به گزارش خبرنگار مهر، نزدیکی شهر ایوانکی به تهران بزرگ آن را دارای موقعیت بسیار ممتاز و ویژه ای کرده است. ایوانکی در حالی که حدود 140 کیلومتر با مرکز استان یعنی شهر سمنان فاصله دارد با پیمودن 60 کیلومتر به تهران می رسد.
طبیعی است با توجه به سیاست های دولت برای تمرکز زدایی از پایتخت، ایوانکی می تواند نقش بسیار ممتازی بخصوص در بخش های صنعتی، آموزشی و... داشته باشد؛ از این رو باید ایوانکی را دروازه توسعه استان سمنان دانست.
اگر به درستی از این موقعیت ممتاز استفاده شود آنگاه همه استان می تواند از موهبت های نزدیکی و همسایگی پایتخت بهره مند شود.
ایوانکی؛ شهری در حاشیه
اما واقع قضیه این است که ایوانکی در حال حاضر از همه استعدادها بهره مند نبوده و شهری در حاشیه محسوب می شود.
غربی ترین بخش استان سمنان شهر ایوانکی بین 52 درجه و 15 دقیقه تا 52 درجه و 53 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 10 دقیقه عرض شمالی واقع شده است.
این بخش در غرب شهرستان گرمسار واقع شده است و از شمال به شهرستان دماوند، از شرق به بخش مرکزی شهرستان گرمسار، از غرب و جنوب به شهرستان پاکدشت محدود است.
بخش ایوانکی 826 کیلومتر مربع وسعت دارد و 8.7 درصد از مساحت شهرستان گرمسار را شامل می شود.
شهر ایوانکی مرکز بخش ایوانکی در 30کیلومتری غرب شهر گرمسار و 65 کیلومتری شرق تهران قرار دارد.
تا سال 1316 شمسی، بلوک ایوانکی تابع ایالت تهران و ولایت تهران و حومه بوده که به موجب قانون تقسیمات کشوری، در سال 1316 ایوانکی به عنوان بخش و در تابعیت شهرستان تهران شناخته شد. سپس در سال 1325 در زمره یکی از بخش های شهرستان دماوند تابع استان مرکزی درآمد.
در سال 1337 که گرمسار شهرستان شد بخش ایوانکی از تهران منتزع و به این شهرستان ملحق شد. اما این الحاق بیش از دو سال دوام نیاورد. سرانجام در سال 1339 بار دیگر تابع شهرستان تهران شد، اما با تشکیل فرمانداری کل سمنان و پیوستن گرمسار به آن، ایوانکی نیز در سال 1355 به شهرستان گرمسار الحاق شد.
غبار محرومیت بر چهره ایوانکی خودنمایی می کند
غبار محرومیت همچنان با وجود استعدادهای فراوان در همه ابعاد بر چهره ایوانکی خودنمایی می کند، ایوانکی که آن را پیشانی استان سمنان می نامند به علت قرار گرفتن برسر راه تاریخی ری به خراسان، مورد توصیف اغلب سفرنامه نویسان قرار گرفته است.
بخش ایوانکی با 12 هزار هکتار زمین حاصلخیز دارای پیشینه غنی کشاورزی است به طوری که در آن انواع محصولات زراعی مانند گندم، جو، یونجه ، ذرت و خربزه کشت می شود.
خربزه ایوانکی معروف و بخش قابل توجهی از آن به کشورهای حوزه خلیج همیشه فارس و اروپا صادر می شود.
ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه و آموزش علمی باغداران
بعد از خربزه، انار این منطقه مورد توجه است، از محصولات باغی آن می توان به زیتون و پسته اشاره کرد که نیاز به حمایت ها و سیاست گذاری های مناسب از سوی سازمان جهاد کشاورزی، صنایع و معادن و بازرگانی در ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در منطقه و آموزش های علمی باغداران دارد.
ایوانکی از نقاط دارای دامداری صنعتی و سنتی در استان سمنان محسوب می شود و به علت اینکه نواحی شمال غرب آن دارای مراتع و چراگاه های نسبتا مناسب برای دام در فصول پاییز و زمستان و بهار است از گذشته محل قشلاق عشایر کوچ روی ایل هداوند و طوایف عرب سرهنگی و عرب درازی محسوب می شود.
احداث دو مزرعه پرورش شترمرغ در ایوانکی
همزمان با توسعه صنعت پرورش شترمرغ در کشور در ایوانکی نیز دو مزرعه پرورش شتر مرغ احداث شده است که دارای یک هزار قطعه شتر مرغ و دارای بیش از بیست واحد مرغداری، چند واحد کشتارگاه فعال است.
به دلیل شرایط اقلیمی بیشتر روستاهای بخش ایوانکی قشلاق عشایر بوده و طوایفی از ایل هداوند، طوایف عرب سرهنگی، عرب درازی، بوربور، شصتی و مهاجرینی از یزد در روستاهای شهر ایوانکی ساکن هستند و تنوع قومی در این بخش مشهود است.
بهره برداری از ظرفیت معادن منطقه نیازمند تدبیر و تدوین برنامه های هدفمند
قابل ذکر است معادن مهمی همچون معدن سولفاد دو سود، سنگ نمک و سنگ گچ است و معادن دیگری مانند سیلیس، باریت، زئولیت، سنگ های آهکی در این منطقه موجود است.
معادن سولفاد دو سود در جنوب ایوانکی قرار دارد، مهمترین معدن سولفاد دو سود ده شور است که در فاصله 14 کیلومتری جنوب غربی ایوانکی قرار دارد که بهره برداری از این ظرفیت ها نیازمند تدبیر و تدوین برنامه هدفمند در راستای بهره برداری بهینه و تعادل بخشی مناسب بازار کار است.
ایوانکی تنها بخش دارای سه شهرک صنعتی بزرگ در کشور
ایوانکی به علت نزدیکی به تهران در سال های اخیر شهرک های صنعتی ایوانکی، جنت آباد و علی آباد در غرب ایوانکی گسترش یافته و این منطقه را به عنوان یکی از قطب های صنعتی شرق تهران مطرح کرده است که بیش از ده هزار کارگر در این شهرک ها مشغول بکار می باشند.
نکته قابل توجه در این خصوص حضور نیروهای غیر بومی در کارخانه ها و معادن این منطقه است در حالی که جوانان این منطقه به مشاغلی همچون رانندگی کامیون و ماشین های سنگین رو آورده اند و حدود سیصد کامیون در این بخش مشغول به فعالیت هستند؛ در این میان بسیاری از جوانان برای اشتغال مجبور به مهاجرت به خارج از شهرستان شده اند.
ایوانکی در حال پیمودن پله های ترقی یکی پس از دیگری
ایوانکی پله های ترقی را یکی پس از دیگری در حال پیمودن است و امید می رود با تمهیدات دولت خدمتگذار هرچه زودتر جایگاه اصلی خود را پس از سالها محرومیت بازیابد.
از تحولاتی که در آینده نزدیک شاهد آن خواهیم بود اتمام ایجاد شهر جدید یکصد هزار نفری ایوانکی در شمال شرق شهر ایوانکی فعلی است که انجام این مهم در گرو ایجاد زیرساخت های لازم و توسعه آن با توجه به افزایش جمعیت می باشد تا به هدف خود که ساماندهی مشکلات ناشی از سر ریز جمعیت حوزه شرقی تهران و همچنین اسکان شاغلین شهرک های صنعتی اطراف است برسد.
با توجه به خشکسالی های گذشته در این منطقه که باعث افت چاه های آب شده نیاز است تا اداره امور آب و اداره منابع طبیعی و آبخیز داری شهرستان گرمسار مبادرت به احدث سد و بندهای خاکی بر روی رودخانه فصلی این شهر به منظور تغذیه آب جنوب غربی ایوانکی اقدام نمایند.
همچنین انتقال آب از آلوئک به ایوانکی در حال انجام است و در آینده نزدیک نیز از سد نمرود برای استفاده کشاورزی، صنعت و شرب این منطقه بهره گیری خواهد شد.
لزوم توسعه زیرساخت های لازم برای رشد و بالندگی ایوانکی
این شهر با خصوصیت مهمان پذیری، از یک طرف کارگران شهرک های صنعتی و از طرفی دانشجویان و از جهت دیگر قرار گرفتن بر میانه راه جاده تهران- مشهد هر روزه جمعیت زیادی در آن آمد وشد دارند، لکن با وجود این استعداد شاهدیم در زمینه زیرساخت های آن اقدامات شایسته صورت نپذیرفته، بعنوان مثال در بخش مخابرات سرعت اینترنت شهر بسیار پایین و ارتباطات مخابراتی با مشکل مواجه است.
عدم تشکل سازمان یافته و مدیریت مناسب برای بانوان از دیگر معضلات فرهنگی در این بخش محسوب می شود، از فعالیت های فرهنگی صورت گرفته می توان به ساخت کانون پرورش فکری طی سالهای اخیر اشاره نمود که نیاز به تجهیزات و نیروی انسانی مناسب دارد.
نبود زیرساخت های فرهنگی مطلوب در ایوانکی
زیر ساخت های فرهنگی در ایوانکی مطلوب نیست و نیاز به مدیریت جامع برای مسائل فرهنگی احساس می شود، تنها سالن اجتماعات در کتابخانه عمومی است که بسیار کوچک است و کمبود سالن اجتماعات و همایش ها در این بخش کاملا مشهود است.
تلاش برای رفع موانع آموزشی و ارتقای سطح کمی و کیفی آموزش دانش آموزان توسط آموزش و پرورش می تواند شرایط مناسبی برای دور شدن از محرومیت های فرهنگی و اجتماعی و حرکت بسوی رشد و توسعه بیش از پیش منطقه را فراهم آورد.
حضور بیش از 5 هزار دانشجو در بخش ایوانکی
در زمینه وضعیت آموزش عالی، ایوانکی با داشتن دانشگاه پیام نور، دانشگاه سما وابسته به دانشگاه آزاد و دو موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی مولوی و عالی، پذیرای بیش از 5 هزار دانشجو است.
تنها مرکز بهداشتی درمانی ایوانکی فاقد تجهیزات پزشکی لازم و در حد ابتدایی است که نیاز به بخش هایی مانند سونوگرافی، آزمایشگاه مجهز و رادیولوژی و آمبولانس و هم ساختمان جدید برای آن با توجه به وجود جمعیت عظیم قشر کارگری و دانشجویی و قرار گرفتن در کنار جاده ترانزیتی و زائران حرم مطهر امام رضا(ع) کاملا احساس می شود.
بالا بردن ضریب امنیتی بخش ایوانکی به علت همجواری با شهرهای اقماری استان تهران عاملی مهم در افزایش جمعیت و رشد و توسعه بخش های مختلف این منطقه محسوب می شود؛ در این راستا پاسگاهی نیز در منطقه چشمه نادی ساخته شده که نیاز به تجهیزات و نیروی لازم بطور کامل دارد.
عدم مشارکت مسئولان ایوانکی در تصمیم سازی های شهرستان گرمسار
پر رنگ بودن حضور ادارات مرکز شهرستان نسبت به ادارات مستقل ایوانکی در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های شهرستان باعث عدم ساز و کار مناسب جهت شرکت روسای ادارات ایوانکی در معادلات شهرستان و دفاع لازم از منافع بخش گردیده است.
از موارد دیگری که نیاز است نقیصه آن برطرف شود مشکل دریافت کانال های صدا و سیمای ملی و استانی و آموزش قرآن و نبود امکانات تفریحی و رفاهی لازم است، که این مهم توجه مسئولین استانی را می طلبد.
وجود کاروانسراها و قلعه های متعدد و راه های تاریخی که از ایوانکی گذشته نشان از پیشینه تاریخی غنی این شهر دارد؛ همچنین وجود چندین امامزاده می تواند به جاذبه ای توریستی و منبعی از درآمد تبدیل شود.
از دیگر امتیازات ایوانکی جاده دسترسی به شمال از طرف آبسرد است که در حال حاضر شاهد تعریض جاده ایوانکی به آبسرد می باشیم.
موقعیت استراتژیک ایوانکی برای توسعه زیر ساخت های صنعتی
ناحیه ایوانکی با مزیت های مکانی دارای موقعیت های بسیار مطلوب در زمینه تحولات اقتصادی و بازار کار رونق یافته جاده ترانزیتی تهران- مشهد است که از یک سو، به تناسب ناحیه همجوار غربی حوزه پاکدشت از پویایی و رونق اقتصادی لازم برخوردار نیست و از سوی دیگر فاقد توانمندی اقتصادی ناحیه گرمسار است، ولی قابلیت رشد و توسعه به دلایل متعدد به سمت ایوانکی است، زیرا از سوی شرق با جهت گیری های راهبردی در استان سمنان، ایوانکی از موقعیت های استراتژیک برای توسعه زیر ساخت های صنعتی برخوردار شده است.
به همین دلیل در تخصیص منابع اعتباری برای گسترش زیرساخت ها در این استان اولویت ویژه ای باید به این ناحیه در سایر قسمت ها داده شود و امید است که در بخشی از تعادل های بازار کار آتی این منطقه در ناحیه ایوانکی سامان یابد.
گزارش: داوود عبدی
نظر شما