بیشتر درآمد خرید سوغات حجاج نصیب کشورهای غیر مسلمان می‌شود

وی در تبیین این مقاله با بیان اینکه وجوب و استحباب حج و عمره برای مسلمان و برکات معنوی و مادی حاصل از حضور در این اماکن مقدس و انجام مناسب عبادی همانند پاک شدن گناهان و تولد دوباره، آرامش بخشی دل‏ها، وسعت روزی، از بین بردن فقر و گشایش امور و ... جلوه‏های شیرینی را برای حج گزاران و معتمران به نمایش می گذارد، گفت: در کنار این جلوه های زیبا، امور دیگری نیز با توجه به فرهنگ دینی و یا عرفی اهمیت و تقدس نسبی یافته اند.

 

نظرپور با بیان اینکه فرهنگ خرید سوغاتی در کنار استحباب کلی آن از دیدگاه معصومین(ع)، از نظر کمیت و کیفیت، گسترش چشمگیری یافته و به امری ضروری تبدیل شده است. وی در همین باره افزود: از سوی دیگر با گسترش چنین فرهنگی در جامعه، سالانه شاهد خروج میلیون ها دلار ارز از کشور هستیم و دریافت کنندگان نهایی این وجوه عمدتا کشورهای غیر اسلامی، نظیر چین و تایوان هستند.

 

وی ادامه داد: این در حالی است که هزینه های خرید سوغاتی برای زایرین، با توجه به وقت محدودشان بسیار بالا بوده و این چیزی جز تحت شعاع قرار گرفتن اصل حضور زائران در سرزمین وحی نیست.

 

نظرپور که در این مقاله تلاش کرده است تا فرضیه «گستردگی خرید سوغات از نظر کمی و کیفی، مطلوب شارع مقدس نیست» را اثبات کند، گفت: در این مقاله ابتدا به تبیین فرهنگ موجود خرید سوغاتی پرداخته و دلایل گسترش آن را با توجه به مفاهیم دینی مورد توجه قرار داده و در ادامه مشکلات این فرهنگ خرید در جوامع اسلامی بررسی شده و سپس راهکارها برای جلوگیری از این مشکل بیان می شود.

 

وی ادامه داد: به نظر می رسد که در بین تمامی راهکارهای بیان شده برای برون رفت از این معضل، تنها راه موثر و مفید در دراز مدت، تغییر فرهنگ موجود خرید است که این وظیفه توسط توصیه‏های روحانی کارون‏ها، سازمان حج و زیارت، صدا و سیما و خواست خود مردم قابل تحقق است.

 

استاد دانشگاه مفید، تمجید از اصل هدیه دادن در روایات، متبرک بودن، احساس کسب مطلوبیت از خرید، پایین بودن قیمت کالاها در مکه و مدینه و چشم و هم چشمی را دلایل متعدد برای ایجاد چنین فرهنگی دانست و به روایتی از حضرت صادق(ع) اشاره کرد و گفت: «عن ابی عبدالله(ع) قال: نعم الشیء الهدیه امام الحاجة و قال تهادوا تحابوا فان الهدیه تذهب بالضغائن». حضرت می فرمایند که چه چیز خوبی است هدیه دادن به یکدیگر؛ هدیه دهد تا دل هایتان نسبت به هم با محبت شود.

 

وی در ادامه محدودیت زمانی حج واقعی و عدم درک آن، تحت شعاع قرار دادن اصل حضور زائران در سرزمین وحی، تاخیرهای طولانی در پروازهای بازگشت و خروج ارز از کشور را معضلات و مشکلات خرید سوغاتی حجاج دانست و گفت: مقام معظم رهبری در سخنان اخیر خود فرمودند که عطش بازارگردی که بخش اعظمی از وقت حجاج ایرانی را شامل می شود، علاوه بر اینکه ارز کشور را برای خرید کالای بی کیفیت به هدر می دهد، فرصت ارزشمند عبادت را نیز از بین می برد.

 

وی در پایان سخنانش از محورهایی همچون فرهنگ سازی در زمینه خرید سوغاتی، ایجاد فروشگاه‏های بزرگ در ایران برای زائران، ایجاد فروشگاه های بزرگ در خود عربستان و محدودیت خرید توسط سازمان حج و زیارت به عنوان پیشنهادهای خود برای اصلاح این امر معرفی کرد.