد انتخاب‌های اولمان هستند و خوشبختانه به مشکل نخوریم. یعنی به خاطر نمی‌آورم کسی جایگزین کس دیگری شده باشد. ما شانس داشتیم و البته دوستان لطف داشتند و بچه‌ها در آن زمان وقت داشتند.
*پوریا پورسرخ گرچه با تلویزیون شروع کرده اما او را بیشتر در سینما می‌بینیم و بعد از "صاحبدلان" هم دیگر به تلویزیون نیامد. انتخاب او و فرزاد حسنی بر چه اساسی بود؟
توفیقی: به دو موردی اشاره کردید که هیچ کدام انتخاب من نبود! یکی یکی می‌گویم تا سوء‌تعبیر نشود. نمی‌دانم چرا اما هیچ وقت از پوریا پورسرخ خوب نشنیده بودم. اما آرزو می‌کنم در تمام کارهایی که بعد از این می‌سازم پوریا هم حضور داشته باشد. او دوست و یاری خوب و موقع فیلمبرداری کمک خوبی است و به شدت او را بازیگر خوبی می‌دانم.
فرزاد حسنی هم پیشنهاد تهیه‌کننده‌مان آقای هاشمی بود. او خیلی باهوش است و از تجربه کردن یک سریال با او هم خوشحالم. وقتی فکر می‌کنم اگر فرزاد نمی‌آمد چه کسی این نقش را بازی می‌کرد به نتیجه خوبی نمی‌رسم و از اینکه با هم کار کردیم خیلی راضی‌ام.
*از آنجایی که این سریال لوکیشن‌های آپارتمانی معمول سریال‌ها را ندارد چقدر به شما فضای کارگردانی می‌داد؟
توفیقی: احساس می‌کنم بیننده‌هایمان از فضای آپارتمانی خسته شدند. اما اینجا هم شرایط ایده‌آل برای ما را نداشت و سختی‌های بسیاری گریبانگیرمان شد. به ویژه با تغییر فصل که درخت‌ها برگ‌هایشان را روی زمین ریختند فهمیدیم که چقدر شوت آف داریم و چه چیزهایی از اینجا پیدا است که فکر می‌کردیم دیده نمی‌شود.
از طرفی ما خودمان را آماده کرده بودیم که تابستان اینجا کار کنیم و البته این فضا را جذاب‌تر می‌کرد. الخیر فی ما وقع. اما فکر می‌کنم شرایط فعلی هم به مرموز بودن جزیره و ایجاد فضایی که کمتر برگ و طراوت و سبزی می‌بینیم کمک می‌کند.
*واقعا فضای بکری است!
توفیقی: فکر می‌کنم اگر مردم سریال را ببینند شاید باورشان نشود ما کل کار را در تهران ساخته‌ایم و بابت این اتفاق خوشحالم. قبلا هم اینجا کار نکرده بودم. گروه تولید این منطقه را معرفی کردند و با خانم جلیل‌فر و آقای احمدی آمدیم و به این نتیجه رسیدیم که می‌توانیم فضایی که می‌خواهیم دربیاوریم.
* در طراحی صحنه و لباس این سریال چه تفاوت‌هایی قائل شدید؟
توفیقی: در جمعی که دوستان راش‌های اولیه کار را می‌دیدند به تفاوت لباس‌ها اشاره کردند و به نظرشان ترکیب‌بندی لباس‌ها خوب می‌آمد و این من را خوشحال می‌کند. درباره لوکیشن هم که پیشنهادات خوبی از طرف خانم جلیل‌فر می‌رسید که در نهایت به فرم دکورهای فعلی رسیدیم.
* درباره نوع طنز کار هم توضیح می‌دهید؟ چقدر قرار است ما با کلام بخندیم و چقدر تلاش کرده‌اید طنز موقعیت ایجاد کنید؟
توفیقی: اصولا من خیلی به قواعد کلاسیک پایبند نیستم. چه در دکوپاژ و چه در نگاهی که به جنس کار دارم خودم هم سعی کرده‌ام دست و پای خودم را نبدم. در این کار هم اگر جایی احساس کردیم طنز کلامی ممکن است کار را جذاب کند جلویش را نگرفتم. تنها قراری که از روز اول با بازیگران داشتم این بود که اصلا اصراری برای ساختن کمدی نداریم و اصلا نباید برای خنداندن مردم زور بزنیم.
فکر می‌کنم شاید همین شاخصه کارمان است و آن را با دیگر آثار متفاوت می‌کند. خیلی نمی‌خواستم ادعا کنم فقط می‌خواهم صادقانه بگویم ما ترجیح می‌دادیم کار چفت و بست بهتری داشته باشد و ما با سریال شیرین‌تری روبرو باشیم تا کاری که خیلی خنده‌دار است اما چفت و بست درستی ندارد.
* پس بیشتر به درام توجه داشتید.
توفیقی: می‌توانم بگویم صحنه‌هایی در این کار وجود دارد که تراژدی است و نه به دلیل سلیقه خودم بلکه احساس می‌کردم قصه می‌طلبد لحظاتی از کمدی فاصله بگیرد. بعضی از شخصیت‌ها هم این را می‌طلبند. مثلا با عزت‌الله مهرآوران که بازی جدی‌شان اصولا کمدی است لحظاتی در خلوت به این نتیجه می‌رسیدیم که در ارتباطشان با خانم محمدی که نقش همسرشان را بازی می‌کنند به سمت کمدی نرویم. ما هم اصراری نداشتیم که این اتفاق بیفتد. تجربه بود و باید ببینیم چه جوابی می‌دهد. من روزهای اول خیلی به این قضیه فکر نمی‌کردم اما حالا خیلی دوست دارم نتیجه تجربه‌ام را ببینم.
*به خاطر لوکیشن متفاوت و فضای گسترده‌ای که در اختیار داشتید، دکوپاژ این سریال چه تفاوتی با دیگر کارهایتان دارد؟
توفیقی: بعضی از صحنه‌ها کاملا تکنیکال هستند مخصوصا صحنه‌هایی که در هواپیما داشتیم یا سکانس‌های سقوط هواپیما و صحنه‌های اکشن‌مان که جنس دکوپاژشان فرق می‌کند. بعضی مواقع هم احساس می‌کردم ممکن است قطع کردن بازی بازیگران حس آنها را بگیرد، بنابراین از پلان‌های لاین تک استفاده کردم تا بازیگران راحت باشند و لحظات را تقسیم نکنیم.
در واقع جنس دکوپاژ به حس خود سکانس بستگی دارد. نماهای لانگ شات و دورنماها بیشتر از بقیه سریال‌ها در این کار وجود دارد. آن هم به دلیل اینکه می‌خواستیم فضا را نشان دهیم و تا جایی که تیر چراغ برق و خانه‌ها دیده نمی‌شد فضا را معرفی می‌کردیم.
-----------------------
گفتگو: مریم عرفانیان
نظر شما