فضای تبلیغات در اختیار "کلاه قرمزی" است/ اجحاف در حق "ضدگلوله"

به گزارش خبرنگار مهر، نشست پرسش و پاسخ فیلم "ضدگلوله" که هم اکنون در حال اکران است با حضور مصطفی کیائی کارگردان و نویسنده، رضا رخشان تهیه‌کننده و مسعود کرامتی بازیگر در خبرگزاری مهر برگزار شد. بخش ابتدایی این نشست را که به وضعیت اکران فیلم در سینماهای تهران اختصاص داشت در ادامه می‌خوانید.

* خوشبختانه بعد از هفته اول اکران، این‌بار اختلافات خاتمه یافت و فیلم‌های شما کمتر قربانی این شرایط شدند. از طرف دیگر شما هم پیش‌بینی می‌کردید که هفته اول فروش خوبی نخواهید داشت. از این جهت که معتقد بودید "ضدگلوله" احتیاج به تبلیغ دهان به دهان دارد. با این فرض قطعا در هفته‌های بعد باید شاهد فروش بهتر این فیلم باشیم. این رقابت بین شما و فیلم های دیگر خصوصا "کلاه قرمزی و بچه ننه" جهاتی خوب و ازطرف دیگر بد است...

 رضا رخشان (تهیه‌کننده): من با نظر شما موافقم زیرا فکر می‌کنم در هفته‌های آتی فیلم جای خودش را باز می‌کند و از این اتفاق اصلا ناراحت نیستم. چون خودم در سالن‌های سینمایی شاهد واکنش مخاطب هستم و روز به روز این مخاطب بیشتر می‌شود. من نگران این موضوع نیستم که چرا سینماداران علاقه دارند در سالن‌های خود "کلاه قرمزی و بچه ننه" را اکران کنند. اما فقط تنها چیزی که برای من جای سوال دارد این است که چرا باید در سالن‌های سینمایی بهترین مکان برای نصب تبلیغات یک فیلم باز هم بین این سه اثر متعلق به "کلاه قرمزی" باشد؟ در صورتی که ما می‌دانیم این فیلم خیلی نیاز به تبلیغ ندارد.

* پخش این سه فیلم که برعهده یک دفتر (فیلمیران) است.

رخشان: اما هر جا که می‌رویم، می‌بینیم اول  پوسترهای "کلاه قرمزی" را نصب کرده‌اند، بعد "بی‌خداحافظی"  و در آخر "ضدگلوله" را! فضاهای بهتر را در اختیار آن فیلم قرار می‌دهند. به نظر من سینماداران وقتی می‌بینند "کلاه قرمزی" مخاطبان خودش را دارد. باید فکری برای ما کنند. اگر واقعا قرار است که اتفاقی در سینما بیافتد این نیست که تبلیغ از فیلمی کنیم که نیازی به آن ندارد.

من به آقای سرتیپی (مدیر فیلمیران) هم این مسئله را عنوان کردم. ایشان هم به هر حال زحمات خود را کشیدند. اما تبی بین سینماداران در حال حاضر به نام "کلاه قرمزی" افتاده است. به طور نمونه حتی در بخش پخش آنونس هم وضعیت همینطور است.

* یعنی شما اعتقاد دارید که در بخش تبلیغات در حق شما اجحاف شده است؟

رخشان: ما نمی‌توانیم بگوییم که در حق ما اجحاف می‌شود. بالاخره آنها هم دارند کار خودشان را می‌کنند. من معتقدم که فیلم باید خودش را بالا بکشد. درست است که تبلیغات  نقش مهمی دارد. اما می‌بینم که مخاطبان خوشبختانه از فیلم رضایت دارند و این در زمان خودش را نشان می‌دهد. البته باید تاکید کنم که ما زمان خوبی را برای اکران عمومی فیلم در اختیار داریم. از طرف دیگر قرارداد هفت هفته‌ای داریم که زمان خوبی است...

مصطفی کیائی (نویسنده و کارگردان):  من خیلی با نظر آقای رخشان موافق نیستم. چون واقعا دارد در حق فیلم اجحاف می‌شود. من به اسم فیلم کاری ندارم حالا کلاه قرمزی یا هر فیلم دیگری. اصولا من این فضای آشتی مخاطب با سینما را خیلی دوست دارم. وقتی  که فیلمی مثل "کلاه قرمزی" و "ضد گلوله" اکران می شوند و این فضای چند ماه قبل شکسته می‌شود.

این مثل بازار طلافروشان است؛ وقتی که همه مغازه‌ها کنار هم قراردارند به نوعی بورس می‌شود و همه مغازه‌ها از آن سود می‌برند. در اکران هم همین وضعیت قرارداد. اما متاسفانه شرایط اصلا عادلانه نیست. من به پخش فیلم، به تبلغاتمون و... ایراد می‌گیرم و فکر می‌کنم که واقعا در حق ما کوتاهی می‌شود. این حالت مثل این می‌ماند که همه گرسنه هستند و غذای خوشمزه‌ای در این میان قرار می‌گیرد و همه به سمت آن هجوم می‌برند.

در حال حاضر موضوع "کلاه قرمزی" در اکران همین شکل است.  دیگر همه اظهارات درباره ارزش‌ها و فرهنگ را فراموش کردند و فقط به فکر "کلاه قرمزی" هستند. تمام کسانی که شعار ارزشی می‌دادند حالا آن را کنار گذاشته‌اند و فقط به بحث مالی فکر می‌کنند. همه تعاریفی که تا یکی دو هفته قبل بود به هم ریخته است. این به نظر من یک بی‌سامانی و یک نوع بی‌عدالتی را به وجود می‌آورد.

 بی‌عدالتی از اینجا شروع می‌شود که سینمادار حریص از سه تا سالن خود، سالن بزرگ‌تر را به فیلمی می‌دهد که فروش بهتری دارد. در آن شرایط سالن 120نفره را با صندلی اضافه را به ما می‌دهند که مخاطب خودش را دارد. ولی با این وضعیت فروش ما با سالن 800 و یا 600 نفری برابری نمی‌کند!

 این اتفاق درایت خاصی را می‌طلبد که وجود ندارد. هر شکلی که به قضیه نگاه می‌کنیم می‌بینیم که به شکلی در حق فیلم اجحاف می‌شود.  در صورتی که ما هر کدام از دوستان  چه در زمان جشنواره و یا بعد  از اتحادیه  و یا حتی حوزه می‌دیدیم عنوان می‌کردند، امسال یکی از پرفروش‌ترین‌ها "ضد گلوله" است. منتقدین هم این پیش‌بینی را داشتند.

پس با این اوصاف "ضدگلوله"  پتانسیل فروش را دارد. اما وقتی برندی مثل "کلاه قرمزی" که البته من خودم هم آن را خیلی دوست دارم، حضور دارد نوع برخوردها تغییر می‌کند.  این شرایط سینمادار و پخش‌کننده را انقدر حریص می‌کند که دو فیلم دیگر را اصلاً نمی‌بیند.

درست که سینما استقلال و سینما آزادی را به ما داده‌اند. اما بعد از پنج، شش روز اکران. من بهترین زمان اکران عید فطر که در  اوج تعطیلات بود را از دست دادم. چون این سینماها را نداشتم. سینماهایی مثل جی و کارون که در جنوب شهر هستند فقط تعداد سینماهای ما را زیاد می‌کند. در صورتی که فروش ندارند. ده تا ازآن سینماها فروشش با چهار تا سانس آزادی برابری می‌کند.

"کلاه قرمزی" یک برند است و در هر سینمایی که باشد مردم می‌روند. از طرف دیگر حالا دوران فرزند سالاری است و چون بچه‌ها این فیلم را دوست دارند حتما خانواده‌ها به دیدن آن می‌روند. اتفاق دیگر این است که چون این فیلم خیلی قدیمی است نسلی مثل نسل من که خودم هم روزی مشتری کلاه قرمزی بوده‌ام و یک نوستالژی برای همه ما به وجود می‌آورد، فروش خود را حتما دارد. این فیلم دیگر نیاز به تبلیغ ندارد.

 اما فیلم من احتیاج دارد که مخاطبانش در سینما آزادی با شرایط خوب مثلا پارکینگ به دیدن آن بروند. اما متاسفانه در هفته اول سینما آزادی و ملت را نداشتم. این شرایط خوبی برای ما نیست. حالا دعوای سیاسی مدیران و یا بی‌قانونی بوده است فرقی نمی‌کند. هر چه هست به ضرر ما و سینما شد.

* باید این موضوع را در نظر بگیریم که شرایط اکران از نوروز 91 در سینمای ایران خیلی بد بود و عملا تعدادی از سینماداران به سمت ورشکستگی رفتند. قطعا چنین شرایطی سینمادار را به تکاپوی جبران چند ماه گذشته می‌اندازد. این غیر منطقی نیست.

کیائی: اگر بخواهیم یک طرفه به این موضوع نگاه کنیم، حرف شما درست است. اما سینما یک چرخه است. کسی هم که فیلمش را تولید کرده و یک سال است که پولش خوابیده از اکران توقع دارد و می‌خواهد به در آمد برسد. اینجاست که مدیریت باید به درستی انجام شود زیرا سه فیلم که در عید فطر اکران شده اند که همه انها المان‌های فروش را دارد و نمی‌توانیم به آنها بگوییم که گیشه ندارند.

من معتقدم با مدیرت درست این سه فیلم می‌توانستند به فروش خیلی خوبی برسند. چرا فقط یک فیلم باید وضعیت بهتری نسبت به مابقی اثرها داشته باشد؟ یک سینمایی که پیش از این عنوان می‌کرد، ما می‌خواهیم فیلم ارزشی اکران کنیم حالا اعتراض می‌کند که  چرا "ضد گلوله" را برای نمایش به ما داده‌اند. انها هم می‌خواهند "کلاه قرمزی" را اکران کنند. یا پول یا ارزش...! باید تکلیف خود را روشن کنند. در این صورت ارزش‌های شما درآمدزا نیست.

* کلاه قرمزی هم فیلم ضد ارزشی محسوب نمی‌شود.

کیائی: نه محسوب نمی‌شود. من هم بحث پولش منظورم است. آنها تحمل نمی‌کنند تا "ضدگلوله" که در جشنواره فجر جایزه گرفته  است  و حتما فروشش  به زودی بهتر خواهد شد را اکران کنند.  آنها از همین امروز درآمد بالا می‌خواهند.

* اما سالن سینمایی که شما عنوان می‌کنید از قبل با فیلم دیگری قرارداد داشته است.

کیائی: من بحثم سینمای خاصی نیست. من آن نوع تفکری که حاکم است را عنوان می‌کنم. آن دو فیلمی که همه در طول سال می‌گفتند می‌تواند موقعیت اکران خوبی داشته باشد. این میان به دلیل شرایط  به نوعی دو فیلم می‌سوزند و فقط یک فیلم دیگر نجات پیدا می‌کند. در صورتی که  می‌شود این شرایط را مدیریت کرد تا هر سه تا فیلم موقعیت فروش خوبی داشته باشند.

مسعود کرامتی (بازیگر): به نظر من هم همه این‌ها ناشی از عدم مدیریت است. سینمای ما عین هوای شهر ماست که اگر یک کمی باد یا باران بیاد می‌شود در آن نفس کشید. آن نوع تفکری را هم که سینمادار ما دارد همین است. طبیعی است که با این شکل مدیریت چیز دیگری را نباید انتظار داشت. آنهایی که راجع به ارزش‌ها و ضدارزش‌ها صحبت می‌کنند و تئوری‌هایی را مطرح می‌کنند، که در جای دیگری معنا دارد نه در جامعه‌ای مثل جامعه ما.

هر چیزی مثل "کلاه قرمزی" اگر زیاد تبلیغ شود قطعا مشتری پیدا خواهد کرد. البته کلاه قرمزی حرکت خوبی است که هرچند سالی می‌آید و کارخودش را انجام می‌دهد و می‌رود. ولی در عین حال کلاه قرمزی یک برند است  نیازی به هیچ چیزی ندارد. ضرر آن جریان عدم مدیریت برای فیلمی مثل "ضدگلوله" است.

رخشان: من قبول دارم. شرایط چند ماه قبل باعث شده که سینماداران به سمت ورشکستگی بروند. در این فضا قطعا آنها هم به دنبال فیلم پرفروش هستند و از " کلاه قرمزی" استقبال بیشتری می‌کنند.

کیائی: من معتقدم همان طور که سینمادار حق دارد، تهیه‌کننده هم محق است.

* برخورد اصلی و رودررویی بین تهیه‌کننده و سینمادار صورت می‌گیرد. سینماداران خیلی مدیریت عجیبی دارند، به راحتی در انتخاب فیلم‌ها تصمیم می‌گیرند.

کیائی: جالب است بیشتر سینماهای ما دولتی هستند. فکر می‌کنم بخش خصوصی بیشتر در این بخش حق دارد. ما خوشحال می‌شویم سینمادار هم به سود برسد.

کرامتی: اما این موضوع باید ریشه‌ای حل شود. نمی‌توانیم بگوییم این امر طبیعی است. موضع تهیه‌کننده غلط نیست. اما اگر بخواهیم ریشه‌ای به موضوع نگاه کنیم اشتباه است. هر جای دنیا وقتی کالایی تولید می‌شود آن را در ویترین می‌گذارند. آن را تزئین می‌کنند تا به چشم بیاید. اگر کالا را بگذاریم در انبار چه کسی می‌تواند آن را ببیند.

در سینما ما از عامه مردم چه توقعی می‌توانیم داشته باشیم. آنها با همین تبلیغ درست متوجه حضور فیلم می‌شوند. اگر فیلمی در سینما پرفروش می‌شود بخش عمده آن به تبلیغات بستگی دارد. برخی فیلم‌ها از زمان کلید زدن جنجال به پا می‌کنند مانند هالیوود. یک جماعتی در سینما این کار را بلد هستند.

کیائی: این جنجال‌ها متعلق به برخی افراد است. اگر من این کار را بکنم ممکن است حتی شرایط اکران پیدا نکنم و یا حتی فیلم بعدی‌ام را نتوانم بسازم!

کرامتی: بله این را قبول دارم. حتی حرف‌هایی که ممکن است آنها در فیلم خود بزنند. عده زیادی نمی‌توانند مطرح کنند. طبیعی است آن حرف‌ها مخاطب‌پسند است آن حرف‌ها هم بخشی از جنجال و تبلیغات است. در اصل در شرایط اکران فعلی سینماداران باید از تلویزیون تشکر کنند که برای کلاه قرمزی تبلیغ کرده و حالا آنها سودش را می‌برند.

* شمقدری رئیس سازمان سینمای در اختتامیه جشنواره فجرعنوان کرد از فیلم‌هایی که سیمرغ بگیرند مانند فیلم شما در اکران حمایت می‌شود. آیا این اتفاق افتاده است؟

رخشان: حمایت‌های مالی در اکران کردند. خوشبختانه در این بخش خوب هم حمایت کردند. در بخش تبلیغات قسمتی را اول حمایت کردند و مبلغ مشخصی بود. اما دوباره مبلغی را بر اساس تقاضای ما اضافه کردند.

کیایی: البته در همان مراسم عنوان کردند از کسانی که سیمرغ گرفتند برای فیلم بعدی در بخش پروانه ساخت هم حمایت می‌شود. اما در یک سال گذشته ما دو درخواست برای پروانه ساخت ارائه کردیم که اولی را رد کردند و دومی هم مدتی است منتظر پروانه ساختش هستیم!

ادامه دارد...

گفتگو از بیتا موسوی و محمد صابری