به گزارش خبرنگار مهر، نشست کاربرد فلسفه در پرورش تفکر کودکان و نوجوانان با حضور اساتید و صاحبنظران امروز شنبه دهم تیرماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
در این نشست دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی به بررسی موضوع منطق گفتگو پرداخت و گفت: آفرینش معنا در پرتو گفتگو حاصل می شود. بدون مکالمه نمی توان انتظار شنیدن و همرأیی داشت.
وی افزود: هیچیک از مکالمات سقراطی برای قانع ساختن یا مخالفت ورزیدن نبود. شالوده این مکالمات را فهم و تفهم قرار می دهد. اساساً گفتگو راهی برای فهمیدن است راهی که خود نیز بخشی از این دانایی را شکل داده و تنها ابزار دست یافتن به فهم صحیح نیست.
وی یادآور شد: هر گفتگوی دارای 5 عنصر اساسی است. عنصر اول "اصل مواجهه" است. این اصل تأکید دارد مسأله فهم فرایندی دو سویه است. همه انتظارات و پیشا ادراکهای دو طرف به رویارویی یکدیگر می روند. فهم تنها مبتنی بر خواسته یک فرد یا پرسشهای یک سو نیست که در آن خواسته‌های یک جانب قادر بر ایجاد معنا باشد. معنا در جریان مواجهه شکل می‌گیرد.
پورحسن تأکید کرد: "افق" عنصر دوم است. هر فردی واجد افقهایی است. خواستها، هنجارها، ارزشها، و نگره‌ها بستر افق را شکل می‌دهند. بدون افق نه گفتگو امکان پذیر خواهد بود و نه تفهم به وجود خواهد آمد. افق راستا و مسیر درست گفتگو را سامان می دهد.
وی در ادامه به بررسی عنصر سوم پرداخت و گفت: "امتزاج" را باید عنصر سوم نامید. امتزاج اگر چه نوعی درهم تنیدگی افقهای دو طرف گفتگو است اما به معنای از دست رفتن افقها نخواهد بود. هیچ فردی افق خود را از دست نمی دهد. به عبارت بهتر هر انسانی در زیست جهانی می زید. شاید این زیست جهان را فربه تر یا دگرگون سازد اما ممکن نیست بتوانیم بدون آن اندیشه کنیم و یا گفتگو را سامان بخشیم.
وی افزود: تاریخمندی و سنت دو عنصر چهارم و پنجم هستند. مراد از تاریخمندی، تأکید بر تاریخی بودن آدمی و اندیشه اوست. سنت نیز همان فرهنگ و زبانی است که همراه با ارزشهای و هنجارها، بستری را شکل می دهند که اندیشه و تفکر خود را در آن باز می نمایند.
این استاد فلسفه در پایان یادآور شد: هیچ گفتگویی بدون لحاظ وجه تاریخی و بدون ابتناء بر سنت شکل نمی گیرد. تأکید بر این پنج عنصر نشان می دهد که مسأله گفتگو نه تنها امری سهل و آسان نیست بلکه دارای منطق خاصی است که همین امر سبب دشواری آن می شود.
نظر شما