دكتر متقي: نخبگان كشور در هر مرحله اي وظيفه حفظ ثبات سياسي را به عهده دارند

به گزارش خبرنگار فرهنگي"مهر" ، آقاي دكتر متقي در سخنان خود كودتا را نمادي از مداخله خارجي در كشور تلقي كرد و آن را با توجه به وضعيت اجتماعي هر جامعه و اوضاع بين المللي متفاوت دانست . وي با بيان اينكه مولفه هاي درون ساختاري يك جامعه در شكل گيري كودتا ها نقشي اساسي ايفا مي كنند ، تاكيد كرد : مداخله خارجي در كودتا ها همواره به عنوان  متغير وابسته مورد نظر قرار مي گيرد .

 او بي ثباتي سياسي را متغير مستقل در بحث از  كودتا توصيف كرد و گفت : كودتا زماني  شكل مي گيرد كه انسجام اجتماعي در كشور به حد اقل خود برسد و در آن شرايط زمينه براي كنش مداخله گران فراهم خواهد شد . دكتر متقي با اشاره به چار چوب هاي تئوريك كودتا با استفاده از انديشه هاي متفكران غربي ، مولفه هاي بي ثباتي سياسي را از منظر دانشمنداني چون ليبست و اكتشانگ مورد بررسي قرارداد و گفت:  به  اعتقاد ليبست ، توسعه ، امر اجتناب ناپذيرهر جامعه اي است و توسعه سرانجام به تغييرات اجتماعي منجر خواهد شد . اگر توسعه بطور معقول و بر نامه ريزي شده ، پيش نرود ، جز مداخله سياسي و بي ثباتي جامعه ،  نتيجه اي را به دنبال نخواهد داشت . 
اين استاد دانشگاه ،  آنگاه با اشاره به مولفه هاي روانشناختي كودتا به نظريات رابرت تدگارت و" فيراونت" ها اشاره كرد و گفت : از بين  رفتن انسجام اجتماعي و شورش ها زماني به وجود مي آيند كه نظام اجتماعي قادر به بازتوليد خود نباشد . وي با بيان اينكه در اين وهله گروههاي اجتماعي تغيير وضعيت را بهتر از وضع حاضر قلمداد مي كنند ، گفت : در چنين شرايطي  فشار عليه كشور اعمال مي شود. وي سرخوردگي را عامل اصلي از بين رفتن انسجام اجتماعي دانست و گفت : وقتي گروههاي   اجتماعي سرخورده شوند خلاء  اجتماعي به وجود مي آيد و نتيجه آن بي ثباتي است .
دكتر متقي در ادامه ، افزايش انتظارات مردم را از زمينه هاي عدم انسجام در جامعه بر شمرد و گفت : در زمان ملي شدن نفت جامعه ايران به سويي مي رفت كه نخبگان هم به عوام زدگي دچار شده بودند  و نه تنها به حداقل ها رضايت نمي دادند بلكه  نگاهشان  حداكثر گرا شده بود. اين استاد دانشگاه سپس به وضعيت جامعه بين المللي در زمان  كودتاي 28 مرداد  اشاره كرد و گفت :  در سال 1949 انقلاب چين شكل مي گيرد و فضاي راستگرايي در آمريكا فراهم مي شود . در اين دوره  ، گروههايي در آمريكا به وجود مي آيند كه ترومن رييس جمهور وقت را متهم به تقويت كمونيسم  مي كنند . وي با بيان اينكه از زمان انقلاب چين  كشور هايي همانند ايران از اهميت استراتژيك براي آمريكا برخوردار مي شوند ، گفت : در چنين فضايي طرح پيد من، توسط سازمان جاسوسي آمريكا طراحي و اجرا مي گردد .
متقي با اشاره به فعاليت هاي اطلاعاتي و امنيتي پيدمن در ايران گفت : آمريكايي ها از اين طريق  مي خواستند در واقع حصاري را در برابر گسترش كمونيسم ايجاد كنند . 
دكتر متقي بودجه طرح پيدمن را كه از سوي مجلس ايران تعيين شده بود ،  يك ميليون دلار اعلام كرد و گفت : در آن دوران كه بودجه كل كشور يك ميليارد دلار بود ، تخصيص چنين  بودجه كلاني براي امر جاسوسي يك كشور خارجي جالب توجه است . وي با اشاره به تغيير فضاي سياسي و اجتماعي از  سال 1959 گفت : در اين زمان  سي آي اي نيز كارويژه  خود را عوض كرد و نيروهاي بيشتري را به ايران فراخواند . 
اين استاد دانشگاه ،  سپس بي اعتمادي عمومي به نخبگان و  فقر در حال گسترش را ازديگر عوامل كودتاي 28 مرداد در كشور دانست  و گفت : در اين زمان گروههاي سياسي اي كه در جامعه ايجاد تعادل مي كردند نيز دروضعيت در گيري روبه گسترشي گرفتار آمدند  و اين خود به كودتاي 28مرداد كمك شاياني كرد .