مشكلات و موانع بازارگرداني موثردر بورس

دكتر حسين كدخدايي يكي از كارشناسان بازار سرمايه دراين خصوص مي گويد: به دليل پربازده بودن بازار سرمايه و بالا بودن ريسك در آن، فعاليت بازگردانها با دشواريهايي مواجه بوده وتا رسيدن به حد مطلوب اين نهاد ها فاصله زيادي باقي مانده است.
وي مي افزايد: تا قبل ازاين شركت هاي سرمايه گذاري بزرگ با انجام معاملات چرخشي به صورت غيررسمي بازار گرداني  مي كردند واين شركتها نيزعموما از رانت اطلاعاتي بهره برده ومعاملات چرخشي خود را با استفاده ازاين اطلاعات انجام مي دادند.
كدخدايي با بيان اينكه وجود بازارگردان هاي غيررسمي متكي بر اطلاعات نهاني در بورس از فعاليت نهادها و تشكل هاي رسمي بازار گردان و شفافيت بازار جلوگيري مي كند،مي گويد:براي ايجاد نهادهاي بازارگردان بايد اطلاعات شفافي را در اختيار آنان قرار داد تا با اتكا به اين اطلاعات وارد معاملات شوند ودرغير اين صورت با توجه به ريسك بالا و وجود اطلاعات انحرافي و نا متقارن فعاليت اين نهادها با موفقيت همراه نخواهد بود.
وي آيين نامه تدوين شده را محدود كننده فعاليت بازارگردانها عنوان كرده وتصريح مي كند: با توجه به اين محدوديتها و وجود اطلاعات نهاني در بازار، ريسك بالاي بازار وعوامل متعدد ديگر، انگيزه موسسات خصوصي براي ايجاد اين نهادها بسيار كم رنگ است.

اما دكتر حسين عبده تبريزي  دبير كل بورس اوراق بهادار نيزراه حركت بازارگردان ها دربورس را ناهموارتوصيف كرده ودراين خصوص مي گويد:نهادهاي بازارگردان در بورس هاي معتبر جهاني درهر سه دقيقه يك قيمت فروش سهام ويك قيمت براي خريد سهام ارائه مي دهند اما پيدا كردن چنين نهاد هايي در ايران كه حتي هر 30 دقيقه يكبار اين آمارو ارقام را ارائه كنند بسيار مشكل است.
وي با اشاره به نقش و جايگاه بازارگردانها در بورس هاي بزرگ جهان،مي افزايد: بازارگردان ها تلاش مي كنند با فعاليت خود دامنه نوسانات رامحدودتر كرده وقيمت ها را به خواسته هاي مردم نزديكتركنند كه اين اقدامات موجب افزايش حجم نقدينگي بازار خواهد شد.
وي بابيان اينكه كار بازارگردانها در مرحله اول در بازار با دشواريهايي روبه رو است،تصريح مي كند:بازارگردان موظف است با تمركز دايمي روي اطلاعات صنايع و شركت هاي پذيرفته شده در بورس بكوشد تاحد امكان مديران شركت از اطلاعات مربوط به شركت آگاهي داشته باشند، تا دامنه قيمتي را كه مشخص مي كند با واقعيات شركت منطبق وهمواره قيمت بازار به قيمت ذاتي سهام نزديك باشد.
اكبر زرگاني نژاد از ديگر كارشناسان بورس موفقيت آميز بودن عمليات بازارگرداني را وابسته به تناسب كارآيي بازار، درصد سهامي كه دراختيار بازارگردان ها قرارمي گيرد،توزيع وگستردگي سهام،تامين منابع اعتباري كه بازارگردان ها به آن نياز دارند وهماهنگي خريداران وفروشندگان با نهاد هاي بازارگردان مي داند.
وي با بيان اينكه هرچه قدرعوامل فوق بيشترفراهم گردد،عمليات بازارگرداني نيز موثرترخواهد بود،مي افزايد: درصورت عدم تحقق عوامل فوق ممكن است هرگونه نارسايي درعمليات بازارگرداني رخ دهد ،چون در صورت فراهم نشدن اين عوامل بازارگردان ها تمركز خود را براي انجام عمليات موثردر بازارازدست مي دهند.

با توجه به اينكه مدت زمان زيادي از فعاليت بازارگرداني سهام در بورس نمي گذرد وحوزه فعاليت اين نهادها نيزبسيار محدود است،اظهارنظردرمورد نقش آنها دربازارطي سال هاي آتي مشكل به نظرمي رسد،اما به طور قطع اين روش نيز مانند سايرروش هايي كه براي كنترل وتعديل فعاليت هاي بازارسرمايه بكارگرفته شده با فرازونشيب هاي زيادي مواجه خواهد شد.