طبیعت بکر زنجان؛ شادآوری و چشم نواز

به گزارش خبرنگار مهر، چشمه های آب معدنی، رودخانه های متعدد دایمی وفصلی، جنگل ها و آبشارهای زیبای داخل جنگل ها،روستاهای ییلاقی و زیبایی که در درههای ارتفاعات طارم واقع شده اند؛ این منطقه را به پر جاذبه ترین ناحیه طبیعی استان زنجان تبدیل کرده است.

شهرستان خرم دره نیز که از آن به عنوان یک باغشهر یاد میشود، با اتکا بهسرسبزی و باغ های پرشمار خود یکی دیگر از مناطق گردشگری این استان محسوب می شوند. به طور کلی اردیبهشت، خرداد و تیرماه بهترین ماه های مسافرت به استان زنجان هستند. 

منطقه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات‌وحش انگوران:
منطقه حفاظت‌شده و پناهگاه حیات‌وحش انگوران در شمال غرب کشور در ناحیه‌ای کوهستانی در رشته جبال زاگرس قرار گرفته است. این منطقه در جنوب غرب استان زنجان در مرز سه استان آذربایجان شرقی و غربی و کردستان واقع شده و از نظر تقسیمات کشوری قسمت عمده ای از شمال، شرق و جنوب آن در دو بخش انگوران و ماهنشان و قسمتی از جنوب غرب منطقه در بخش افشار شهر تکاب در استان آذربایجان غربی قرار گرفته است.

منطقه حفاظت شده انگوران در مساحتی معادل ۹۰ هزار هکتار و پنهاگاه حیات وحش انگوران با مساحت ۳۵ هزار هکتار، دارای انوع پوشش گیاهی بوته ها و درختچه ها، فوربها و پهن برگها و گندمیان و شبیه گندمان است.

براساس مطالعات انجام شده، ۲۹ گونه بوته و درختچه، ۹۶ نوع علفی‌های پهن برگ و ۴۶ گونه گرامینه و شبه گرامینه در محدوده مورد مطالعه وجود دارد.

همچنین تعداد ۳۳ گونه پستاندار، ۱۰۷ گونه پرنده، ۲۳ گونه خزنده، هشت گونه آبزی، هفت گونه دوزیست و ۷۸ گونه حشرات هوازی و خاکزی حیات وحش این منطقه را تشکیل می‌دهند.

پستانداران عمده این منطقه عبارت از قوچ و میش، کل و بز، خوک، خرس، سیاه گوش، گرگ، روباه، شغال و خرگوش هستند.
همچنین برخی از پرندگان آبزی، بومی منطقه بوده و مهاجرت نمی‌کنند که می توان از این میان به آنقوت، تنجه و چنگر واشاره کرد.

بعضی از مرغابی‌ها، لک‌لک سیاه، فلامینگو، قو، درنا و پلیکان از پرندگان مهاجری هستند که در بین سایر پرندگان از اهمیت برخوردارند.

از سایر پرندگانی که در این منطقه و جود دارند می توان به کبک دری، کبک معمولی، کبک چیل، باقری‌قره- قمری و فاخته اشاره کرد.

مار، مار آبی، آگاما،جکو یا مارمولک، گونه خاصی از لاک پشت ها از جمله خزندگان و دوزیستانی هستند که در این منطقه زیست می کنند.

کپور، سس، سیاه کولی، زردپر یا سرخ پر، سیم، اسپله، ماشگ ماهی از انواع ماهیانی که می توان در منطقه حفاظت شده انگوران و مشاهده کرد.

منطقه حفاظت شده سرخ‌آباد:

منطقه حفاظت‌شده سرخ‌آباد در حد فاصل شهرستان طارم ـ زنجان ‘جنوب‌غربی شهرستان طارم در امتداد رودخانه قزل‌اوزن و شمال‌غربی شهرستان زنجان در دشت سهرین’ با مساحتی معادل ۱۲۰ هزار هکتار واقع گردیده است.

منطقه حفاظت شده سرخ آباد دارای پنج جامعه گیاهی درختان و درختچه ها، گون ها و بوته ها، گندمیان و شبه گندمیان و جو، فورب‌ها و پهن برگ‌ها و بالشتکی ها است که علاوه بر این موارد، ۴۰۰ گونه گیاهی نیز در این منطقه شناسایی شده است.

منطقه سرخ آباد شامل حیوانات وحشی و پرندگان بسیاری از جمله آهو، بز، خوک، پلنگ، خرس، خرگوش، گرگ، روباه، لاک پشت و ۱۴ گونه خزنده و مار است.

انواع پرندگان منطقه سرخ آباد را کبک دری، تیهو، کبک، کلاغ، کرکس، عقاب طلایی، زنگوله بال، باقری قره، جغد، سهره، انواع مرغابی و پرندگان شکاری تشکیل می دهند.

از آبزیان نیز می‌توان به انواع دوزیستان و ۶ گونه ماهی اشاره کرد.

منطقه حفاظت شده سرخ آباد با توجه به وسعت و پوشش گیاهی و جانوری گوناگون به عنوان یکی از مهمترین زیستگاههای حیات وحش استان محسوب شده و یکی از مراکز جلب گردشگر به شمار می‌آید.

 آبشار شارشار از نقاط دیدنی استان زنجان

آبشار شارشار از نقاط دیدنی استان زنجان است. این آبشار تنها آبشار شناخته شده در زنجان است که در منطقه تهم، در شمال باختری شهر زنجان قرار دارد که بسیار زیبا در میان سنگ‌های صخره‌ای قرار گرفته‌است، فاصله آن حدود 5 کیلومتر با دریاچه مصنوعی سد تهم است و دسترسی به آن با یک کوهنوردی یک ساعته امکان پذیر است.

 
 آبشار شارشار در منطقه تهم، در 25 کیلومتری شمال شهر زنجان یکی از زیبایی های طبیعت زنجان است که به علت ایجاد سد تهم، این آبشار نیز به زیر آب خواهد رفت. این سد جهت تامین آب شرب اهالی زنجان ایجاد شده است. منطقه تهم به واقع زیباست. زلالی آب دریاچه تهم و درختان غوطه ور درآب به مانند تابلوهای نقاشی جلوه می کنند.

اگرچه از استان زنجان آبشارهای شناخته شده زیادی، گزارش نشده است ولی چشمه های آب معدنی در این استان به وفور یافت می شوند. این آب ها گازدار و دارای ترکیبات گوگردی، منیزیمی و زاج بوده و به عنوان دافع سنگ کلیه مورد استفاده قرار می گیرند.

چشمه معدنی وننق زنجان، روستای وننق

این چشمه در حدود 21 کیلومتری جاده زنجان - میانه و در دهکده وننق واقع شده است و راه آن از میان کشتزارها و تپه‌‌های متعدد می‌گذرد. چشمه بر بالای تپه‌ای که 200 متر ارتفاع دارد، قرار گرفته است.

عرض یک متر است که آب آن از شمال غربی حوضچه خارج شده و در مجرای باریکی سرازیر می‌شود و آبدهی آن در حدود 7 لیتر در دقیقه است؛ مظهر دوم یک حوضچه مربع‌شکل در ابعاد 2/5×2/5 متر است و عمق آن، در حدود یک متر است و اطراف آن را سنگ‌چین کرده‌اند. قسمت اعظم آب در سمت جنوبی این حوضچه از زمین خارج می‌شود و در مجرای کوچکی سرازیر می‌شود و آبدهی آن در حدود 10 لیتر در دقیقه است.

بررسی و آزمایش آب دو چشمه آب‌معدنی وننق نشان می‌دهد که آب این چشمه،‌ در ردیف آب‌های معدنی سولفاته کلسیک گرم است.

آب‌های سولفاته کلسیک‌ گرم، یون‌‌های خود را از لایه‌های سنگی مجاور خود در زیر زمین می‌گیرند. ادرارزایی و یاری رساندن به دفع مواد زاید بدن و تأثیر بر کبد و مجاری صفرایی از خاصیت‌هی این آب‌ها هستند. حمام کردن در این آب‌ها، علاوه بر آرام‌بخشی، می‌تواند در کاهش دردهای عصبی، عصبی - مفصلی و درمان روماتیسم مؤثر باشد.

میزان فلوئور در آب چشمه معدنی وننق 5 میلی‌گرم در لیتر است و آشامیدن متوالی آن، به خصوص در اشخاص کم‌تر از 16 سال، ممکن است موجب بیماری فلوئوروز در آنان شود.

آب جویبار تنگه‌ بالایی چشمه، سطحی است و از نظر شیمیایی، در ردیف آب‌های بیکربناته و سولفاته کلسیک و منیزین سرد و نسبتاً سنگین است.

چشمه آب‌گرم روستای آرکوین در بخش ایجرود جاده بیجار، چشمه آب‌گرم روستای ابدال در جنوب غربی جاده زنجان - تبریز.، چشمه آب‌گرم روستای گرماب در جنوب شرقی قیدار.، چشمه آب‌گرم میانج و حلب در انگوران.، چشمه آب‌معدنی اللّه‌بلاغی در نزدیکی روستای ماهان، بخش طارم زنجان ،چشمه آب‌معدنی روستای ینگجه در بخش ماه‌نشان. 

..........................................

گزارش: رحیم مقدمی