تأملی در آرا و اندیشه های سید حسین نصر منتشر شد

به گزارش خبرگزاری مهر، مواجهه فلسفه با دین یا ربط علم و دین از مهمترین موضوعاتی است که فیلسوفان و متألهان را در تاریخ فلسفه و ارتباط آن با دین به خود مشغول کرده است. تاریخ علم نیز تلاش های فیلسوفان یهودی، مسیحی، و مسلمان را در آشتی دادن این موضوعات ثبت کرده است. چنین تلاشهایی در دوران معاصر، که فعالیتهای علمی و فناوری در حوزه های گوناگون گستردگی و شتاب بسیار فراتری یافته، بیش از گذشته مشهود است. بیشتر چنین تلاشهایی را می توان در یکی از انواع زیر دسته بندی کرد:

• سعی در یافتن هماهنگی کامل میان علم، دین و عقل.
• نمایاندن شکست دین در برابر علم.
• تلاش برای احیای« علم مقدس» و « مکتب جاودان خرد» در دوران معاصر در مقابل «علم سکولار» و تأکید بر متافیزیک و نقد فلسفی علم مدرن.
• تعامل علم و دین

در میان جریانهای مختلف بالا، نظر این نوشتار بر تأمل بر شیوه ای است که در پی کشف دوباره «علم قدسی» یا «علم دینی» است.

سید حسین نصر یکی از فیلسوفان سنت گراست که طی 50 سال گذشته در تمام آثار خود بر ضرورت احیای علم مقدس و دینی از منظر سنت گرایانه تأکید ورزیده است، البته نقد علم و فناوری مدرن هماره با چنین تأکیدی همراه بوده است. ضمن آنکه دیدگاه سنت گرایانه از منظر وی دیدگاهی دینی هم هست. «علم مقدس» نیز در آثار او در برابر «علم مدرن» قرار داشته است. این کتاب تأملی در آرای سید حسین نصر در این خصوص است. کتاب همچنین دربرگیرنده پاسخ نصر به مقاله چیتیک است.

در قسمتی از کتاب درباره اسطوره رجال الغیب می خوانیم: عرفا، با سخن گفتن از رجال الغیب، تنزیه و یگانگی خدا را با قرار دادن او در برترین جایگاه و فراتر از جهان تصدیق می کنند. حضور و بس نمای(کثرتِ اسمایی) او را هم، با فهم ساختار اساسی جهان بر اساس کارکردهای انسانی- که هر یک تجلی صفتی از صفات خداست- تصدیق می کند. در نظام مخلوقات ، بازتاب وحدانیت خداوند این است که « قطب» هماره یکی است و بازتاب سلسله مراتب نامهای خداوند نیز این است که رجال عدد در مراتب مادون قطب قرار می گیرند.

«رجال الغیب» عنوان مقاله نسبتاً طولانی ویلیام چیتیک درباره فلسفه سید حسین نصر است. این مقاله در ابتدا در کتاب فلسفه سید حسین نصر از مجموعه کتابخانه فیلسوفان زنده جهان منتشر شد و پس از آن، با کمی ویرایش، در کتاب علم جهان، علم جان نوشته چیتیک. مقاله از ابتدا به همان نقد معمول فلسفه سید حسین نصر می پردازد که مدعی است فلسفه وی «بازگشت به دوران اختراع چرخ» است.

چیتیک در این نوشتار، از منظر سنت عقلانی اسلام، سعی در تبیین چیستی و چرایی ضرورت فلسفه سید حسین نصر دارد. پاسخ نصر به این نوشتارهم خالی از لطف نیست. او در عین حال که با ساختار کلی آن موافقت دارد، در بعضی موارد، نکاتی را گوشزد می کند. از جمله کوششهای چیتیک درخصوص فلسفه و اندیشه های سید حسین نصر می توان به کتاب اندیشه های سید حسین نصر اشاره کرد که تلاشی عالمانه در تبیین موجز اندیشه های نصر است.

  رجال الغیب (تأملی در آرای سید حسین نصر به همراه پاسخ نصر) تألیف ویلیام چیتیک با ترجمه سیدامیرحسین اصغری در 87 صفحه از سوی انتشارات مسافر منتشر شده است.