عوارض مصرف خودسرانه دارو در کمین همدانیها/ زخم معده شایعترین عارضه

به گزارش خبرنگار مهر، انواع مسکنها و آنتی بیوتیکها رتبه‌های اول را در مصرف خودسرانه و بی‌رویه دارو به خود اختصاص داده‌اند و به اعتقاد کارشناسان عوارض این گونه داروها به ویژه در سالمندان، کودکان و زنان باردار به لحاظ اینکه سامانه دفاعی بدن آنان ضعیف است بیشتر خواهد بود و اگر مصرف‌کننده دارو یک بیماری دیگر داشته باشد عوارض آن تشدید خواهد شد.

پرواضح است که خیلی از مردم ترجیح می‌دهند بدون مراجعه به پزشک از دارویی که خود تصور می‌کنند مناسب است استفاده کنند که این امر اشتباه بزرگی است.

مصرف خودسرانه‌ دارو شایع‌ترین علت مسمومیت ها در همدان است

در همین راستا معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی گفت: مصرف خودسرانه‌ دارو یکی از علل مهم مرگ‌ و میر است و این امر شایع‌ترین علت مسمومیت‌ها در همدان شناخته شده است.

علی اصغر وحیدی نیا اظهار داشت: کودکان یک تا پنج سال، جوانان در محدوده سنی 12 تا 30 سال و سالخوردگان بالای 50 سال، شایع‌ترین گروه سنی را در مسمومیت‌ها تشکیل می‌دهند.

وی گفت: بر اساس آمار موجود هر ایرانی بیشتر از میانگین جهانی دارو مصرف می‌کند و به همین نسبت حدود 50 درصد نسخه‌های دارویی را آنتی بیوتیک‌ها تشکیل می‌دهند.

معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ادامه داد: در واقع مصرف بی‌رویه‌ داروها به ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها تهدیدی برای سلامت جامعه‌ ما به شمار می‌رود که مقابله با این امر نیاز به نهادینه کردن فرهنگ صحیح مصرف دارو در جامعه دارد.

فرهنگ عمومی مردم درباره مصرف اقلام دارویی باید افزایش یابد

وی افزود: تفکر و فرهنگ عمومی جامعه در خصوص مصرف خودسرانه دارو بزرگ‌ترین معضل است و باید فرهنگ عمومی مردم درباره مصرف صحیح اقلام دارویی به ویژه آنتی‌میکروبی‌ها را افزایش داد.

وی عنوان کرد: ایران به لحاظ مصرف دارو جزء 20 کشور اول دنیا است و این امر نه تنها برای سلامتی مضر بوده و آمار مرگ و میر را افزایش می‌دهد بلکه ضرر اقتصادی بالایی را نیز به دنبال دارد.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان تأکید کرد: عمده‌ترین علل مسمومیت در استان همدان عبارتند از داروها، گاز منواکسید کربن و دیگر گازهای سمی، سموم دفع آفات، مواد شیمیایی، محصولات آرایشی و بهداشتی موجود در منزل، شوینده‌ها، گیاهان سمی و فلزات سنگین است.

کودکان را از عوارض مصرف خودسرانه دارو آگاه کنید

رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز به لزوم آگاه کردن کودکان از عوارض مصرف خود سرانه دارو اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه کودکان همیاران پلیس خوبی در خانواده‌ها هستند، همان گونه نیز می‌توانند به والدین خود در مصرف خودسرانه دارو تذکر دهند چرا که داروها برای هر بیماری حتماً باید با تجویز پزشک باشد و اگر نابجا باشد به بدن ضرر می‌رساند.

رضا صفی آریان افزود: اکثر بیماری‌های ما ناشی از الگوها و عادات تغذیه‌‌ای غلط است مانند غذاهای فست‌فودی که سریع آماده شده و دارای ادویه‌جات بسیار زیادی هستند که مستقیماً در درازمدت به بدن انسان آسیب وارد می‌کند و موجب بروز بیماری می‌شود.

وی ادامه داد: ممکن است که استفاده از غذاهای فست‌فود و غیر مفید در کوتاه‌مدت آثاری نداشته باشد اما در دوران و سنین کهنسالی سبب ضایعات شدید می‌شود.

صفی‌آریان ایجاد انگیزه در کودکان و والدین آنها برای تفکر بیشتر در مورد دارو، آشنایی، تبیین جایگاه پزشک و داروساز در نظام سلامت کشور و تلاش در راستای نگرش کودکان نسبت به مصرف و نگهداری دارو را در کاهش مصرف خودسرانه دارو موثر دانست.

زخم معده شایع‌ترین عارضه مصرف خودسرانه داروهای مسکن

یک فوق تخصص دستگاه گوارش، عمده‌ترین عارضه مصرف خودسرانه داروهای مسکن را زخم معده دانست.

دکتر علیرضا کابلی اظهار کرد: عمده‌ترین عارضه مصرف خودسرانه مسکن ایجاد زخم و اُرزیون (ساییدگی) در دستگاه گوارش است.

وی ادامه داد: این زخم در تمام قسمت‌های دستگاه گوارش ایجاد می شود که شایع‌ترین آن زخم معده است.

وی بیان کرد: زخم معده باعث ایجاد درد شکمی، نفخ و خونریزی می‌شود که استفراغ خونی و مدفوع سیاه‌رنگ از نشانه های خونریزی معده است.

دکتر کابلی عنوان کرد: استفاده از آسپرین پوشش‌دار و شیاف‌ها نیز می‌تواند عوارضی در پی داشته باشد اما میزان عوارض آن کمتر می شود.

وی گفت: در هیچ موردی مصرف خودسرانه دارو توصیه نمی‌شود اما در صورت لزوم بهتر است از استامینوفن ساده استفاده کرد.

دکتر کابلی اضافه کرد: افرادی که در گذشته زخم معده داشتند و می‌خواهند به مدت طولانی از مسکن استفاده کنند بهتر است از داروی ضداسید استفاده کنند.

سرطان معده جزو شایع‌ترین سرطان ها در بین بیماران است

یک فوق تخصص گوارش نیز گفت: مصرف خودسرانه‌ی داروهای مسکن علاوه بر ایجاد عوارض کلیوی و کبدی، موجب خونریزی‌های گوارشی می‌شود و مصرف قرص‌های آسپرین پوشش دار تاثیری در کاهش خطر خونریزی‌های گوارشی ندارد.

عباس عبادی با بیان اینکه یکی از علل مهم خونریزی‌های گوارشی، خصوصا در افراد میانسال مصرف مسکن‌ها است، گفت: افرادی که دچار بیماری‌های استخوانی و آرتروز هستند، بدون مشورت با پزشک از قرص‌های بروفن، ایندومتاسین و دیکلوفناک استفاده می کنند.

وی با اشاره به مطالعات انجام شده در این زمینه گفت: مصرف خودسرانه‌ این قرص‌ها علاوه بر ایجاد عوارض کلیوی و کبدی، موجب خونریزی‌های گوارشی می‌شود و بر اساس مطالعات، افراد میانسال در سنین بالاتر از 65 تا 70 سال در معرض خطر بیشتر برای ایجاد زخم و خونریزی‌های گوارشی ناشی از مصرف داروهای مسکن قرار دارند.

این فوق تخصص بیماری‌های گوارشی در ادامه عنوان کرد: با توجه به این که داروهای مسکن تزریقی و شیاف‌ها، اثرات خود را به صورت سیستمیک و از طریق جذب شدن در خون اعمال می‌کنند، مصرف داروهای تزریقی مسکن مانند آمپول دیکلوفناک و پونستان و حتی شیاف‌ها نیز مانند داروهای خوراکی دارای عوارض گوارشی هستند.

بر این اساس پرواضح است که اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف اصولی داروها، خودداری از توجه به توصیه‌های افراد فاقد صلاحیت در امور پزشکی و دارویی، پافشاری نکردن به پزشکان برای تجویز چندین قلم دارو، رعایت تجویز منطقی دارو توسط پزشکان و خودداری داروخانه‌ها از تحویل داروهای بدون نسخه به مراجعان برای جلوگیری از روند مصرف بی‌رویه دارو در جامعه و بالاخص استان همدان ضروری است.