به گزارش خبرنگار مهر، در حقیقت آنگاه که سبزشدن جهان، روئیدن گلها و نسیم روح نواز نوروزی بلبلان آسمان را سرمست می کرده و به غزلسرایی و آوازمی کشانده، بلبلان زمین که همانا خنیاگران و شاعران شیرین سخن فارسی اند نیز به چنگ نوازی، آوازخوانی و شعرسرایی می پرداخته اند.
فرخی سیستانی ترجیع بند مشهوری در زمینه نوروز دارد که اینگونه آغاز می شود:
ز باغ ای باغبان ما را همی بوی بهار آید کلید باغ ما را ده که فردامان به کار آید
کلید بـاغ را فردا هزاران خواستار آید تو لختی صبر کن چندان که قمری بر چنـار آید
کنون گر گلبنی را پنج شش گل در شـمار آید چنان دانـی که هرکس را همی زو بـوی یار آید
بهـار امسال پندار همی خوشتر ز پار آید وزین خوشتر شود فردا که خسرو از شکر آید
بدین شایستگی جشنـی بدین بایستگی روزی ملک را در جهان هر روز جشنی باد و نوروزی
منوچهری دامغانی نیز مسمطی درباره نوروز دارد:
آمـد نوروز هـــم از بامـــداد آمدنــش فرخ و فرخنـــده باد
باز جهان خرم و خـوب ایســـتاد مرز زمستــان و بهاران بــزاد
ز ابر سیـــه روی سمن بــوی داد گیتـی گـردید چـو دارالقـرار
سعدی شیرازی نیز با دیدن نوروز و گونه گون شدن طبیعت و رنگارنگی چمنزار، آن را اینگونه توصیف می کند:
برخیز که می رود زمستان بگشای در سرای بستان
نارنج و بنفشه بر طبق نه منقل بگذار در شبستان
وین پرده بگوی تا به یک بار زحمت ببرد زپیش ایوان
آواز دهل نهان نماند در زیر گلیم عشق پنهان
بر خیز که باد صبح نوروز در باغچه می کند گل افشان
خاموشی بلبلان مشتاق در موسم گل ندارد امکان
و بالاخره بلبل غزلسرای شعر فارسی، حافظ شیرازی ما را به عشرت نوروزی و همنوایی با طبیعت فرا می خواند:
ز کوی یــــار مــی‌آید نسیــم باد نوروزی از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی
چو گل گر خرده‌ای داری خدا را صرف عشرت کن که قارون را غلطهــا داد سودای زرانــدوزی
ز جام گل دگر بلبل چنــان مست می لــعلست که زد بر چـــرخ فیروزه صفیر تخـــت فیروزی
به صحرا رو که از دامن غبــار غم بیفشانی به گلزار آی کــز بلبل غزل گفــتن بیامـوزی
البته به جز شعر فارسی، به طور کلی در ادبیات فارسی درباره نوروز سخنان بسیاری گفته شده است که مهمترین آنها کتاب کاملاً مستقلی تحت عنوان « نوروزنامه » است که جزو تالیفات خیام نیشابوری به شمار می آید و در این رساله، خیام به طور کامل جشن نوروز را تشریح کرده و درباره آداب و رسوم آن نزد ایرانیان سخن گفته است.
---------------------
کوروش پرویز
نظر شما