دامداری از ارکان تولیدملی و جهاداقتصادی/لزوم تامین علوفه مرغوب درگیلان

به گزارش خبرنگار مهر، حمایت از کشاورزان و دامداران در تحقق شعار سال به عنوان"تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه های ایرانی " و اهداف آن بسیار موثر است که باید توجهی ویژه شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان در این باره می گوید: نظام دامداری عشایری و روستایی یکی از کهن‌ ترین و مهمترین شیوه‌ های پرورش دام در کشور است.

اردشیر روحی ماسوله افزود: با توجه به اینکه در مجموع و براساس برآوردهای انجام شده، نظام دامداری سنتی‌ کشور اعم از روستایی و عشایری عمده ‌ترین بخش تولید کننده گوشت قرمز در ایران است به نظر می ‌رسد که ایجاد هرگونه تحولی مستلزم اتخاذ راه کارها و سیاست ‌هایی است‌ که بتواند این نوع دامداری را به نحو مطالبی تحت تاثیر قرار دهد.

لزوم حمایت جدی از نظام دامداری استان گیلان

وی اظهارداشت: فعالیت‌ های اقتصادی کوه‌ نشینان و کوچ ‌نشینان را می‌توان به چهار دسته‌ از قبیل فعالیت‌ های دامداری و تولید محصولات دامی و فرآورده‌ های لبنی، زراعت و باغداری، صنایع دستی و فعالیت‌ های متفرقه تقسیم کرد.

رئیس جهاد کشاورزی گیلان گفت: پرورش دام با زندگی کوچ‌ نشینان عجین شده و اساس اقتصادی آنان را تشکیل‌ می ‌دهد و بیشترین ارزش افزوده اقتصادی دامداران از این بخش تامین می‌ شود.

وی ادامه داد: ضرورت نگهداری و پرورش حیوانات، نیاز به علوفه و شرایط طبیعی مساعد از قبیل اقلیم‌ مناسب، آب و مرتع کافی و سکونت فصلی در محیط های نامساعد، پدیده کوچ را به وجود آورده است.

به هر ترتیب در زندگی کوچ نشینی برخلاف یک جانشینی و به ویژه شهرنشینی بخش عمده‌ ای از فعالیت ‌های انسان جسمانی و در ارتباط مستقیم با محیط جغرافیایی است.

در این فرآیند خواسته ‌های انسان از یک سو و شرایط دام و مرتع از سوی دیگر اساس و مبنای زندگی‌ کوچ ‌نشینی را تشکیل می ‌دهند و انسان کوچ‌ نشین با حفظ دام به عنوان سرمایه و بکار انداختن‌ نیروی جسمانی خود در فرآیند تولید قرار می‌ گیرد.

نظام دامداری متکی بر مراتع طبیعی و نظام ایلی در روابط اجتماعی است

ویژگی اساسی نظام دامداری متکی بر مراتع طبیعی، کوچ خانواده همراه با دام و نظام ایلی در روابط اجتماعی است. در این نظام دام به صورت طبیعی و از مراتع ییلاقی و قشلاقی‌ تغذیه می ‌کند و تنها در مواقع خاصی تغذیه دام به دست انسان انجام می ‌گیرد.

فرماندار ماسال در این ارتباط گفت: این شهرستان از مناطق مهم کشاورزی و دامداری در استان گیلان است بنابراین باید حمایت های لازم از سوی دولت در این زمینه انجام شود.

سیدرضا جوادپور با تاکید بر اینکه ماسال مستعد توسعه صنعت دامپروری است، افزود: دامداری سنتی جوابگوی رشد جمعیت و افزایش هزینه ‌ها نیست باید به سمت  دامداری صنعتی برنامه ریزی کرد.

وی همچنین به سابقه دیرینه دامداری در این شهرستان اشاره کرد و اظهارداشت: شرایط طبیعی، جغرافیایی و جوی موجب فراهم سازی شرایط مناسب برای توسعه دامداری در ماسال شده است.

فرماندار ماسال با اشاره به شعار امسال به عنوان "تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی " گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی هرساله با توجه به شرایط خاص موجود در کشور، شعاری را به عنوان شعار سال مطرح که این اقدام ارزشمند نقش مهمی را در پیشبرد اهداف کوتاه مدت و بلند مدت کشور ایفا می کند.

وی به اهمیت شعار سال جاری در تحقق اهداف کشور به سوی خودکفایی و حفظ و تقویت سرمایه های ایرانی در تولید ملی اشاره کرد و افزود: حمایت از تولید ملی موجب توسعه بخش کشاورزی و خودکفایی در این بخش خواهد شد و با توجه به سرمایه های ملی و توانمندی ‌های موجود در بخش کشاورزی، بیشترین اشتغال زایی و درآمد زایی را خواهد داشت.

جوادپور با بیان اینکه شغل بیشتر مردم روستاهای شهرستان ماسال دامداری و کشاورزی است، یادآورشد: حمایت از این قشر جامعه در تولید مواد پروتئینی و دیگر نیازهای روزانه جامعه بسیار موثر است.

ماسال مستعد توسعه صنعت دامپروری است

بدون شک در کشور به هر زمین یا ناحیه‌ ای که دارای مختصر پوشش گیاهی باشد و دام بتواند برای مدتی از سال در آن بچرد، مرتع گفته می ‌شود و بر این اساس مرتع در تربیت و پرورش‌ دامهای کوچ‌ نشینان نهایت اهمیت را دارد زیرا مرتع غذای کافی را در اختیار دام می ‌گذارد، در صورت کاهش مساحت و کیفیت مراتع شرایط پرورش دام محدودتر می‌شود.

ظرفیت چرای یک مرتع عبارت است از تعداد واحد دامی که می ‌تواند در یک مدت معین‌ از سال و در یک سطح از مراتع چرا کند بدون آن که به قدرت تولیدی گیاهان و خاک آن مرتع‌ ضرر و زیانی برساند.

متاسفانه مشخص نبودن ظرفیت واقعی مراتع در سطح کشور و همچنین عدم توجه به ظرفیت مراتع باعث شده است که در بسیاری از موارد بیش از ظرفیت‌ مراتع در آنها دام چرا کند و موجب فقر و نابودی پوشش گیاهی شود.

برای مشخص کردن دام مازاد بر ظرفیت مراتع اظهار نظر دقیق ممکن نیست زیرا برخی‌ از نیمه کوچ نشینان و کوه نشینان به دلایلی موفق به اخذ پروانه چرا در ییلاق نشده و هر ساله تعداد قابل توجهی از دام آنان به همراه دام نیمه کوچ نشینان دارای پروانه چرا به ییلاق‌ انتقال داده می‌ شود.

اوایل فصل بهار چرای زودرس منجر به کنده شدن علف ‌های نازک از خاک، کوبیده شدن زمین، کاهش میزان‌ نفوذ آب و از بین رفتن قدرت سبز شدن مجدد می ‌شود که در فرسایش و تخریب مراتع بسیار موثر هستند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان به لزوم اهمیت دامداری در جامعه تاکید کرد و گفت: توسعه این رشته اقتصادی در سودآوری به عنوان انگیزه و موتور حرکت، تولید فرآورده های دامی به عنوان بخش عظیم سبد غذایی انسانها و ایجاد شغل بسیار مهم و موثر است.

مرتع  از منابع تجدید شونده خدادادی استان گیلان است

رحمت الله رحمانی مرتع را از منابع تجدید شونده خدادادی استان دانست و افزود: این عرصه های طبیعی بیشتر در گیلان در باند ییلاقی از ارتفاع هزار و 600 تا سه هزار متر با اقلیم نیمه مرطوب سرد و اغلب پرشیب است.

وی اظهارداشت: این مناطق مرتعی در استان مساحتی افزون بر 245 هزار هکتار را شامل می شود که 51 هزار هکتار آن درجه یک یا با پوشش گیاهی بالای 75 درصد و 166 هزار هکتار درجه 2 و 27 هزار هکتار درجه سه است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان گفت: در این عرصه سالانه 100 هزار تن علوفه مرتعی تولید می شود که افزون بر 12 هزار دامدار ذیحق صاحب کارت پروانه چرا به مدت چهار ماه از آن بهره مند می شوند.

وی افزود: دام های مجاز این بهره برداران 700 هزار واحد دامیست در حالیکه یک میلیون و 200 هزار واحد دامی در مراتع وجود دارد.

رحمانی ادامه داد: این مراتع در سطح 10 شهرستان تالش، رضوانشهر، شفت، ماسال، فومن، رودبار، سیاهکل، رودسر، لنگرود و املش پراکنش دارند.

علوفه مورد نیاز گیلان از استان های قزوین، همدان و اردبیل تامین می شود

به هر حال هم اکنون یکی از مشکلات عمده دامداران صنعتی استان محدودیت در تولید علوفه مرغوب است،  بیشتر علوفه مورد نیاز گیلان از استان های قزوین، همدان و اردبیل تامین می شود.

همچنین زیاد بودن جمعیت بخش دامپروری گیلان با توجه به وسعت کم و محدودیت منابع، خردمالکی اراضی و مشکلات زیست محیطی از قبیل بالا بودن سطح آب های زیر زمینی از دیگر مشکلات استان گیلان در توسعه این بخش است.

در ادامه باید اذعان کرد، توسعه کشت دوم برای تامین علوفه، توسعه واحدهای سیلوسازی برای ذخیره علوفه، اختصاص اراضی بلاکشت دستگاه های اجرایی و شرکت های خصوصی و دولتی به کشت علوفه، معرفی گونه های جدید بذر علوفه سازگار و مقاوم به رطوبت در توسعه دامپروری صنعتی استان موثر است.