جزئیات 3محورمذاکرات نفتی ایران ـ ترکیه/احتمال تعیین قیمت جدید فروش گاز

بدون شک مهم ترین محور مذاکرات رستم قاسمی و تانر ایلیدز وزیران نفت و انرژی ایران و ترکیه در آنکارا، توافق بر سر یک قیمت منطقی فروش گاز طبیعی توسط ایران به این کشور همسایه است.

 

در حال حاضر ایران از ظرفیت صادرت به طور متوسط روزانه 30 میلیون مترمکعب گاز طبیعی برخوردار است اما از حدود 2 سال گذشته تاکنون ترکیه خواستار کاهش بهای گاز صادرات ایران شده، موضوعی که تهران تاکنون زیر بار آن نرفته است.

 

جواد اوجی مدیرعامل شرکت ملی گاز در آستانه آغاز مذاکرات نفتی ایران و ترکیه درباره پیشنهاد اخیر اعضای مختلف کابینه دولت ترکیه برای کاهش بهای گاز صادراتی ایران به این کشور همسایه به مهر گفته بود: در حال حاضر پیشنهاد جدیدی برای کاهش قیمت گاز صادراتی به ترکیه را نشنیده‌ام و این مباحث مربوط به گذشته است.
 
معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه بازنگری در قیمت فروش گاز در قرارداد ایران و ترکیه دیده شده است، اظهار کرد: بازنگری در قیمت گاز در این قرارداد حق دو کشور است.
 
این در حالی است که جودت ییلماز وزیر توسعه ترکیه شهریور ماه سال جاری در جمع خبرنگاران از مذاکره با ایران برای کاهش قیمت نفت صادراتی این کشور خبر داده و اعلام کرده بود: اگر این مذاکرات به نتیجه برسد ترکیه به داوری بین‌المللی مراجعه نمی کند.

 

تانر ییلدیز وزیر نفت و انرژی ترکیه هم از ابتدای سال جاری تاکنون بارها نسبت به کاهش قیمت گاز وارداتی از ایران هشدار داده و تاکید کرده است: در صورت عدم کاهش بهای گاز ترکیه به داوری بین المللی مراجعه نخواهد کرد.

 

جزئیات 2 توافق جدید گازی ایران و ترکیه

 

به گزارش مهر، در حال حاضر یک شرکت ترکیه ای در ساخت ادامه خط لوله ششم سراسری (مسیر جدید صادرات گازهای پارس جنوبی به ترکیه) مشارکتی حدود 1 میلیارد دلاری دارد.

 

بر اساس برنامه زمان بندی پیش بینی می شود قطعه سوم این خط لوله 56 اینچی انتقال گاز تا تابستان سال 1392 و قطعات پایانی این خط لوله تا پایان برنامه پنجم توسعه برای افزایش ظرفیت انتقال گاز ایران به ترکیه تا مرز 70 تا 80 میلیون مترمکعب در روز در مدار بهره برداری قرار بگیرد.

 

با این وجود مسئولان وزارت نفت از احتمال افزایش روزانه 5 میلیون مترمکعبی صادرات گاز به ترکیه تا پیش از آماده سازی کامل خط لوله ششم سراسری خبر داد و تاکید می کنند: بخش خصوصی ترکیه خواستار افزایش واردات و خرید گاز از ایران است.

 

شرکت ملی گاز ایران سال گذشته در مجموع حدود 8 میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه صادر کرد که از مجموع این حجم صادرات گاز به ترکیه حدود 3 میلیارد دلار درآمد نصیب اقتصاد کشور شده است.

 

شکل گیری تروئیکای جدید گازی

 

با وجود سنگین شدن تحریم‌های بین المللی، اما ایران، ترکیه و ترکمنستان به عنوان تروئیکای جدید گازی اخیرا به یک توافق رویایی دست یافته اند.

 

از اینرو با موافقت دولت آنکارا، ایران گاز ترکمنستان را به ترکیه ترانزیت خواهد کرد و در قبال آن گازهای ترش پارس جنوبی با عبور از خاک ترکیه به خریداران اروپایی به طور مستقیم تحویل داده می شود.

 

محسن خجسته مهر معاون برنامه ریزی وزیر نفت هفته گذشته در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه مذاکراتی با ترکمنستان برای سوآپ گاز طبیعی این کشور به ترکیه و اروپا در حال انجام است، گفت: در صورت توافق نهایی ایران زیر ساخت‌های سواپ و ترانزیت گاز ترکمنستان به ترکیه را دارد.

 

در همین حال تانر ییلدیز وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه هم سال گذشته با ارسال نامه‌ای به رستم قاسمی وزیر نفت ایران موافقت رسمی دولت آنکارا برای ترانزیت گاز طبیعی ایران به کشورهای مختلف اروپایی از مسیر ترکیه را اعلام کرده بود.

 

افزایش 4 تا 5 برابری صادرات نفت ایران به ترکیه

 

بررسی آخرین وضعیت فروش نفت خام ایران به پالایشگاه های ترکیه و برخی از مشکلات همچون تامین بیمه کشتی‌های نفتکش حامل نفت صادراتی ایران، نحوه پرداخت منابع مالی حاصل از واردات نفت و مشارکت بیشتر برخی از بانک ها در نقل و انتقال منابع مالی حاصل از فروش نفت از دیگر محورهای مذاکراتی نفتی قاسمی و ایلدیز در آنکارا خواهد بود.

 

هر چند صادرات نفت ایران به پالایشگاه های ترکیه در تابستان سال جاری حتی به کمتر از 50 هزار بشکه در روز هم کاهش یافته بود اما آمارهای جدید حاکی از آن است که واردات نفت ترکیه از ایران در ماه اوت تقریبا 5 برابر شده است.

 

بر این اساس، در ماه اوت سالج اری میلادی پالایشگاه "توپراش" این کشور به طور متوسط روزانه بیش از 221 هزار بشکه نفت از ایران وارد کرد، این در حالی است که واردات ترکیه از ایران در ماه قبل تر(ژوییه) 48 هزار بشکه در روز بوده است.

 

آمار کشتیرانی هم در اوایل ماه سپتامبر نشان داده بود که روزانه حدود 200 هزار بشکه نفت خام ایران در ترمینال های عالیاقا و توتونچی فیلیک تخلیه شده است.

 

از سوی دیگر دولت آنکارا در ازای کاهش 20 درصدی واردات نفت خود از ایران از معافیت 180روزه از تحریم‌های مالی آمریکا علیه کشورهای طرف معامله ایران برخوردار شده است.

--------------------------------

گزارش از محمدعلی زمان خانی