دلایل جذب جوانان به عرفان های کاذب/ راه مبارزه با عرفان واره ها

دکتر محمد فنایی اشکوری در مورد تفاوت عرفان واقعی با عرفان واره‎های موجود در کشور به خبرنگار مهر گفت: عرفان به معنی شناختن است و منظور هم شناختن خدا و باز منظور شناخت شهودی خداوند است. زیرا در فلسفه و کلام هم بحث از شناخت خدا می‎شود ولی عرفان به دنبال معرفت بی واسطه و شهودی خداوند است. می‎خواهد از ادراک ذهنی و مفهومی فراتر برود،خدا را به صورت عین الیقین و بالاتر به صورت حق الیقین احساس بکند.

وی افزود: این نوع معرفت با تحصیل علم و دانش و کتاب و تفکر و اینها به تنهایی به دست نمی‎‏آید لازمه‏اش طهارت قلب است که در اثر بندگی و سیر و سلوک حاصل می‌شود. این سیر و سلوک هم باد در چارچوب دین و نه من درآوردی باشد و نه اینکه ریشه در وحی نداشته باشد. این عرفان راستین و حقیقی است که منتهی به شناخت خدا می‎شود و موجب سعادت و فلاح و رستگاری انسان است.

این کارشناس فلسفه و عرفان اسلامی درمورد عرفان‎های کاذب ادامه داد: اولاعرفان که به معنی شناخت خدا و معرفت الله است دیگر کاذبش وجود ندارد مراد از عرفان کاذب عرفان‎نماهایی است که شباهت‏هایی با عرفان دارد و در آن نه کشف و شهودخدا و نه طهارت قلبی مطرح است. بلکه کسانی به دلیل اینکه انسانها نیاز معنوی دارند و یا با بحران‎های روحی و معنوی مواجه هستند و به بی معنایی و پوچی در زندگی رسیده‏اند و در اضطراب و خوف به سر می‎برند و دنبال آرامش و شادی و امید و رضایت خاطر می‎گردند جذب این عرفان نماها می‎شوند تا اینکه تسکینی برای دلهایشان باشد و یا بعضا به دنبال کسب بعضی قدرتهای خارق العاده و عجیب و غریب مانند مرتاضان هستند.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)در مورد اینکه آیا تشکیل گروههای طرفدار این عرفان‎نماها به صورت سازماندهی شده است هم گفت: کسانی معتقد به چنین سازماندهی هستند اما بنده اطلاع موثقی از آن ندارم ولی آنچه که مسلم است از این گروه‏ها پس از تشکیل، حمایت و بهره برداری سیاسی می‎شود. زیرا وحدت و یکپارچگی ملی را دچار اختلال می‎کند ذهن و فکر جوانان را از عرفان واقعی به سمت خودشان می‎کشاند ناهنجاریها و مشکلات خانوادگی و روانی و اجتماعی در پی دارد که دشمن از این چیزها شاد می‎شود و قطعا از این کلاسها حمایت می‎کند. ولی اینکه برنامه قبلی برای شیوع این عرفان واره ها در کشور دارند باید با سند اثبات بشود.

فنایی راه‎های مقابله با این پدیده شوم را آگاهی بخشی به جوانان و مردم دانست و گفت: باید خود این سلک و فرقه‎ها و عرفان‎واره‎ها را توضیح دهیم و نشان دهیم که راه نجات انسان در آن‏ها نیست. اغلب بنیانگذاران اینها آدم‎های هوسران و شهوت‎پرست و خودخواه هستند که برای اغراض نفسانی خودشان این گروه‎ها را به راه انداخته‎اند و اغلب این گروه‏ها شخص محورو متمرکز بر روی یک قطب یا پیشوا یا مرشد هستند که حداکثر استفاده‎های مادی و غیرمادی را از اعضا می‎کنند. چیزی که از این کلاسها به دست می‎آید یک تخدیر موقت و غفلت است که از طریق روابط آزاد جنسی و الکل و مواد مخدر و تمایلات و غرایض افراد کمبودهای افراد در این زمینه‏ها را پرمی‎کنند.

وی افزود: راه فلاح و رستگاری انسان در این کلاسها نیست بلکه در باطن دین است که همان عرفان واقعی و راستین است که مبتنی بر وحی است. این راه هم آسان نیست و انسان باید بر نفس و هواهای نفسانی و امیال خود غلبه کند .هرچند که کسی که در این راه قرار بگیرد از این راه لذت می‎برد و از برکات و ثمراتش بهره‏‎مند می‎شود. بنابراین معرفی درست عرفان اسلامی به زبان قابل فهم و امروزی متناسب با ذهنیت جوان امروزی و افشای عرفانهای کاذب از جمله راه‏های مقابله با آین عرفان واره‎هاست . باید همه کسانی که در معارف باطنی و معنوی اسلام تبحر دارند مفاهیم و معارف اسلامی را با زبان و قالب امروزی به صورت جذاب بیان کنند تا کسانی که تشنه حقیقت و معرفت و معنویت هستند جذب عرفان واقعی شوند.

این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه اسلامی درپایان مسئولیت مقابله با این عرفان‎واره‎ها را بر عهده هرکسی که در این زمینه احساس مسئولیت می‎کند از جمله سازمان‏های دینی و تبلیغاتی مانند حوزه‏های علمیه و وزارت ارشاد و صدا و سیما که دارای امکانات وسیع‎تری هستند دانست.