به گزارش خبرنگار مهر، عصر روشنگری یا عصر خرد که نمود آنرا در قرون 17 و 18 و 19 میلادی در غرب شاهد هستیم واکنش فرهنگ غربی به قرون وسطی تلقی می شود. از اینرو برخی معتقد هستند جنبش روشنگری جنبشی سکولار است.
برخی متفکران چون هابرماس اعتقاد دارند که همه در روشنگری سهم داشته‌اند. بر این اساس این پرسش مطرح است که فرهنگهای غیر غربی و البته شاید نه همه آنها در آماده‌سازی بسترهای فکری چنین جنبشی چه نقشی داشته‌اند.
دکتر اریک توماس وبر مدیر انجمن فیلسوفان آمریکا و استاد فلسفه و سیاست عمومی در دانشگاه می‌سی‌سی‌پی در خصوص این موضوع که آیا می توان برای فرهنگهای غیر غربی در روشنگری قرن 17 نقشی قائل شد؛ مطابق آنچه هابرماس می‌گوید که همه در روشنگری نقش داشته‌اند به خبرنگار مهر گفت: روشنگری در غرب هم به پیشرفت کمک کرد و هم به معضلات ناشی از مدرنیته فائق آمد.
وی در ادامه افزود: این جنبش بر روش علمی تأکید ویژه داشت و به این روش و شیوه و متد تفکر که تجربه‌گرایی و اثبات‌گرایی را در بطن خود داشت با دیده باز نگریست.
وبر یادآور شد: از سوی دیگر این جنبش بر روایتی مسلم و مبتنی بر عقل و تجربه تأکید دارد. از اینرو این جنبش برای رسیدن به پیشرفت و توسعه بر طبیعت نیز چیره می شود و طبیعت را به کنترل خود در می‌آورد.
استاد فلسفه دانشگاه می سی سی پی یادآور شد: به عبارت دیگر توسعه و پیشرفتی که از رهگذر مدرنیته تعریف می شود و مورد توجه قرار می گیرد از سلطه و چیره شدن بر طبیعت نیز ابایی ندارد.
وی در ادامه تأکید کرد: باید توجه داشت که رویکرد و توجه روشنگری به عقل باعث می شود که در عمل راه برای رویکردهای معرفتی دیگر بسته شود.
مؤلف کتاب "رالز، دیوئی و سازه‌انگاری" در ادامه گفت: به عبارت دیگر وقتی روایت مبتنی بر عقل و تجربه اصالت داده شود و قطعیت بر این اساس مسلم و پیشینی باشد راه برای سایر روشها و متدهای تحقیقاتی بسته خواهد شد.
مدیر اجرایی انجمن فیلسوفان آمریکا در پایان یادآور شد: این تأکید توسط روشنگری و مدرنیته باعث خواهد شد تا جهات دیگری از دنیا مورد غفلت واقع شود و ما از آموختن چیزهای زیادی محروم شویم.
نظر شما