به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اندیشکده کارنگی، سوریه در ابتدا نمونه ای برای به نمایش گذاشتن سیاست «به حداقل رساندن و به صفر رساندن تنش با همسایگان» از سوی حزب عدالت و ترکیه بود . این دو کشور دارای روابط گسترده ای بودند، جلسات مشترک بسیاری در سطوح بالا میان آنها برگزار میشد و در حال برنامه ریزی برای ایجاد بازار مشترک در خاور میانه بودند. اما با آغاز ناآرامیها در سوریه، روابط میان آنکارا و دمشق رو به دشمنی رفت.
احمد داوداغلو وزیر خارجه ترکیه با حمایت اردوغان، این کشور را سردمدار اصلی جامعه جهانی برای سرنگونی نظام بشار اسد قرار داد. به همین دلیل نیز آنکارا به شدت از فعالیتهای شورای ملی سوریه و ارتش آزاد سوریه حمایت کرد و پذیرای آنها در داخل خاک خود شد. حتی پس از آنکه کوفی عنان فرستاده مشترک سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب طرح خود را برای مصالحه سیاسی در سوریه اعلام کرد، دولت ترکیه به صراحت اعلام کرد که امکان هیچ توافقی با اسد وجود ندارد.
در واقع، هدف ترکیه از حمایت آشکار از شورشیان سوری ایجاد روابط نزدیک با گروه اخوان المسلمین و تضمین نفوذ آتی خود در سوریه بود. هم اکنون، سیاستهای حزب عدالت و توسعه در تغییر نظام سوریه با انتقاد بسیار شدیدی از سوی محافل داخلی این کشور مواجه شده است؛ به خصوص آنکه به تدریج خطرات بالقوه سوریه پس از اسد برای دولتمردان این کشور در حال نمایان شدن است.
به نظر میرسد تجزیه سوریه به بخشهای مذهبی و قومی به مهمترین نگرانی آنکارا تبدیل شده است. شکل گیری یک موجودیت کردنشین در شمال، یک بخش علوی در غرب و یک موجودیت سنی در سایر نقاط سوریه میتواند خطرات بسیاری را برای ترکیه به ارمغان آورد. قدرت گرفتن کردهای سوری در شمال شرق سوریه در خصوص شکل گیری یک دولت کرد مستقل که می تواند خود را با کردهای شمال عراق پیوند بزند، نگرانیهای ترکیه را بیش از پیش افزایش داده است.
دولت ترکیه بهتر است برای کاستن از نگرانیهای خود معضل کردهای این کشور را حل و فصل کند. اما به نظر میرسد سیاستهای پوپولیستی حزب عدالت و توسعه بر این گزینه حساس چربش دارد و مقامهای این حزب تمایلی یه رفع بحران کردهای خود ندارد.
بی توجهی به معضل کردهای ترکیه میتواند در صورت تجزیه سوریه عواقب بسیار شدیدی را برای آنکارا به وجود آورد. بدون شک، ترکیه تمام تلاش خود را برای تثبیت اوضاع و حفظ تمامیت ارضی در سوریه خواهد کرد. ترکیه با حمایت از شورای ملی سوریه و ارتش آزاد سوریه به نوعی درصدد تثبیت نفوذ خود در تحولات آینده سوریه است، غافل از اینکه روزهای دشواری پیش روی مقامات این کشور قرار دارد.
ترکیه باید تغییری اساسی در سیاستهای کنونی خود ایجاد کند و از حمایتهای همه جانبه خود از مخالفین سنی دست بردارد و با علویهای این کشور نیز وارد مذاکره شود. هم اکنون بسیاری ترکیه را متهم میکنند که به همراه عربستان سعودی و قطر از سنیهای سوری حمایت میکنند.
نظر شما