قصور دستگاه های خراسان شمالی در اجرای قانون/ عدم تحقق خرید آثار هنری

به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس ماده 119 قانون بودجه سال 90 تمامی دستگاه‌ها و موسسات وابسته به قوای سه گانه موظف بودند حداقل یک دهم درصد از اعتبارات عمرانی خود را با هدف حمایت از هنرمندان و نیز انتقال پیام‌های فرهنگی و معنوی به خرید آثار هنری منقول و غیرمنقول اختصاص دهند.

بر اساس قانون، این آثار الزاما باید تولید داخلی بوده و شامل آثار طراحی، نقاشی، نگارگری، خوشنویسی، عکس، گرافیک، کاریکاتور، آثار حجمی، یادمان تندیس، سفال و سرامیک، هنرهای سنتی و صنایع دستی و ... می‌شود.

البته بر اساس تبصره این قانون، باید نیمی از یک دهم درصد اعتبارات عمرانی هر دستگاه دولتی، صرف خرید آثار هنری فوق الذکر و نیم دیگر آن با هدف حمایت از هنرمندان صنایع دستی، صرف خرید صنایع دستی می‌شد.

نباید این نکته را نیز فراموش کرد که این دستورالعمل تنها در بودجه سال 90 پیش بینی شده بود و در صورتی که دستگاه‌های دولتی مبادرت به خرید آثار هنری نکنند؛ بودجه مذکور مطابق قانون برگشت می‌خورد و قابلیت استفاده برای دیگر مسائل دستگاه مربوطه را نخواهد داشت.

بر اساس یک حساب سرانگشتی، سهم یک دهم درصد اعتبارات عمرانی حدود 80 دستگاه دولتی خراسان شمالی در بودجه سال 90 حدودا 500 میلیون تومان می‌شود که از این میزان می‌بایست 250 میلیون تومان صرف خرید صنایع دستی و 250 میلیون تومان دیگر نیز صرف خرید آثار هنری شود.

حال پس از برگزاری دو دوره نمایشگاه فروش آثار هنری در خراسان شمالی و در حالی که حدود یک هفته به پایان مهلت 10 روزه استفاده از یک دهم درصد اعتبارات عمرانی خرید آثار هنری باقی مانده است؛ دستگاه‌های دولتی خراسان شمالی تنها 20 میلیون تومان اثر هنری خرید کرده‌اند، یعنی حدودا هشت درصد از سهمیه کل خرید آثار هنری.

البته ناگفته نماند که دستگاه‌های استان سهم 250 میلیون تومان خرید صنایع دستی را نیز انجام نداده و نیمه دوم این قانون را نیز پشت گوش انداخته‌اند و همه این‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که با توجه به مهلت تمدید شده نهایی، تنها یک هفته دیگر برای خرید آثار هنری فرصت باقی مانده و بر اساس گفته‌های مسئولان ارشاد این دستگاه‌ها نیز قصد خرید آثار هنری را ندارند.

این نکته نیز نباید فراموش شود که تمامی فاکتورهای خرید آثار هنری توسط این دستگاه‌ها، الزاما باید توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی امضا و تایید شود و این شائبه که شاید دستگاه‌های دولتی در جایی دیگر و به شیوه دیگری این قانون را اجرا کرده باشند به خودی خود مردود است.

هم اکنون در حالی که مسئولان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی می‌گویند که کل خرید آثار هنری توسط دستگاه‌های خراسان شمالی در طی برگزاری این دو دوره نمایشگاه فروش، تنها 20 میلیون تومان بوده است؛ این سوال پیش می‌آید که چرا مسئولان دستگاه‌های دولتی بودجه‌ای که در صورت مصرف نکردن برگشت می‌خورد را در راه قانونی و الزامی آن خرج نکرده اند؟ آیا آن‌ها دست روی دست گذاشته و بودجه مذکور نیز به خزانه دولت برگشته است؟

در این قانون تصریح شده است که اگر یک دهم درصد اعتبارات عمرانی که می‌باید صرف خرید آثار هنری شود، در این راه مصرف نشود، برگشت می‌خورد ، اما نکته اینجاست که برخی از دستگاه‌های استان برای جلوگیری از این اتفاق نیز راهکار یافته و به زبان خودمانی در واقع قانون را دور زده‌اند.

این دستگاه‌ها علاوه بر اینکه بودجه مذکور را صرف خرید آثار هنری نکرده اند، با یافتن و یا خلق راهکارهایی که با اجرای این قانون مغایرت دارد، از برگشت این بودجه جلوگیری کرده‌اند و آن را در محلی دیگری هزینه کرده‌اند و این اقدام شاید به این دلیل است که برخی از آنان، حمایت از هنر و هنرمند را در اولویت آخر می‌دانند.

تنها 10 دستگاه خراسان شمالی آثار هنری خریدند

سرپرست معاونت امور هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی در به اره خرید آثار هنری توسط دستگاه‌های دولتی استان گفت: تنها 10 دستگاه از 80 دستگاه دولتی خراسان شمالی قانون خرید آثار هنری را رعایت کردند.

ابوالحسن حیدری در گفتگو با خبرنگار مهر، می‌گوید: پس از برگزاری دو دوره نمایشگاه فروش آثار هنری( اکسپو) در استان، تنها 20 میلیون تومان اثر هنری توسط دستگاه‌های خراسان شمالی خریداری شد.

وی می‌افزاید: متاسفانه از 80 دستگاه و موسسه دولتی موجود در خراسان شمالی تنها 10 دستگاه اقدام به خرید آثار هنری آن هم به میزان محدود کردند.

وی اضافه می‌کند: متاسفانه از سهم 250 میلیون تومانی خرید آثار هنری توسط دستگاه‌های دولتی، در طی برگزاری دو دوره نمایشگاه تنها 20 میلیون تومان معادل هشت درصد بودجه مصوب خرید شده است.

این مسئول می‌گوید: از ابتدای برگزاری این دو نمایشگاه در مجموع 20 میلیون و 454 هزار تومان اثر هنری توسط 10 دستگاه دولتی خریداری شده است.

وی با بیان اینکه به واسطه شرایط اقتصادی مردم این استان نباید انتظار خرید آثار هنری توسط مردم عادی وجود داشته باشد، تصریح می‌کند: البته در این نمایشگاه 110 هزار تومان اثر هنری توسط افراد عادی خریداری شد.

حیدری در ادامه می‌گوید: در این نمایشگاه از مجموع 80 دستگاه و اداره دولتی خراسان شمالی، تنها 10 دستگاه اداره کل اوقاف و امور خیریه به میزان دو میلیون و 252 هزار تومان، جهاد کشاورزی 700 هزار تومان، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی یک میلیون و 500 هزار تومان، سازمان بهزیستی 100 هزار تومان، شرکت توزیع برق یک میلیون و 800 هزار تومان، اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان شمالی چهار میلیون تومان، اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای یک میلیون و 800 هزار تومان، دادگستری 370 هزار تومان، اداره کل نوسازی و تجهیز مدارس چهار میلیون تومان و اداره کل راه و شهرسازی نیز به میزان سه میلیون و 700 هزار تومان اثر هنری خرید کرده‌اند.

وی می‌افزاید: این در حالی است که به حدود 70 دستگاه باقی مانده استان نیز علاوه بر مکاتبات، به صورت حضوری نیز مراجعه و مسئولان آن‌ها را نسبت به خرید آثار هنری مطلع کرده‌ایم.

یک سوزن به خود و یک جوالدوز به دیگران

اما در میان آن دسته از دستگاه‌های دولتی که آثار هنری خرید نکردند، چند دستگاه وجود دارد که با دلایل ظاهرا منطقی از خرید آثار هنری اجتناب کردند و بدون اینکه تخلفی مرتکب شوند بودجه مورد نظر را برگشت دادند.

مسئول روابط عمومی( متولی خرید آثار هنری) یکی از این دستگاه‌ها در این به اره می‌گوید: مطابق قانون بودجه سال 90 برای خرید یک دهم درصد اعتبارات عمرانی دستگاه به نمایشگاه فروش آثار هنری مراجعه کردیم اما اثر هنری که متناسب با فضای دستگاه و محیط اداری باشد، یافت نشد.

وی که نمی‌خواهد نامی از دستگاه مورد نظر برده شود، می‌گوید: علاوه بر اینکه آثار هنری موجود در این نمایشگاه برای ادارات دولتی نیاز سنجی نشده بود، این آثار هنری از نظر قیمت نیز مناسب و به صرفه نبودند.

این مسئول روابط عمومی می‌افزاید: با توجه به اینکه قانون، دستگاه‌ها را برای خرید از تنها همین نمایشگاه ملزم کرده بود و با در نظر گرفتن این موضوع که استفاده از این بودجه در محلی دیگر تخلف محسوب می‌شد، دستگاه ما به رغم میل باطنی بودجه مورد نظر را برگشت داد.

وی می‌گوید: بسیاری از دستگاه‌های دولتی خراسان شمالی به دلایلی مشابه از خرید آثار هنری اجتناب کردند و بر اساس شنیده‌ها غالب آن‌ها بودجه مذکور را در محلی دیگر و برای سر و سامان دادن به نیازهای بی شمار اداره خود مصرف کرده‌اند.

چند تن دیگر از مسئولین روابط عمومی دستگاه‌های دولتی استان نیز عدم نیازسنجی آثار هنری عرضه شده و نیز نواقص موجود در اصل این قانون را دلیل عدم خرید خود اعلام کردند و به راحتی نیز این موضوع که بودجه مورد نظر در محل‌های دیگر مصرف شده است را قبول کردند.

قانونی که دور زده شد

برخی مسئولان دستگاه‌های دولتی خراسان شمالی در مورد این مسئله که قانون خرید آثار هنری را نقض کرده‌اند، گفته‌اند که به واسطه وجود مشکلات عدیده در دستگاه مربوطه، سعی کرده‌اند یک دهم درصد اعتبارات عمرانی که باید صرف خرید آثار هنری می‌شد را صرف درمان دردهای دیگر کنند.

آن‌ها گفته‌اند که برای جلوگیری از برگشت خوردن این بودجه نیز راهکارهای دیگری یافته و در نهایت نه تنها بودجه مورد نظر برگشت نخورده بلکه توانسته اند با بودجه مخصوص هنر، برخی از مشکلات اولویت دار اداره خود را مرتفع کنند.

این مسئولین می‌گویند در حالی که اداره آن‌ها برای برخی امور جاری خود نیز با کمبود بودجه روبرو است، هزینه کردن برای خرید آثار هنری معقول به نظر نمی‌رسد.