خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و ادب: مرد و زن جوانی که به نظر می‌رسد به تازگی به عقد یکدیگر درآمده‌اند، مقابل غرفه ایستاده‌اند. نگاهشان که می‌کنی می‌شود حدس زد که زوج جوان، تازه قصد ازدواج دارند. جلوترمی‌روی و کنجکاو‌تر که می‌شوی، حدست درست از آب در می‌آید و پرس و جوی آنها از صاحب غرفه به تو خبر می‌دهد که در تکاپوی شب‌های نمایشگاه قرآن کریم به دنبال انتخاب یک جلد قرآن کریم برای سفره عقد خود هستند؛ به نیت تیمن و تبرک.
کنجکاوی خبرنگاری تو را به این وادار می‌کند که ببینی دنبال چه می‌گردند. می‌خواهی سلیقه شان را بدانی. ظاهرشان که نشان می‌دهد از طبقه عادی جامعه هستند و این موضوع را چشمان گرد شده و صورت متعجبشان پس از شنیدن قیمت‌های ارائه شده برای مبلغ هدیه قرآن در نمایشگاه، بیشتر تایید می‌کند.
پسر جوان و همسرش چندین غرفه را به همین صورت طی می‌کنند. نمی‌دانم در نهایت دست به جیب می‌شوند یا نه، اما جادوی عطر، رنگ و قیمت قرآن کریم در نمایشگاه چنان هوش از سر آنها و سایرین برده که بعید است بخواهی به دنبال پاسخ و تصمیم نهایی آنها و امثالشان باشی، چون از پیش مشخص است.
نمایشگاه قرآن امسال گرم بود و شلوغ از انواع مصحف‌های رنگارنگ و این روزهای پرعطر که پیش چشم حاضرین جلوه‌گری می‌کرد و در این میان گرمای بازار قیمت هدیه مصحف‌های شریف قرآن کریم است که آتش می‌زند بر خرمن باور بازدیدکنندگان نمایشگاه و داغشان می‌کند مثل آفتاب سینه ظهر تابستان بر کف مصلای امام خمینی(ره) که چرا کلام خدا در سرزمین تو چنین بهای مادی می‌یابد و بر سرش سوداگری‌ها می‌شود.
شاید پس از گرانی کاغذ و همه موضوعات مرتبط با آن بتوان حدس زد و درک کرد که قیمت یک جلد قرآن کریم در حد و اندازه یک سوم از حقوق معمولی یک کارمند دولت رقم می‌خورد، اما وقتی می‌شنوی که برای انتشار این مصحف‌ها این روزها ناشران دست به واردات کاغذ عطری از کشورآلمان می‌زنند، آن وقت به این فکر می‌کنی که ماجرا شاید چیزی فراتر از کار نشر است و در نهایت مربوط به ذائقه ما ایرانی‌ها است.
قیمت مصحف شریف در نمایشگاه قرآن امسال بالاست و آنچه که در این میان بیش از پیش جالب توجه است، سمت و سو پیدا کردن ناشران به انتشار قرآن‌هایی است که بیش ازهمه چیز جنبه تزئینی پیدا کرده‌اند؛ قرآن‌هایی که گاه با دیدن آنها مخاطب حس می‌کند که نمی‌توان به آن رجوع کرد و آن را مطالعه کرد، چون ممکن است به آن آسیبی وارد شود!
مسئول فروش یکی ازغرفه‌های نمایشگاه قرآن کریم که فروشنده همین دست از قرآن‌ها نیز به شمار می‌رود در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: در نمایشگاه شاید نشود که از این دست قرآن‌های نفیس را فروخت. و اشاره می‌کند به نمونه‌ای که از آن به نام مصحف یونسکو یاد می‌کند: اما مشتری‌های دولتی و سازمانی که خواهان تعداد فراوانی از این دست آثار هستند، در این جا به سراغ ما می‌آیند.
وی ادامه می‌دهد: مصحف یونسکو با جلد چرم طبیعی 750 هزار تومان و با جلد چرم مصنوعی 650 هزار تومان به فروش می‌رسد. بیش‌ترین فروش آنها هم از سوی نهادها و ادارات دولتی و گاه خصوصی صورت می‌گیرد که آن را می‌خرند و در مناسبت‌های مختلف هدیه می‌دهند.
او در ادامه اشاره‌ای هم می‌کند که این اقبال منجر به چاپ نسخه‌هایی از مثنوی معنوی و حافظ به این سبک نیز شده است. اما روایت مسئول غرفه‌ای که قرآن او با جلدی ساخته شده از پارچه ترمه به فروش می‌رسد، خواندنی‌تر است. او که مصحف موجود در غرفه خود را نوشته شده با خط استاد فضائلی و با جلد چرمی به همراه قابی چوبی تزئیین شده با پارچه ترمه معرفی می‌کند، می‌گوید: خیلی از این قیمت‌ها برمی‌گردد به زمان ارزانی کاغذ و رونق چاپ این آثار. هرچند هنوز هم چاپ می‌شود اما اگر چاپ امروز را می‌خواستیم ارائه کنیم، قیمتش چیزی بسیار بیش از 250 هزار تومان فعلی می‌شد.
جوان دیگری که غرفه قرآن‌های او با ازدحام بیشتری نیز همراه شده است، درباره علت گرانی قرآن‌های خود می‌گوید: کاغذ معطر این قرآن‌ها را از آلمان وارد می‌کنند و با توجه به شرایط فعلی، این موضوع بر قیمت تمام شده مصحف‌ها می‌افزاید. در کنار آن کاری که من ارائه می‌کنم در قابی از جنس چوب MDF فروخته می‌شود. جلدش هم چرم طبیعی است، دور صفحات آن گرد و از بیرون هم طلاکوبی شده است. با نرخ چاپ قدیم، قرآن‌ها را بین 270 تا 300 هزار تومان می‌فروشیم که خیلی هم گران نیست.
روایت همکار غرفه‌دار مجاور وی نیز جالب است. وی می‌گوید: قرآن‌های نفیس امروز بسته به اینکه تنها به فروش برسد یا در قابی در کنار کتاب دیگری با نرخ متفاوتی همراه است. مثلاً قرآن جلد چرمی معمولی چاپ قدیم را می‌فروشیم 160 هزار تومان. همان قرآن وقتی در جلد چوبی قرار می‌گیرد، می‌شود 300 هزار تومان و وقتی با یک دیوان حافظ در کنار هم در یک جعبه چوبی و با جلد چرمی به فروش برسد، قیمتش می‌شود حدود کمی بیش از 400 هزار تومان.
قرآن جلد چوبی با احتساب 40 تخفیف 160000 تومان
در کنار رواج فروش این قسم مصحف‌ها در بخش مکتوب نمایشگاه قرآن و در حاشیه آن بازار فروش قرآن‌خوان‌های چینی نیز بسیار داغ است. دستگاه‌هایی که فروشندگانش آن را دارای سفارش ایران و ساخت چین عنوان می‌کنند.
به سراغ یکی از فروشندگان این قرآن‌‌خوان‌ها که می‌روم، درباره‌اش می‌گوید: این دستگاه با حرکت روی خطوط قرآن کریم آن را با صدای بلند قرائت می‌کند و شما را بی‌نیاز از خواندن می‌کند. می‌توانی با صدای قاری همکلام شوی و قرآن را زمزمه کنی. در کنار آن بروشوری هم داده می‌شود که مخصوص خانم‌های خانه‌دار است. در این بروشور فهرستی از ادعیه کاربردی برای آنها شامل دعاهای ایام هفته، کمیل و ندبه و... آورده شده است که با قرار دادن سر قلم روی آن، دستگاه شروع به قرائت آن دعا می‌کند.
از قیمت که می‌پرسم، می‌گوید: ناقابل؛ 180 هزار تومان!
همه این اتفاقات در مصلای امام خمینی و در ماه مبارک رمضان و در حالی رخ می‌دهد که اقتصاد کشور ما در سال جاری به تعبیر مقام معظم رهبری در شرایط اقتصاد مقاومتی قرار گرفته است و قیمت کاغذ نیز این روزها در بازار کتاب بیداد می‌کند و ناشران بسیاری برای انتشار کتاب‌‌های خود نالان و ناراضی هستند.
در این شرایط باید این سئوال را پرسید که سوق دادن سلیقه عمومی به خرید چنین آثاری که بعضاً انتشار آنها وابسته به تولیداتی غیرداخلی است با چه هدفی صورت می‌پذیرد؟ آیا نهادهای برگزارکننده نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم نمی‌توانستند با دور کردن فضای این نمایشگاه از رواج تجمل‌گرایی در انتشار قرآن کریم، بیش از ظاهر قرآن، مخاطب را در کنار باطن این کتاب آسمانی به محتوای آن سوق دهند؟
نظر شما