به گزارش خبرنگار مهر، نظام الدین عبدالعلی بیرجندی ریاضیدان و ستاره شناس مشهور سدههای نهم و دهم هجری قمری بود. نام کامل وی نظام الدین عبدالعلی بن محمدبن حسین است و او را با القاب فاضل بیرجندی و محقق بیرجندی نیز نامیدهاند.
از تاریخ تولدش اطلاع دقیقی در دست نیست و درباره مذهب او نیز بحثهایی وجود دارد. برخی وی را حنفی و برخی شیعه دانسته اند.
عبدالعلی بیرجندی از محضر استادان بزرگی بهره برد علم حدیث را نزد غیاث الدین جمشید کاشانی، فنون حکمی را نزد منصوربن معین الدین کاشی، همکار غیاث الدین جمشید کاشانی، و سایر علوم را نزد کمال الدین قنوی آموخت.
آرامگاه عبدالعلی در روستای بجد شهرستان بیرجند
ملا مسعود شروانی و سیف الدین تفتازانی نیز از استادان او به شمار می روند، وی در سال ۹۳۴هجری قمری دار فانی را وداع گفت و در روستای بجد از توابع شهرستان بیرجند آرام گرفت.
وی دارای تالیفات بسیاری در زمینه ریاضیات و ستاره شناسی به زبانهای فارسی و عربی بوده که برخی از آنان در کتابخانه های انگلستان و هند نگهداری می شوند.
اما امروز کمتر کسی هست که او را بشناسد و بداند که وی در گذشته چه افتخاراتی داشته است.
اگر چه طی سال گذشته نام عبدالعلی بیرجندی به همت سفیر دائم ایران در سازمان یونسکو ثبت شد اما انگار قرار است مسئولان ما فقط خبر از اقدامات انجام شده خود بدهند و هیچ توجهی در راستای معرفی این بزرگان نداشته باشند و نمی خواهند این عالمان بزرگ عصر های گذشته را از مهجوریت درآورند و به نسل جدید بشناسانند.
اگر چه مسئولان خراسان جنوبی در پی معرفی مفاخر استان امسال بر این برآمدند تا همایش نکو داشت این عالم بزرگ را در استان و یونسکو برگزار کنند اما باید پرسید تنها با برگزاری این همایش ها که مخاطبان آن شاید کمتر عامه مردم باشد می توان این مفاخر را معرفی کرد و این همایش ها کار ساز خواهد بود!
پر واضح است که حق بزرگانی چون عبدالعلی بیرجندی فراتر از برگزاری یک یا چند همایش است اما باید مسئولان ما به این توجه کنند عبدالعلی را کمتر کسی در خراسان جنوبی می شناسد.
در شهرستان بیرجند دبیرستانی به نام عبدالعلی نامگذاری شده که وقتی از دانش آموزان این مدرسه می پرسی عبدالعلی کیست اظهار بی اطلاعی می کنند، یکی وی را شاعر یکی مدرسه ساز و یکی دیگر از آشنایان مدیر مدرسه می داند.
مسئولان ما این قدر موفق نبوده اند به کسانی که حتی در یک مدرسه که به نام این بزرگ و دانشمند خراسان جنوبی نام گذاری شده به گویند عبدالعلی که بود که هم اکنون نام وی بر سر در مدرسه شان گذاشته شده است.
به جرات می توان گفت همایش های زیادی در زمینه های مختلف در استانها برگزار می شود که، بیشتر از آنکه گره گشایی مشکلات واقعی و اولویت دار باشد، به کار کارنامه کاری برخی مدیران در می آید.
اما این بار شاید امیدی باشد که در همایش بزرگداشت عبدالعلی شاید همان چند مدیر هم وی را بشاسند و این بزرگ و فرهیخته خراسان جنوبی کم کم از انزوا در آید.
تهیه فیلم و مستند گامی برای معرفی مفاخر
کارگردان مستند عبدالعلی بیرجندی در گفتگو با مهر گفت: متاسفانه شخصیت عبدالعلی بیرجند در بین مردم این استان شناخته نشده بود و کمتر کسی وی را می شناسد.
مهدی باقری با بیان اینکه بسیاری از مردم حتی نام وی را نشنیده بودند و یا وی را شاعر بیرجندی می دانستند، اظهارکرد: اگر در زمینه معرفی مفاخر ایرانی فیلم و مستند ساخته شود و بتوان آنها را از شبک های سیما و یا استانی برای عامه مردم پخش کرد بتوانیم این بزرگان علمی را برای مردم معرفی کنیم.
وی با بیان اینکه معرفی عبدالعلی می تواند گامی موثر در جذب توریست به زادگاه هش داشته باشد، ادامه داد: اگر جوانان با مفاخر کشور آشنا شوند و متوجه پشتیبانی عظیم علمی و فرهنگی موجود در کشور باشند قطعا به خودباوری و رشد بیشتری دست خواهند یافت.
همایش نکوداشت عبدالعی در یونسکو برگزار می شود
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در یونسکو به برگزاری همایش نکو داشت عبدالعلی در یونسکو اشاره کرد و افزود: همایش و گرامیداشتها فرصت مناسبی برای معرفی هرچه بیشتر مفاخر ایرانی اسـت.
محمد رضا مجیدی با بیان اینکه رسانه های توانند نقش برجسته ای در معرفی این بزرگان به مردم داشته باشند، ادامه داد: احیا و بزرگداشت مفاخر ایران اسلامی در سطح جهانی گامی موثر برای معرفی این بزرگان به مردم دنیا است.
وی با اشاره به اینکه نام عبدالعلی بیرجندی، ریاضیدان و دانشمند نام آور ایرانی در فهرست مشاهیر جهانی در یونسکو ثبت شده است، گفت: علامه عبدالعلی بیرجندی در محافل علمی و دانشگاهی چهرهای شناخته شده است و در حاضر نیز بسیاری از دانشمندان جهان و اهل فهم برای معرفی خدمات این دانشمند بزرگ در زمینههای ریاضی و نجوم تلاشهای زیادی میکنند.
از تمام توان استان برای معرفی مفاخر فرهنگی استفاده شود
استاندار خراسان جنوبی نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: قطعا بزرگداشت چهره ها و مفاخراستان خراسان جنوبی از مهمترین برنامه های مسئولان فرهنگی استان است که این امربا اولویت بندی و استفاده از صاحب نظران و نخبگان در این زمینه به انجام خواهد رسید.
قهرمان رشید خراسان جنوبی را یکی از کانونهای اصلی فرهنگ ایران زمین دانست و افزود :علامه عبدالعلی بیرجنی یکی از شخصیت های شاخص ،برجسته ،ماندگار و جامع الاطرافی است که صاحب تالیفات مختلف در زمینه های ریاضی، نجوم ،فقه که نه تنها از مفاخر بلند پایه استان بلکه از مفاخر کشور ،منطقه و جهان اسلام است. .
وی رو نمایی از نسخ خطی علامه عبدالعلی بیرجندی، نمایش فیلم 30 دقیقه ای از زندگینامه ایشان، رو نمایی از رساله ابعاد و اجرام، رونمایی از کتاب خواص آیات و صور و نیز رونمایی از کتاب معرفت فلاحت و تقویم را ازجمله برنامه های پیش بینی شده برای معرفی این دانشمند خراسان ججنوبی در همایش عبدالعلی اعلام کرد.
برخی کشورهای خارجی بیشتر از ما به معرفی مفاخر ایرانی پرداخته اند
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی نیز با اشاره به اینکه برخی کشورهای خارجی بیشتر از ما به معرفی مفاخر ایرانی پرداختهاند، افزود: نظام الدین عبدالعلی بیرجندی منشا خدمات زیادی در بسیاری از کشورهای دنیا بوده است.
محمد مطهری با بیان اینکه معرفی مفاخر در برههای از زمان به عنوان اولویت مطرح نبوده است، ادامه داد: برگزاری همایشهای نکوداشت فرصت مناسبی برای معرفی این مفاخر بزرگ به جامعه و کشور است.
...................
گزارش :فاطمه زیراچی
عکس : امیر حسین حیدری
نظر شما