به گزارش خبرنگار مهر، تالار اجتماعات مرکز شماره 4 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشهد، چهارشنبه 18 بهمن، میزبان نویسندگانی بود که به یکی از متفاوتترین نشستهای نقد و بررسی آثار خود آمده بودند. نشستی که در آن نویسندگان زیر ذرهبین نقد مخاطبانی قرار گرفتند که آثارشان منسوب به آنها بود، اما در کلام این مخاطبان میشد دید که مرزهای ادبیات کودکانه و گاه نوجوانانه تولید شده برای خود را در نوردیدهاند و بیشتر از ادبیات نوجوانانه، دل در گرو ادبیات بزرگسال دارند.
زهرا فیروزآبادی نوجوان 16 ساله، نخستین منتقد حاضر در این نشست، رمان «دختری با روبان سفید» نوشته مژگان کلهر را برای نقد انتخاب کرد و در جمع نویسندگان طرح رمان نوجوان کانون درباره آن گفت: این کتاب برای مخاطبی مثل من میتوانست سرانجام بهتری هم داشته باشد. من از کشش و هیجان موجود در داستان به عنوان مخاطب راضی بودم و از برخی توصیفات مانند مراسم جشنی که در کتاب درباره آن حرف زده شده، خوشم آمد، اما دوست داشتم که آخر قصه ماجرای دیگری را ببینم.
مبینا خواجهنژاد نوجوان 15 ساله دیگر حاضر در این نشست نیز با نگاهی به رمان «لالو» نوشته یوسف قوجق گفت: این داستان استفاده قابل اعتنایی از ضرب المثلها داشت و از این نظر برایم جذاب بود. من با جغرافیای داستان توانستم ارتباط بگیرم، اما به شخصه خودم اگر قصد خلق چنین اثری را داشتم ترجیح میدادم به شکلی که آقای مرادی کرمانی از ضرب المثلها استفاده میکند برای نوشتن این داستان از آنها بهره ببرم.
سهیل احمدی، نوجوان 16 ساله دیگری بود که به رمان «بازگشت هرداد» نوشته فریبا کلهر نگاهی انداخته و درباره آن به نویسندگان حاضر در نشست گفت: نوع نوشتن این اثر و بازگشایی گرههای داستان توسط نویسنده برای من بسیار جذاب بود، اما حسم این بود که کتاب به موجودات ماورایی و شیاطین بیش از اندازه توجه کرده و این جالب نیست.
رمان «پریانههای لیاسند ماریس» نوشته طاهره ایبد نیز موضوع نقد هستی رسولی، دانشآموز 14 ساله حاضر در این نشست قرار گرفت.
وی درباره این اثر گفت: با این که کتاب را خواندم، اما باید بگویم که داستان نتوانست مرا با خود بکشد و شوقی برای خواندن در من ایجاد کند، شاید تنها برای حضور در این نشست بود که این کتاب را خواندم.
نشست نویسندگان طرح رمان نوجوان در مشهد ـ عکس از محمد رمضانی
وی همچنین گفت: برخی شخصیتها مثل مادر معرفی شده در قصه برای من ناشناخته و غیرقابل باور بود. نمیدانم چرا حس میکنم که نویسنده مخاطبش را برای خلق این شخصیتها بیش از اندازه بچه فرض کرده است؛ در حالی که من به عنوان مخاطب این کتاب در این سن دیگر نیازی به داستانهای جن و پری ندارم. حتی برایم قصهای مثل هری پاتر هم جذاب نیست، فکر میکنم باید کمی عمق این داستانها را بالا برد، چیزی مثل داستان کوری ساراماگو که بسیار میپسندمش.
نسیم اسفندیاری، نوجوان 17 ساله دیگری بود که در این نشست به نقد و بررسی رمان «آرزوی سوم» نوشته مصطفی خرامان پرداخت.
اسفندیاری عقیده داشت، کار خرامان در این کتاب برای کشف آرزوهای برخی نوجوانان در طول قصه بسیار جذاب بوده است اما برخی از افراد حاضر در این قصه به شکلی فکر میکنند که برای سن او قابل پذیرش نیست.
وی همچنین گفت: حسن این بود که این قصه ابتدا نوشته شده و چون حجمش کم بوده در نهایت چیزی به آن پس از نگارش افزوده شده تا بشود این قصه را خواندنی و حتی طولانی کرد.
وی همچنین تم داستان را جذاب ندانست و گفت: حس میکنم نویسنده برای هر فصل از این کتاب از یک داستان کهن ایرانی بهره برده است که نمیتواند برای من مخاطب ایرانی چندان جذاب باشد.
شادی نقبایی، نوجوان 17 ساله دیگر حاضر در این نشست نیز به رمان «هستی» نوشته فرهاد حسنزاده اشاره کرد و گفت: ارتباط حسی نویسنده با مخاطبش را در این اثر بسیار دوست داشتم و خوشحال بودم که نویسنده من و جنس من را دست کم نگرفته و قصه اش را زود لو نداده است.
هادی حکیمیان در حال قرائت بخشی از رمان خود
وی با اشاره به آثار طرح رمان نوجوان افزود: حسم این است که این آثار قدری من را دست کم گرفته اند و سن من را خیلی بچه سالانه تصور کرده اند و این برایم نوعی توهین است.
رویا براتی، نوجوان 17 ساله دیگر حاضر در این نشست به نقد رمان «وقت قصه من را صدا کن» نوشته محمدرضا یوسفی اشاره کرد و گفت: من فضای فانتزی این کتاب را دوست داشتم و از طرح روی جلد آن هم بسیار لذت بردم، ولی حسم این بود که خیلی از داستانهای از این دست، عمیق نیستند و میتوانند حس انگیزی بهتری داشته باشند.
پس از اظهار نظر مخاطبان این آثار، برخی از نویسندگان حاضر در این نشست به اظهار نظر درباره این آراء پرداختند.
هادی خورشاهیان، نخستین نویسنده حاضر در این نشست درباره این نظرات گفت: نمیتوانیم نظر چند نوجوان را به کل مخاطبان تعمیم دهیم. در دوره نوجوانی خود ما هم وضع به منوال بود و نقدهایی به آثار موجود داشتیم، اما کلیت مجموعه اتفاقات روی داده در ادبیات نوجوان را نمیشود با چند اظهار نظر منکر شد.
محمدرضا بایرامی، دیگر نویسنده حاضر در این جمع نیز گفت: جلسه امروز معدل نگاه بخشی از مخاطبان نوجوان ما به آثارمان بود. اما باید معدل مخاطبانی که عضو کانون نیستند را نیز در نظر بگیریم و باید بپذیریم که خیلی از این مخاطبان را دست کم گرفتهایم.
محمدرضا یوسفی نیز در ادامه این نشست گفت: مخاطبان ما همیشه شناور بوده اند و نظرات متفاوت و متعددی داشته اند. من در نشستهای قبلی از این دست، از مخاطب نوجوان خودم مایوس شده بودم اما امروز دیگر به آنها امیدوارم.
وی خطاب به برخی از اعضای شورای کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که میهمان این نشست بودند، گفت: این اظهار نظرها برای شما میتواند زنگ خطری باشد که طیفی از مخاطبان شما در دست فراموشی قرار گرفته اند و باید برای آنها فکری کرد.
حمیدرضا شاه آبادی، مدیر طرح رمان نوجوان کانون نیز در انتهای این جلسه در سخنان کوتاهی اظهار داشت: با دیدن برخی پدیدههای خاص نباید حکم کلی صادر کرد. کودکی و نوجوانی به نظر من یک مفهوم ذهنی است که در موقعیتهای مختلف بروزهای متفاوتی داشته است.
وی افزود: منکر نمیشویم که باید مخاطب را جدی گرفت و به او سطحی نگاه نکرد، اما باید قبول کنیم که همه مخاطبان ما هم مانند این نوجوانان به این شکل مخاطب جدی ادبیات نیستند.
شاهآبادی تاکید کرد: معتقدم اگر نوجوانی به ادبیاتی غیرمتناسب با سن خود علاقه نشان دهد نه تنها جای خوشحالی ندارد، بلکه نشانه یک مساله و نقطه ضعف در تربیت اوست.
این نشست با خوانش فصل یا برشی از رمانهای نویسندگان حاضر در سفر و نقد و بررسی سایر نویسندگان به پایان رسید.
حدود 50 تن از نویسندگان طرح رمان نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سفری به مشهد مقدس، علاوه بر دیدار با نوجوانان عضو کانون و نقد آثارشان از سوی مخاطبان، به خواندن بخشی از آثار در دست تألیف یا در آستانه چاپ خود میپردازند که این نشستها، عصر پنجشنبه نیز با خواندن آثاری از اسدالله شکرانه، رضا موزونی، هادی حکیمیان و ... دنبال شد.
این نشستها، امروز نیز در مرکز شماره 3 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در شهر مشهد برگزار خواهد شد.
محمدرضا یوسفی، جواد محقق، محمدرضا بایرامی، حسن احمدی، عبدالمجید نجفی، انوشه منادی، هدی حدادی، محسن هجری، مصطفی خرامان، عبدالصالح پاک، عبدالرحمن اونق، محمدرضا اصلانی، جمالالدین اکرمی، هادی خورشاهیان، نقی سلیمانی، نوید سیدعلیاکبر، محمدرضا شمس، بهناز ضرابیزاده، تهمینه حدادی، محمدکاظم اخوان، عباس عبدی، شاهین رهنما، سعید تشکری، مجید شفیعی و ... تعدادی از نویسندگان حاضر در این سفر هستند.
نظر شما