لزوم ایجاد "خانه های جنگ" در مناطق جنگی/ آثاری برای آیندگان

حتی مشاهده شده برخی از این خانه ها به محل تلنبار شدن زباله ها، پاتوق معتادان و محل تجمع حیوانات تبدیل شده و این در حالی است که برخی از و شاید هم اغلب این خانه ها در وسط مناطق مسکونی و حتی برخی در مرکز شهر نیز هستند و این وضع باعث شده مردم شهرهای جنگی با نگرانی به این خانه های مخروبه نگاه کنند.

 

آثار جنگ در خرمشهر

دو سال قبل یکی از مسئولان شهر خرمشهر در گفتگو با خبرنگار مهر اعلام کرد که 30 درصد ساختمانهای خرمشهر به صورت مخروبه های ناشی از جنگ رها شده اند که با کمی اغماض می توان گفت اکنون حدود 20 درصد این ساختمانها به همان شکل اولیه رها شده اند و به عبارتی مخروبه به حساب می آیند.

مشکل اصلی اغلب این خانه ها این است که مالکان آنها این شهرها را رها کرده اند و به دلایل مختلف قصد ندارند برای احیا و فروش این خانه ها، برای چند روز هم که شده به شهر و زادگاهشان برگردند تا این شهر را از این وضع سراسر مخروبه رها کنند. متاسفانه در این بین قاطعیتی هم از سوی مسئولان شهرهای جنگ زده برای مقابله جدی با این خانه های ویران، وجود ندارد.

البته مدتی قبل در خرمشهر، شهرداری قصد برخورد با این مناطق را داشت که با واکنش شدید مردم و حتی نماینده این شهر مواجه شد به گونه ای که اکنون از شهر خرمشهر خبر می رسد کار تصرف این مخروبه ها همچنان رها شده است. اما پاکسازی شهرهای جنگ زده از این مخروبه یک روی سکه است و این معادله روی دیگری هم دارد.

 

آثار جنگ باقی مانده بر خانه ها در خرمشهر

 

اگر بساط این خانه ها و ساختمانهای مخروبه برچیده شود به واقع نمادهای جنگ هشت ساله که در آن بسیاری از مردم ایران از سوی دشمن متجاوز به خاک و خون کشیده شدند و چه جوانانی برای حفظ این مملکت جان ارزشمند خود را تقدیم آبیاری درخت نوپای انقلاب کردند از بین می روند و مسافرانی که وارد این شهرها می شوند دیگر اثر و نمادی از این جنگ را در این شهرها نخواهند دید و به مسافران به خصوص راهیان نور حس و حال جنگ دست نمی دهد.

به هر حال این جنگ که دستاوردهای انکارناپذیری برای این کشور و نظام به همراه داشته باید به نسلهای جدید و آینده منتقل شود و پاک شدن نشانه های جنگ، بی شک هشت سال دفاع مقدس را برای آیندگان حقیقی غیرقابل ملموس معرفی خواهد کرد به همین دلیل انتقال فرهنگ دفاع مقدس به نشانه های واقعی مثل خانه های گلوله باران شده نیاز دارد و این ساختمانها در شهرهای آبادان و خرمشهر هم اکنون وجود دارند ولی معلوم نیست چنین اماکنی برای چند سال دیگر نیز وجود خواهند داشت یا خیر.

 

  اما در این باره یک فعال میراث فرهنگی در خوزستان به خبرنگار مهر می گوید: این خانه ها نمادی از هشت سال دفاع مقدس هستند که اتفاقا می توانند با بازسازی و رسیدگی به آنها زمینه راه اندازی تورهای گردشگری جنگ را به شهرهایی مانند آبادان و خرمشهر فراهم کرد.

مجتبی گهستونی عنوان کرد: بخشی از مسافران و گردشگرانی که به خوزستان مسافرت می کنند وقتی می بینند که چطور این شهرها در زیر توپ قرار گرفته اند، متاثر می شوند ولی از سوی دیگر این سئوال در ذهنشان به وجود می آید که چرا مسئولان شهری به فکر توسعه این شهر و بازسازی این بناها نمی افتند.
 

دبیر انجمن تاریانا خوزستان اظهار می کند: چند سال پیش ساختمانی در منطقه انکس آبادان که به دلیل سازه بتنی بنا موج انفجار در پوششهای آن به خوبی مشهود است، مرمت شد و در سال 86 به عنوان یکی از آثار جنگی در فهرست ملی به ثبت رسید. این بنا که متعلق به اواخر دوره پهلوی اول است، به عنوان اقامتگاهی برای میهمانان خارجی شرکت نفت ساخته شده بود و مدتی پیش به عنوان یک فضای فرهنگی برای برگزاری جشنواره فیلمی در خوزستان انتخاب شد. برگزاری این برنامه در چنین ساختمانی باعث شد تا خاطره آن روز در یاد همه بماند.
 

وی ادامه می دهد: برخی از بناهای جنگ زده نیز که محل فیلمبرداری بوده اند، خاطره هایی را ثبت کرده اند و هر گردشگری می تواند از آنها بازدید کنند. اما برخی از بناها مانند مسجد جامع خرمشهر به دلیل اتفاقاتی که به خود دیده است مشهور هستند ولی متولیان آثار ترکشهای روی بدنه بیرونی آنها را مرمت کرده اند و باعث شده دیگر آن حس و فضای جنگ را نداشته باشند.
 

این فعال میراث فرهنگی در خوزستان همچنین گفت: فرهنگستان هنر می تواند برنامه پنجره ای رو به معماری را که پیش از این نیز در شوشتر برگزار کرده بود در خرمشهر برگزار کند تا به هدفمند کردن گردشگری جنگ و احیای خانه های زخم خورده این شهر کمک کند.
 
-------------------------------
علی نواصر