فرهنگ نادرست ترافیک مروج بداخلاقی و بی‌فرهنگی است

دکتر محمد فنایی اشکوری درمورد فرهنگ درست ترافیک و اینکه این فرهنگ به چه خصوصیاتی نیازدارد به خبرنگار مهر گفت: فرهنگ درست ترافیک، فرهنگی است که ما را با استفاده از وسایل نقلیه در سریع‎ترین زمان و به راحت‎ترین شیوه و کم‎هزینه‎ترین طریق به مقصد برساند، بدون اینکه هزینه ناخواسته ای را به فرد یا جامعه تحمیل کند.

وی افزود: این فرهنگ علاوه بر اینکه مبتنی بر یک سری زیرساخت‏های اقتصادی و فن‎آورانه مثلاً کیفیت خوب جاده‏ها و اتومبیل‏ها است، بیش از هرچیزی مبتنی بر اخلاق و تربیت و قانون مداری است که حرف  اصلی را در این زمینه می‏زند. یعنی آنچه که در اینجا حرف اول را می‎زند اخلاق انسانی و احترام به حقوق دیگران و التزام و تعهد به قانون است که باید در وجود افراد از کودکی از طریق آموزش صحیح نهادینه شود.

 استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) درمورد آسیب‏های خسارتبار فرهنگ نامناسب ترافیکی ما هم اظهارداشت: آسیب‏های خسارتبار ترافیک نامناسب فراوان و ویرانگر است. مهمترین آسیب آن آسیب اخلاقی است. فرهنگ غلط رانندگی موجب ترویج بی فرهنگی و بی اخلاقی و ترویج تجاوز به حقوق دیگران می‎شود. کسی که در این حوزه، اخلاق و آداب را رعایت نمی‎کند و به وظایف خود و حقوق دیگران توجه نمی‎کند معلوم است که در عرصه‎های دیگر هم به این اصول بی اعتنا خواهد بود.

فنایی ادامه داد: بنابراین فرهنگ نادرست رانندگی خودش مروج و مشوق بد اخلاقی و بی فرهنگی است و به کسانی که تازه به این عرصه وارد می‎شوند آموزش می‎دهد که چگونه رانندگی کنند و در حین رانندگی با دیگران چطور برخورد کنند. این خسارت اخلاقی و فرهنگی ترافیک است که از سایر خسارت های آن کمتر نیست.

وی تصریح کرد: خسارت جانی از جمله فوت افراد و یا معلول شدن و یا مجروح شدن آنان از دیگر آسیب های دردناک ترافیک در تصادفات است. چه بسیار جان‎های ارزشمندی که با سهل‏انگاری وبی توجهی در این راه قربانی می شوند. این خسارتی است که هیچ چیزی قابلیت جبران آن را ندارد. این خسارت از تلفات زلزله و جنگ هم بیشتر است. زیرا زلزله و جنگ هر روز رخ نمی دهند، ولی تلفات رانندگی هر روزه در جاده‎ها و خیابان‎های ما اتفاق می‎افتد. جدیدترین نمونه این ضایعه مصیبت‎بار مرگ جمع کثیری از دانش آموزان دختر بروجنی بود که دل ملت ایران را جریحه دارکرد.

این استاد دانشگاه در ادامه یادآور شد: یکی دیگر از خسارت های فرهنگ غلط رانندگی، خسارت مالی و اقتصادی است که از این تصادفات ناشی می شود و مشکلاتی را برای کشور و  خانواده‏های متوفی و معلول و مصدوم بوجود می آورد.

این استاد دانشگاه عنوان کرد:از موارد دیگر آسیب‏های ترافیک این است که سلامت روانی افراد در ترافیک به مخاطره می‏افتد و آرامش را از راننده و سرنشین و عابرین می‎گیرد. آلودگی صوتی و آلودگی هوا بر اثر استفاده از بوق زیاد و کلاچ  و ترمزگرفتن زیاد و مصرف زیاد بنزین از دیگر پیامدهای منفی اقتصادی فرهنگ نادرست استفاده از اتومبیل است.

وی افزود: علاوه بر همه اینها، ترافیک نامناسب در چشم توریست‎ها و یا هیئت‏های سیاسی ، ورزشی و یا علمی‎ای که به ایران سفر می‎کنند منظره منفی از مردم ایران نشان می‎دهد. زیرا ترافیک در جلوی چشم و منظر همگان است و نمی‎توان آن را پنهان کرد.

فنایی یادآورشد: آیا این همه خسارت‎های اقتصادی و فرهنگی بسیارترافیک نباید مدیران جامعه را به فکر تدبیری برای حل این معضل بیندازد؟ 

استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در مورد علت فرهنگی خشونت‎ها و تصادفات مرگبار در ایران که کمتر در سطح جهان اتفاق می‏افتد هم تصریح کرد: نبود الزام بیرونی و ضمانت اجرای درونی قوانین از سوی رانندگان باعث می‎شود که حقوق دیگران را نادیده بگیریم. علاوه بر اینکه تبلیغات و آموزش در این زمینه کم است. اگر آن مقدار که در رسانه های ما برای تنقلات تبلیغ می‏شود برای نهادینه کردن فرهنگ عبور و مرور و ترافیک برای کودکان هزینه می‏شد قطعا وضعیت بهتری داشتیم.

این نویسنده در مورد اینکه چرا در بحث ترافیک مشکل داریم آیا این به ضعف اخلاقی شهروندان بر نمی‎گردد هم عنوان کرد: به ضعف اخلاقی شهروندان هم بر می‎گردد، ولی مهمتر از ضعف اخلاقی عدم الزام قوانین راهنمایی و رانندگی است. مردم ایران از نظر اخلاقی از مردم سایر نقاط جهان کمتر نیستند ولی در آن کشورها همه الزام به رعایت قانون دارند ولی در کشور ما تا موقعی که حادثه‎ای رخ ندهد قانون گریزی‎ها بررسی نمی‏شود و متخلف جریمه نمی‎شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: البته چندی است که درجاده‏ها پلیس راه‏ها در کنترل سرعت و نظارت بر رانندگان خوب عمل می‎کنند ولی در شهرها نه. بنابراین مشکل ترافیک به مشکل زیرساخت‎ها نداشتن اتومبیل‎ها و راه‎ها و پارکینگ‎های با کیفیت وعدم نظارت بر الزام قوانین بر می‏گردد. الزام و جدیت در اجرای قانون، فرهنگ و رفتار را هم تصحیح می کند. متاسفانه به رغم وقوع مکرر فجایع مرگبار هنوز شاهد عزم جدی در حل مسئله ترافیک و تصحیح فرهنگ رانندگی نیستیم.

این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه در مورد اینکه چگونه می‎شود فرهنگ استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را در مردم جا انداخت هم بیان کرد: مردم دنبال سهولت هستند؛ یعنی می‏خواهند زودتر و آسان‏تر و کم هزینه‏تر به مقصد برسند. اگر وسایل حمل و نقل عمومی کیفیت خوب داشته باشند و آرامش در آنها برقرار باشد، ازدحام نباشد، تمیز و نظیف باشند و وقتی که شخصی به آنها نیاز داشت در دسترس باشند، دیگر مردم دلیلی نمی‏بینند که از وسایل شخصی استفاده کنند و متحمل هزینه زیادی شوند. البته قیمت ارزان بنزین در ایران هم باعث حجم زیاد خودروهای تک سرنشین در خیابان‏ها شده است.