به گزارش خبرنگار مهر، پرسش ها و ابهامات موجود در زمینه روند اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها، اجرای فاز دوم این طرح را با اما و اگرهای متعددی مواجه است، موضوعاتی از تورم و گرانی گرفته تا کاهش کیفیت تولید و فشار روانی ناشی از اجرای این طرح.
بی سرانجامی برخی اهداف فاز اول هدفمندی یارانه ها
یک کارشناس ارشد جامعه شناسی سیاسی در لرستان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: در فاز اول طرح هدفمندی یارانه ها قرار بر این بود که یارانه ها به اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه پرداخت شود و انتظار می رفت یارانه نقدی تنها در اختیار 10 میلیون نفر قرار گیرد اما می بینیم که 74میلیون نفر برای دریافت یارانه ثبت نام کرده اند بنابراین اهداف اولیه طرح محقق نشده است.
شهرام شرفی با بیان اینکه همچنین در فاز اول قرار بر این بود که 30 درصد از درآمدهای ناشی از آزادسازی قیمت ها به بخش تولید واگذار شود، اظهار داشت: برخی از نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی معتقدند که ازاین 30 درصد تنها پنج درصد به بخش تولید واگذار شده است و مابقی آن به بخش مصرف واگذار شده است و علت آن هم جمعیت بالای کسانی است که یارانه دریافت می کنند.
تورم فاز دوم هدفمندی سنگین تر از تصور است
وی به روند اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها نیز اشاره کرد و ادامه داد: در مرحله دوم نیز قرار بر این است که به آزاد سازی قیمت حامل های انرژی پرداخته شود و از آن طرف میزان یارانه پرداختی را افزایش دهند.
این کارشناس ارشد جامعه شناسی ادامه داد: این در حالیست که به دلیل اینکه شیب افزایش قیمت حامل های انرژی ملایم نیست و از طرفی میزان کسانی که یارانه دریافت می کنند بسیار
بالاست در نتیجه باعث به وجود آمدن تورمی سنگین تر از آن چه که هست و پایین آمدن قدرت خرید مردم می شود و یارانه های پرداختی از طرف دولت به اندازه تورمی که به وجود می آید نیست.
رکود تورمی حاصل اجرای فاز دوم هدفمندی
یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی لرستان در گفتگو با مهر گفت: اجرای مرحله دوم طرح هدفمندی یارانه‌ها، به طور حتم "رکود" ایجاد می‌کند.
امیر خوشنام اظهار داشت: وقتی نقدینگی افزایش یابد و همراه این افزایش شاهد بهبودی در تولید داخلی نباشیم، از کیفیت تولید به شدت کاسته شده و بازار، پرُ از کالاهای بی‌کیفیت می‌شود.
وی تصریح کرد: در شرایط فعلی، افزایش ناگهانی یارانه‌ها، گرانی را در همه کالاها به دنبال دارد که بعید است دولت بتواند تورم ایجاد شده را در درازمدت کنترل کند.
این کارشناس اقتصادی افزود: یکی از مشکلات اصلی، این است که با آزادشدن ناگهانی قیمت حامل‌های انرژی، تولیدکننده‌ها نمی‌توانند هزینه‌های تولید را پایین نگه دارند که همین امر باعث می‌شود برای اینکه هزینه‌های تولید را پایین بیاورند به تهیه مواد اولیه بی‌کیفیت روی آورند که در نهایت، هم تولید و هم مصرف آسیب می‌بیند.
دولت در شرایط کنونی تمرکزش را روی حمایت از تولید بگذارد
خوشنام تصریح کرد: دولت باید بر فرایند تولید، نظارت کامل داشته باشد که متأسفانه با اجرای مرحله دوم طرح هدفمندی، به نظر می‌رسد نظارت بر تولید نیز به حال خود رها شود.
وی تأکید کرد: مبلغی که دولت به عنوان یارانه به مردم می‌دهد به هیچ عنوان تورم ایجاد شده را جبران نمی‌کند و به همین دلیل، اجرای ناگهانی مرحله دوم می‌تواند تورم غیر قابل کنترل به دنبال داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: بهتر است تمرکز را روی حمایت از تولیدات داخلی بگذاریم و بعد از تقویت کیفیت تولید، به سراغ اجرای مرحله دوم با شیب ملایم افزایش قیمت حامل‌های انرژی برویم.
تورم را مردم هر روز در کالاهایی که مصرف می‌کنند می‌بینند
یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی لرستان نیز با یادآوری اینکه تورم را مردم هر روز در کالاهایی که مصرف می‌کنند می‌بینند ادامه داد: برای صرفه‌جویی در مصرف، نیاز بود که طرح هدفمندی اجرا شود و البته باید با شیب ملایم و تدریجی اجرا می‌شد نه به‌صورت آزادسازی ناگهانی قیمت‌ها.
رضا علی‌پور تصریح کرد: قرار بود که فقط اقشار ضعیف یارانه بگیرند در حالی که هم‌اکنون، 74 میلیون نفر یارانه می‌گیرند که با اهداف هدفمندی یارانه‌ها، در تضاد است.
این کارشناس اقتصادی افزود: در شرایط فعلی، اجرای مرحله دوم اگر همراه حمایت از تولید باشد می‌تواند صرفه‌جویی ملی را در کشور نهادینه کند.
علی‌پور تأکید کرد: آزادسازی قیمت‌ها در مرحله دوم، باید تدریجی باشد تا مردم و به ویژه تولیدکنندگان، بتوانند خود را با شرایط جدید تطبیق بدهند.
وی تصریح کرد: بالاخره باید روزی این طرح به صورت کامل در کشور اجرا شود و گریزی از آن نیست؛ منتها باید همان استراتژی افزایش گام به گام و تدریجی قیمت‌ها را با دقت اجرا کرد تا فشاری به مردم نیاید.
تأثیرات روانی اجرای مرحله دوم هدفمندی بسیار بیشتر از تأثیرات اقتصادی
عبدالرحمن کلانتری، دیگر کارشناس اقتصادی نیز معتقد است که طرح هدفمندی یارانه‌ها، طرحی بود برای اینکه یارانه‌ها به نحوی عادلانه بین مردم تقسیم شود که حتی به این هدف هم نرسیده‌ایم.
وی با بیان اینکه شاید اگر همان اوایل، همه طرح به صورت یک بسته جامع، اجرا می‌شد بهتر از این بود که مرحله به مرحله اجرا شود، ادامه داد: تأثیرات روانی اجرای مرحله دوم هدفمندی بسیار بیشتر از تأثیرات اقتصادی‌اش است و همین مسئله، می‌تواند تنش‌های روانی را در جامعه افزایش دهد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اجرای طرح هدفمندی، زمانی مناسب است که شرایط اجتماعی و اقتصادی، فراهم باشد که به نظر می‌رسد با توجه به تحریم‌های ظالمانه نظام سلطه، اجرای مرحله دوم این طرح در شرایط فعلی، به مصلحت نیست.
کلانتری تأکید کرد: اجرای مرحله دوم طرح هدفمندی، نیاز به مقدمات اجتماعی و اقتصادی دارد که به نظر می‌رسد با توجه به مشکلات بخش‌های تولیدی، این مقدمات هنوز فراهم نشده است.
اجرای فاز دوم هدفمندی به صلاح نیست
و اما رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است که به صلاح مردم است فاز دوم هدفمندی یارانه ها فعلا اجرا نشود.
الهیار ملکشاهی در گفتگو با خبرنگار مهر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها را موجب به وجود آمدن تورم سنگین دانست و تصریح کرد: اجرا شدن فاز دوم هدفمندی یارانه ها موجب گرانی می شود.
وی درادامه گفت: اجرای فاز دوم بدون شک قیمت حامل های انرژی از جمله نفت، بنزین، گاز، برق و... را بالا می برد که دراین صورت فشار سنگینی بر مردم به ویژه قشر متوسط و ضعیف جامعه وارد می آید.
ملکشاهی اظهارداشت: رایزنی هایی بین مجلس و دولت صورت گرفته است که امیدواریم این دو باهم به تعامل برسند اما در هر صورت اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی به صلاح نیست.
....................................
گزارش: حشمت الله آزادبخت
نظر شما