دکتر یحیی یثربی، استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی و مفسر قرآن کریم در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد منبع اطلاعاتی سهروردی برای تدوین حکمت اشراق گفت: در مقدمه کتاب «حکمت اشراق» منبع اطلاعاتی سهروردی برای تدوین حکمت اشراق را توضیح دادم، که علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به این اثر مراجعه کنند.
وی اظهار داشت: در اینجا به صورت اجمالی باید بگویم؛ سهروردی از چند جهت به ایران باستان توجه و حساسیت داشت؛ یکی از این جهت که در زمان سهروردی هنوز معبد اصلی دوران ساسانی، یعنی معبد تخت سلیمان که اکنون در استان آذربایجان غربی در شمال شهر تکاب قرار دارد، دایر بود.
وی با بیان اینکه سهروردی وقتی برای تحصیل به مراغه رفت از آنجا عبور کرده است، افزود: موبدان زردشتی در آن منطقه بودند. این معبد تا حمله مغول دایر بود و مرگ سهروردی حدود بیست تا سی سال قبل از حمله مغول است و این معبد در سر راه سهرورد به مراغه قرار دارد. همچنین سهرورد، مرکز تبعید عده‌ای یاغیان ایرانی بود که هنوز به دین اسلام نگرویده بودند و اینها را به نام ناکثین می‌شناختند.
مفسر تفسیر روز در ادامه سخنانش اظهار داشت: بنابراین در سهرورد نوعی عشق و دلبستگی به ایران باستان وجود داشت و اینها بودند که زمینه گرایش سهروردی به ایران باستان را ایجاد کردند و از نظر گرایش اگر سهررودی می‌خواست خیلی اطلاعات بیشتری را در همان سهرورد و یا در معبد تخت سلیمان به دست آورد، می‌توانست.
وی با تأکید بر اینکه فیلسوف فرزند شرایط خودش است، بیان کرد: سهروردی بدون منبع و اطمینان حرف نمی‌زند، باید جستجو کنیم که در زندگی خودش چه فراز و نشیب‌هایی بوده که او را به این مسیر انداخته است. این مسئله برای ملاصدرا نبود، برای ابوالبرکات بغدادی نبود، برای سهروردی شرایط ویژه‌ای بود که برای آنها وجود نداشت.
یثربی در پایان سخنانش تصریح کرد: به همت مرحوم «پورداوود» و «مراد اورنگ» و دیگرانی که در این زمینه تحقیق زیادی کردند، منابع سخنان سهروردی را پیدا کردیم، مثلا در تاریخ فلسفه خیلی مطالب را به افلاطون و ارسطو نسبت می‌دادند، اما بررسی مشخص شده که خیلی از این ادعاها دقیق و درست نیستند.
وی در پایان سخنانش در مورد اهمیت فلسفه سهروردی گفت: اینکه جهان از نور و ظلمت تشکیل شده به افسانه بیشتر شبیه هست تا به تفکر علمی. با اینها نمی‌توان طبیعت را شناخت. این گونه تفسیرها معرفت‌زا نیستند، اسطوره‌ای هستند.
نظر شما