اوج‌گیری بحران مالی بین‌المللی در سراسر جهان و آسیب مؤسسات مالی و بانک‌های مختلف و ایمنی نسبی بانک‌های اسلامی در مقابل این بحران سبب شد تا اقتصاد اسلامی مورد توجه کارشناسان، اقتصاددانان و سیاستمداران قرار گیرد.
تحقیقات نشریه مید نشان می‌دهد بانکداری اسلامی در سراسر جهان در حال رشد است و مؤسسات مالی اسلامی طبق قوانین شریعت به خوبی مسیر بهبود را طی می‌کنند. این نشریه در گزارش خود آورده است: برای اکثر بانک‌های اسلامی شرایط امروزی سخت‌ترین شرایطی است که تاکنون با آن روبرو بوده‌اند. در بخش بانک‌های اسلامی کشورهای عضو اتحادیه همکاری خلیج فارس صنعتی است که توسط بانک‌هایی که عمر کمتر از یک دهه دارند اداره می‌شود، مؤسسات در بحران اقتصادی جهانی گرفتار شده‌اند، ولی با وجود این موضوع این بانک‌ها هنوز درحال رشد هستند، اگرچه با گام‌هایی آهسته‌تر از یک سال پیش و خوش‌بینی اندک اندک در حال بازگشت است.
این توجه همان طوری که قبلا گفته شد اتفاقی و به یک‌باره نبوده است، بلکه از نیمه نخست سال 2006 ارزش اوراق قرضه اسلامی منتشره در جهان 2 برابر شد. تأمین مالی اسلامی با اتکا به جریان دلارهای نفتی به کشورهای اسلامی و افزایش تقاضای سرمایه‌گذاران خصوصا سرمایه‌گذاران غیرمسلمان برای استفاده از خدمات مالی اسلامی در سراسر جهان در حال گسترش یافت. ارزش خدمات مالی اسلامی در جهان بیش از 300 تا 500 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود حال آنکه این رقم دو سال پیش 200 میلیارد دلار بود.
تعداد بانک‌ها و بنگاه‌های سرمایه‌گذاری که از خدمات مالی اسلامی استفاده می‌کنند رو به افزایش است و مؤسسات مالی غربی به طور روزافزونی خدمات و ابزارهای مالی منطبق با شرایط اسلامی ارائه می‌کنند. در خدمات مالی اسلامی پرداخت بهره ثابت و سرمایه‌گذاری در صنایع تولید مشروبات الکلی و قمار ممنوع است. ژاپن اخیرا اعلام کرد که به عنوان اولین کشور صنعتی قصد انتشار اوراق قرضه اسلامی را دارد تا بدین طریق سرمایه‌های کشورهای مسلمان را جذب کند.
رشد 15 درصدی خدمات مالی اسلامی
صندوق بین‌المللی پول اخیرا در گزارشی با تمجید از رشد فوق‌العاده صنعت بانکداری اسلامی و خدمات مالی اسلامی در سطح جهان اعلام کرد خدمات مالی در سطح جهان سالانه 15 درصد رشد می کند. خدمات مالی اسلامی طی سه دهه اخیر رشد چشمگیری داشته به طوری‌که تعداد مؤسسات مالی اسلامی از یک مؤسسه در سال 1975 به بیش از 300 مؤسسه در سراسر جهان در حال حاضر افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش هم اکنون بانکداری اسلامی و خدمات مالی اسلامی جای پای خود را در بیش از 75 کشور جهان توسعه داده‌اند، و هرچند که خاورمیانه و جنوب آسیا پذیرای بیشترین بانک‌های اسلامی هستند و بحرین و مالزی نیز دو قطب اصلی خدمات مالی اسلامی به شمار می‌روند، اما حضور خدمات مالی اسلامی در اروپا و حتی آمریکا نیز به وضوح در حال رشد است.
این گزارش می افزاید: در حال حاضر مجموع دارایی های موسسات مالی اسلامی در سراسر جهان به 250 میلیارد دلار می رسد و تولیدات مالی اسلامی در میان مسلمانان سراسر جهان در حال رشد است. برپایه همین گزارش مؤسسات مالی اسلامی هم‌اکنون دامنه وسیعی از خدمات مالی را از انتقال وجوه و دارایی گرفته تا خدمات ریسک مالی ارائه می‌دهند که همگی با قوانین اسلامی منطبق هستند.
صندوق بین‌المللی پول، تقاضای روزافزون مسلمانان برای خدمات مالی اسلامی، افزایش درآمدهای نفتی کشورهای مسلمان و توانایی رقابت بسیاری از محصولات بانکی اسلامی با مشابه‌های غربی را عامل رشد چشمگیر صنعت بانکداری اسلامی طی سال‌های اخیر می‌داند که حتی موجب جذب بسیاری از سرمایه گذاران غیر مسلمان نیز شده است. هرچند که صنعت بانکداری اسلامی در مقایسه با کل صنعت بانکداری جهان هنوز هم ناچیز شمرده می‌شود، اما رشد بالای آن طی سال‌های اخیر بسیار بالاتر از رشد صنعت بانکداری جهان بوده است و انتظار می‌رود طی دهه های آینده بانکداری اسلامی جایگاه مهمی در عرصه جهانی بیابد.
فرانسه؛ بزرگ‌ترین مرکز بانکداری اسلامی اروپا
سه سال پیش با تصویب پارلمان فرانسه، دولت این کشورتصمیم گرفت با گسترش سیستم مالیه و بانکداری اسلامی، میلیاردها دلار از سرمایه های کشورهای اسلامی را جذب کند. پارلمان فرانسه تغییرات قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن اجازه انتشار اوراق قرضه اسلامی به بانک اسلامی قطر داده شد.
فرانسه قصد دارد با پیشی گرفتن بر لندن به مرکز مهم و بزرگ بانکداری اسلامی در اروپا تبدیل شود. فرانسه بیشترین تعداد مسلمان را در بین کشورهای اروپایی پذیرا بوده است. دولت فرانسه قصد دارد با تطبیق دادن قوانین مالی خود بر اساس قوانین اسلامی، سرمایه و ثروت سرمایه گذاران عرب خلیج فارس را جذب کند. این در حالی است که مخالفین دولت فرانسه از سیاست‌های دوگانه و ضد و نقیض پاریس در قبال کشورهای اسلامی و مسلمانان به شدت انتقاد می‌کنند.
کارشناسان اقتصادی و مالی بر این باورند که روی آوردن فرانسه به بانکداری و مالیه اسلامی در شرایطی که بازار های مالی جهان با بحران و کمبود نقدینگی روبرو است ، تاثیر زیادی بر رشد اقتصادی فرانسه خواهد داشت. یک کارشناس ارشد اقتصادی در این باره گفت: فرانسه می تواند بیش از 120 میلیارد یورو منابع مالی و سرمایه از مسلمانان و سرمایه‌داران
کشورهای اسلامی جذب کند. این رقم تنها در بین 5 میلیون مسلمان فرانسوی بیش از 7 میلیارد یورو خواهد بود. مسلمانان خاورمیانه و جنوب آسیا نیز حاضرند دارایی و سرمایه خود را در هر نقطه از جهان که قوانین اسلامی داشته باشد، سرمایه‌گذاری کنند. اگر فرانسه نیز می‌خواهد سرمایه و دارایی مسلمانان جهان را جذب کند باید قوانین بانکی و مالی خود را بر اساس شریعت اسلامی تنظیم کند.
نظر شما