حضرت علی(ع) میفرماید: "محبوبترین کار در نزد خدا دعاست". گرچه از یک دیدگاه دعا خود مطلوب به شمار میآید و هیچ مقصد و هدفی برتر از آن نیست که آدمی توفیق ملاقات با خدا و سخن و راز و نیاز با او پیدا کند، لیکن برای آنکه زمینههای رغبت به دعا را فراهم و همگان را از این موهبت بزرگ الهی مطللع سازیم لازم است دعا را از دیدگاه «طلب» بنگریم و فواید و بهرههای آن را با استفاده از آیات و روایات و سخنان بزرگ دین و عقل بر شمریم.
اگر نگاهی به دعا عرفه که از زبان پاک سیدالشهداء حسین بن علی (ع) در صحرای عرفه جاری گشته است افکنیم در مییابیم که در تالی تِلوِ فواید این دعا بحث شناختی مطرح است شناختی همچون: 1- شناخت خدا2- شناخت صفات خدا 3- شناخت هستی 4- شناخت پیامبران و راهنمایان بشری 5- شناخت روز واپسین و قیامت 6 - خودشناسی 7- شناخت صفات الهی و استفاده از آنها در خودسازی 8- شناخت بهترین درخواستها از بارگاه الهی داشتن 9- شناخت تعلیم و تربیت الهی 10- شناخت خود و زدودن صفات زشت از خود با تسبیح خداوندی11- شناخت خود و تواضع و خشوع و خضوع پیشه ساختن12-شناخت خود و در مقام ایثار و خدمت به افراد اجتماع بر آمدن 13- شناخت چگونگی دعا کردن 14- شناخت خود و تبدیل خودپرستی به خداپرستی.
نیایش در روح و جسم ما تأثیر میگذارد این تأثیر با کیفیت، شدت و تواتر نیایش بستگی دارد. شناخت اینکه تواتر نیایش چیست آسان است تا حدودی شدت را نیز میتوان دریافت اما، کیفیت آن، سرزمین ناشناختهای است زیرا، ما وسیلهای برای سنجش ایمان و میزان عشق دیگران در دست نداریم معذالک، طریقه زندگی کسی که به نیایش میپردازد میتواند ما را با کیفیت دعایی که وی در پیشگاه خدا میکند آشنا سازد. حتی وقتی که دعا تا سطح بسیارپایینی تنزل میکند و به صورت بیان طوطیوار فرمولهای معینی در میآید، تمرینی برای پیدایش یک زمینه کاملاً لازم روحی به شمار میرود.
نیایش هنگامی که مداوم و پرشور و حرارت است تأثیرش بهتر آشکار میشود انسان خود را آن چنان که هست میبیند، از خودخواهیاش، حرص و طمع، گمراهیها و کج فکریهایش و از غرور و نخوتش پرده بر میدارد برای انجام تکلیف اخلاقی آماده میشود. برای کسب خضوع فکری اقدام میکند و در همین هنگام سلطنت پرجلال آمرزش در برابر او پدیدار میگردد.
از دیگر فواید دعا میتوان گفت که دعا عامل از بین بردن غمها و ناراحتیهاست. از نظر روان شناسی ثابت شده که اگر کسی غمی داشته باشد میگویند فرد امین و خیرخواهی را پیداکن و به او غمت را بگو تا در دلت نماند.
همین دعاها و گفتنها عامل زدودن غمهاست. دعا سلاح مؤثری است در مبارزه با طاغوت و برقراری قسط و عدل، دعاهای صحیفه سجادیه از این دست است. امام سجاد(ع) در قالب دعا صحیحترین و سالمترین مبارزه را در عصر خود داشت. دعا نابود کننده شیطان است دعا عامل رد بلا و گرفتاری است و نیز امام رضا(ع) به نقل از پدر گرامیشان فرمود: دعا بلا را بر میگرداند و تا روز قیامت دفع میکند.
دعا چاره ساز است قبل از آنکه بلایی فرارسد. با دعا کردن نیکویی خدایی درون و پیرامونمان را به حرکت در خواهد آورد. احساس آرامش ذهن و خردمندی عمیق روح که در قبال دعا کردن بدست میآید و به هر موهبت بیرونی سوق مییابیم و به ضرورت دعاکردن در زندگیمان آشنا میشویم، وقتی چنین شود دیگر شکوه نمیکنیم و دعا عاملی است در حفظ و دوام خیر و برکت و نعمتهای موجود و جلوگیری از نابودی آن.
دعا جنبه آموزشی و تربیتی دارد و در برخی از ادعیه بعد تربیتی بیشتر از سایر ابعاد است و در ادعیه وارده پیامی نهفته است که منظور اصلی از دعا همان پیام است و دعا وسیله ابلاغ آن پیام.
دعا عامل افزایش روزی است از موسی بن جعفر (ع) نیز روایت شده است که پیامبر(ص) فرمود: آیا به سلاحی راهنماییتان نکنم که شما را از دشمنان رهایی دهد و روزی شما را فراوان سازد عرض کردند: چرا؟ فرمودند: پروردگارتان را در شب و روز بخوانید، زیرا سلاح مؤمن دعاست دعا کنید درِ رحمت و برآوردن هر حاجت است.
حضرت امام صادق(ع) میفرماید: همانا دعا مفتاح درِ رحمت و نجاح هر حاجت است و به دست نیاید آنچه نزد خداوند است مگر با دعا و هیچ دری نیست که بسیار زده شود مگر امید است به روی کوبنده باز شود.(بحارالانوار ج 73 ).
نظر شما