تجارت "سرطان" در بازارهای هرمزگان/لزوم جمع آوری لوازم آرایشی تقلبی

به گزارش خبرنگار مهر، بیشتر دخترها و زنان به هوای زیباتر شدن به استفاده از لوازم آرایشی مختلف روی آورده اند و بی توجه به کیفیت و استاندارد آن اقدام به خرید این لوازم می کنند، افزایش تورم و قیمت لوازم آرایشی لوکس و استاندارد زنان را به خرید لوازم آرایشی ارزان قیمت ترغیب کرده است. بازار خرید لوازم آرایشی بهداشتی در همه فصول سال داغ داغ است، به طوری که اغلب خانم ها خرید اول خود را از بازار قرار داده اند.

بر اساس برخی از گزارشها فروش سالیانه لوازم آرایشی در ایران به بیش از یک میلیارد دلار می رسد که این رقم نشان از سودآور بودن این تجارت دارد. بر خلاف عرف کشورهای توسعه‌ یافته که مصرف لوازم آرایشی در آنها محدود به سنین بعد از جوانی و یا میانسالی می‌شود، در ایران سن استفاده از این لوازم از نوجوانی آغاز می‌شود. به همین دلیل عوارض پوستی استفاده از لوازم آرایشی از یک سو و استفاده از نوع نامرغوب و غیربهداشتی آن از سوی دیگر در وضعیت هشدار قرار دارد. به گفته برخی مسئولان امنیتی، 85 درصد لوازم آرایشی و بهداشتی موجود در بازار قاچاق است.

گاهی توجه صرف به سود آور بودن کالا، در نظر گرفتن ایمنی و کیفیت مطلوب آن از سوی عرضه کنندگان به فراموشی سپرده می شود. اگر با دید بازتر به چنین مسئله مهمی بپردازیم، در اکثر فروشگاههای اجناس زنانه در سطح شهرهای بندرعباس، قشم، کیش و درگهان شاهد عرضه مواد آرایشی بهداشتی در سطح وسیع هستیم که اغلب همخوانی با سایر اجناس آن ندارد، به طوری که فروشنده هیچ گونه اطلاعاتی در زمینه نحوه استفاده، نگهداری و ... ندارد اقدام به عرضه اقلام آرایشی و بهداشتی غیر مجاز و فاقد مجوزهای قانونی و بهداشتی می کند.

این تجارت پر سود سبب شده است، حتی در خیابان و یا اماکن شلوغ شهر دستفروشانی بیتوته کنند و بساط فروش لوازم آرایشی را پهن کرده باشند و با نازلترین قیمت انواع لوازم آرایشی را که به ظاهر مارک های معروفی هم دارند بفروشند و با تاکیدات فراوان و مقایسه قیمت ها با داروخانه ها وفروشگاههای معتبر اشتیاق خرید را در بین خانم ها را به سود خود ببرند و به عواقب خطرناک آسیب های ناشی از مصرف مواد آرایشی تقلبی و غیر مجاز فکر نکنند.

تاکنون وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی که متولی اصلی حفظ و تامین سلامت مردم است یا نهادهایی مانند وزارت بازرگانی و گمرک که مسئولیت کنترل بازار و صادرات و واردات را برعهده دارند به طور رسمی درباره میزان دقیق قاچاق گسترده لوازم آرایشی به کشور سخنی نگفته‌اند، اما رشد فزاینده اخبار دستگیری قاچاقچیان که عمدتا از سوی پلیس یا مسئولان منطقه ای اعلام می شود، به وضوح حکایت از آن دارد که وضعیت قاچاق مواد آرایشی به ویژه از نوع غیراستاندارد و تقلبی آن، در ماه های اخیر در کشور شدت گرفته است.

نمونه های زیادی وجود دارد؛ لوازم آرایشی تقلبی که پس از تولید در یکی از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس با برچسب‌های فرانسوی در جزیره کیش به مسافران عرضه می‌شد؛ همچنین آن دسته که دارای مارک‌های معروف اروپایی یا امریکایی هستند ولی تقریبا همه قلابی بوده و به طرز ماهرانه‌ای در چین، تایلند و ترکیه جعل شده و روانه بازار ایران می‌شوند.

رونق بازار لوازم آرایشی و بهداشتی به حدی زیاد است که با وجود تلاش‌های انجام شده، بسیاری از افراد به دنبال قاچاق آن هستند. این لوازم آرایشی که به صورت قاچاق وارد می‌شوند، سودی حدود 200 تا 300 درصد دارند و اغلب دارای مواد سرطان‌زا هستند. افراد سودجو پس از تهیه لوازم بهداشتی و آرایشی حتی با تبلیغات گسترده از طریق ماهواره، این اقلام فاسد را به فروش می‌‌رسانند و سودجویی‌های کلانی می‌کنند.

از سوی دیگر خریداران این لوازم آرایشی بدون آنکه بدانند در حال صرف هزینه های بسیار برای خرید بیماریهای خطرناک هستند، تحقیقات نشان می دهد که استفاده از مواد آرایشی قاچاق و تقلبی باعث افزایش رشد سلولهای سرطانی می شود و ترکیب شیمیایی استفاده شده در این گونه مواد مانند پارابین ها و فتالات ها، ارتباط مستقیمی با رشد تومورهای سرطانی بویژه تومورهای سرطانی سینه دارد.

پرویز طوسی رئیس مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هشدار نسبت به استفاده از لوازم آرایشی تقلبی تاکید کرد: ممکن است لوازم آرایشی تقلبی حاوی مواد سمی باشد و آسیب های جدی به پوست وارد سازد از طرفی گاهی گفته می شود که مواد آرایشی تقلبی موجب بروز سرطان های پوستی می شود.

مصرف محصولات آرایشی بهداشتی؛ فقط استاندارد

مدیر اداره نظارت بر مواد غذایی بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در گفتگو با خبرنگار مهر در ارتباط با حضور کالاهای غیر استاندارد در بازار می گوید: با توجه به سود آوری معضل قاچاق، لوازم آرایشی و بهداشتی با سو استفاده از نام مارکهای معروف خارجی به صورت قاچاق وارد بازار می شوند و متاسفانه مشتری پسند نیز هستند که ساخت کارخانه های معتبر نیستند و معلوم نیست در چه شرایط ومقرراتی ساخته می شود.

این کارشناس با اشاره به این نکته اجناسی که به صورت تقلبی وارد بازار می شود، معمولا مارک های معروف و معتبر است، افزود: بیشتر اجناس تقلبی از افغانستان، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس وارد بازار می شود و گاهی اوقات افراد متقلب چنان محصولات خود را با ظرافت و مهارت تولید می کنند که امکان تشخیص آن بسیار مشکل است.

مریم السادات موسوی زاده با اشاره به چرخه تولید مواد آرایشی بهداشتی در کارخانجات تاکید می کند: مواد آرایشی استاندارد و مجاز باید در یک چرخه تولید از نوع مواد اولیه تولید، کارخانه تولید، مقررات فنی، شرایط نگهداری، حمل و نقل و ... قرار داشته باشند و استانداردهای لازم و کنترل قانونی بر ساخت این مواد اعمال شود.

موسوی زاده نظارت بر چرخه تولید و عرضه مواد آرایشی را امری ضروری دانسته و می افزاید: اگر کوچکترین کنترلی نشود  شبکه توزیع این کالاها مبهم می شود و مشخص نیست که این فرآورده ها در کجا و به چه شکل تولید و توزیع می شود و تقلب در تولید و ساخت این فرآورده ها زیاد می شود و مضرات بسیاری را در بر دارد. لزوما بایستی محصولاتی که با سلامتی مان مرتبط است از داروخانه ها و فروشگاههای معتبر دارای پروانه کسب ونمایندگی های معتبر خریداری کنیم.

وی ادامه می دهد: مصرف کنندگان به خصوص خانم ها فقط از محصولات آرایشی بهداشتی که دارای بر چسب فارسی و توضیحات مربوط به نام کالا، شماره پروانه ورود بهداشتی، کد 13رقمی، نام کارخانه تولید کننده، کشور تولید کننده، ترکیبات کالا، روش استفاده و هشدارهای لازم، تاریخ تولید و انقضاء و حتی نام وارد کننده کالا نیز قید شده باشد خریداری کنند.

حساسیت پوستی شایع ترین عامل استفاده از لوازم آرایشی غیر مجاز است

مدیر نظارت بر مواد آشامیدنی وآرایشی بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به استفاده مواد آرایشی بهداشتی در زندگی روزمره اظهار کرد: فرآورده های آرایشی بهداشتی فرآورده هایی هستند که برای بهداشت و زیبا کردن پوست و افزایش جذابیت و تغییر ظاهر بدن بدون تغییر در عملکرد یا ساختار آن به کار می رود.

موسوی زاده در پاسخ به این سئوال که آیا مصرف مواد آرایشی بهداشتی مضر است یا خیر پاسخ می دهد: همه افراد به دنبال مواد آرایشی بهداشتی  هستند که هیچ عارضه  جانبی در پی نداشته باشند یعنی پوست را تحریک نکنند و آلرژی ایجاد نکند ولی واقیعت این است که تاکنون چنین ماده ای ساخته نشده است.

موسوی زاده در ادامه بیان کرد: با توجه به مواد شیمیایی متعددی که در ساخت مواد آرایشی استفاده می شود به خصوص فلزات سنگینی که در برخی اقلام آرایشی بهداشتی وجود دارد توصیه می شود از مواد آرایشی در حد کم و ضرورت استفاده شود.

وی مواد آرایشی بهداشتی غیر مجازرا موادی دانست که از مبادی غیر قانونی وارد کشور می شوند وگفت: هیچ نظارتی بر نحوه تولید ، شرایط نگهداری و حمل ونقل مواد غیر مجاز توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی صورت نمی پذیرد و عمده این مواد در کارگاههایی که در زیر زمین کشورهای همچون پاکستان ، سوریه و... درشرایط غیر بهداشتی تولید می شوند.

مدیر نظارت بر مواد خوراکی ، آشامیدنی وآرایشی بهداشتی معاونت غذا و داروتصریح کرد: مواد غیر مجاز از مواد اولیه نامرغوب و رنگها و افزودنیهای غیر مجاز استفاده شده است و حتی با بسته بندی های مشابه محصول اصلی  با قیمت بسیار ارزان تر از نوع معتبر وارد بازار می کنند.

مشکلات کبدی و کلیوی شدید عوارض ناشی از لوازم بهداشتی تقلبی

وی با اشاره به عوارض انسانی مصرف مواد آرایشی بهداشتی یادآورشد: مصرف مواد آرایشی بهداشتی غیرمجاز صدمات جبران ناپذیری بر سلامت خواهد داشت و مشکلات کبدی و کلیوی شدیدی در مصرف کننده ایجاد می کند. مردم در ارتباط با عوارض مصرف مواد آرایشی بهداشتی غیر مجاز بیشترین شکایت را حساسیت های پوستی عنوان می کنند. در مواد تقلبی درصد بالایی از ملزوماتی همچون نیکن ، سرب و جیوه در ترکیباتشان وجود دارد که در دراز مدت از طریق پوست جذب می شوند و بسیار خطرناک است.

مواد ترکیبی کالاهای آرایشی غیرمجاز بیش از حد استاندارد است

مدیر اداره نظارت بر مواد خوراکی آشامیدنی بهداشتی آرایشی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان می گوید: مواد آرایشی غیر مجاز دارای ترکیب هایی همچون روغن هستند که روغن های موجود در این مواد غیر استاندارد است که عفونت ها پوستی، آکنه ، کهیرو تاول های آب دار را به دنبال دارد.

موسوی زاده با اشاره به استفاده از مواد آرایشی بهداشتی غیر مجاز عنوان کرد: مواد آرایشی غیر مجاز دارای مقادیر زیادی آنفلاتوکسین هستند که برای انسان و حیوان سمی هستند. آنفلاتوکسین B1 یکی از قوی ترین ماده سرطان زا را برای انسان محسوب می شود و باعث صدمه به کبد می شود.

وی سرب های موجود در مواد آرایشی غیرمجازرا برای زنان باردار خطرناک دانست و عنوان کرد: بسیاری از مواد آرایشی غیرمجاز دارای فلز سرب هستند، به خصوص رژلب های غیر مجاز دارای سرب هستند که در سامانه اعصاب تاثیرگذار است و در زنان باردار از جفت عبور می کند و وارد مغز جنین می شود و از رشد و تکامل جنین جلوگیری می کند.

تبلیغاتی غیر واقعی در رسانه ها

موسوی زاده با اشاره به تبلیغات گمراه کننده در رسانه های همچون ماهواره و برخی اقلام تبلیغاتی در خصوص فرآورده های آرایشی بهداشتی بیان می کند: نوع تبلیغات فرآورده های آرایشی و بهداشتی در ماهواره و برخی اقلام تبلیغاتی  فریبنده است به طوریکه مشخصات کالا، کشور سازنده، شرکت تولید کننده و تاییدیه های بهداشتی و سلامت این محصولات غالبا در تبلیغات ماهواره ای ارائه نمی شود و در واقع این فرآورده ها به صورت صریح و روشن معرفی نمی شود.

وی با اشاره به اینکه به جای ارائه مستندات شناسنامه فنی این محصولات، مسائل فریبنده و جذاب همچون خواص معجزه آسای فرآورده های بهداشتی در این شیوه تبلیغات استفاده می شود تصریح کرد: در این تبلیغات خواص معجز ه آسایی اعلام می شود که بیننده فریب می خورد و اقدام خرید می کنند.

وی خواستار عرضه مواد آرایشی مجاز توسط فروشندگان شد و افزود: شرکتهای وارد کننده به شرطی می توانند اجناس خود را وارد کنندکه مجوزهای لازم را داشته باشند و برای کسب مجوزهای لازم این شرکت ها باید دقیقا جزییات اقلام وارد شده را از شرکت سازنده برای وزارت بهداشت بگیرند و اقلام وارداتی آنها پس از آزمایش و تجزیه و آنالیز در صورتی که مواد مضر نداشته باشند، توزیع خواهد شد.