ارتقای درآمد شالیکاران گامی موثر برای خودکفایی در تولید برنج/ ضرورت جلوگیری از تغییر کاربری اراضی

به گزارش خبرنگار مهر، برنج تنها غله ای است که برای مصرف انسان کاشته می شود و امروزه نزدیک به نیمی از جیره غذایی 1.6 میلیارد نفر از جمعیت دنیا را تشکیل می دهد.

در بخش اعظمی از قاره آسیا برنج تامین کننده بیش از 80 درصد کالری و 75 درصد پروتئین مصرفی مردم است. برنج و گندم از نظر محل و شیوه کشت به طور کامل با یکدیگر  تفاوت  دارند به این گونه که بر خلاف گندم که دوم سوم آن در کشورهای پیشرفته تولید می شود، به تقریب تمامی تولید برنج در کشورهای جهان سوم انجام می گیرد.

کشت برنج با به کار گیری نیروی انسانی فراوان انجام می شود

گندم به طور معمول در مزارع بزرگ و مکانیزه کشت می شود در حالی که کشت برنج در مزارع کوچک و با به کار گیری نیروی انسانی فراوان انجام می گیرد.

از نظر تجارت جهانی نیز بیش از 20 درصد تولید گندم دنیا به بازار عرضه می شود حال آنکه 95درصد تولید برنج جنبه خود مصرفی دارد و تنها پنج درصد به بازار جهانی عرضه می شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان در این باره به مهر گفت: برنج به عنوان دومین عنصر مهم غذایی در الگوی غذایی کشور جای دارد.

ایرج بنیادی افزود: با توجه به اهمیت برنج در سبد غذای خانوار، ایجاد اشتغال و درآمد برای گروه فراوانی از تولید کنندگان محصولات کشاورزی، بررسی اقتصادی این محصول حائز اهمیت است.

وی اظهارداشت: برنج از خانواده گندميان و يكي از غلات اساسي مورد مصرف انسان است و در بين غلات موجود در دنيا، برنج تنها غله اي است كه به عنوان غذاي انسان كشت مي شود.

برنج ماده غذايي بسيار مهمي در امنيت غذايي ايران و جهان است

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی با اعلام اینکه برنج ماده غذايي بسيار مهمي در امنيت غذايي ايران و جهان است، ادامه داد: برنج پس از گندم بعنوان دومین محصول استراتژیک کشور و جهان از اهمیت ویژه ای در امر تغذیه و امنیت غذایی برخوردار است.

با این توصیف افزایش عملکرد در واحد زمان و سطح از راه های عمده خودکفایی در محصولات کشاورزی است.

در مناطق عمده برنج خیز ایران یعنی گیلان و مازندران تلاش برای رسیدن به خودکفایی از هدف های عمده سازمان ها و مراکز تحقیقات برنج است که از طریق اصلاح نباتات، بهبود وضعیت زراعت از طریق آزمایشات بهزراعی و همچنین ارائه سیستم های زراعی مناسب منطقه سعی در بهبود زراعت برنج و افزایش بهره وری و اقتصادی تر کردن این محصول دارند.

با توجه به اینکه دو استان گیلان و مازندران از نظر جغرافیایی، آب و هوایی و به ویژه از نظر وجود آب فراوان بهترین شرایط را برای کشاورزی دارد بنابراین اندیشیدن تدابیری برای استفاده بهینه از زمین که مهمترین نهاده کشاورزی و با ارزش ترین سرمایه شالیکاران است برای حداکثر بهره برداری مدتی که آب و هوا اجازه کشت و کار می دهد لازم و ضروری است.

لزوم افزایش بهره وری و اقتصادی تر کردن محصول برنج

نماینده مردم رودسر و املش در مجلس شورای اسلامی در این ارتباط گفت: با هدف بهبود وضعیت شالیکاری و اقتصادی کردن زراعت برنج اکنون طرح یکپارچه سازی، تجهیز و نوسازی مزارع برنج مطرح است که در این زمینه هزینه بسیار زیادی از سوی زارعان در واحد سطح صورت می گیرد.

محمد مهدی رهبری املشی افزود: بنابراین انجام چنین اصلاحاتی در مزارع و ایجاد هزینه های جدید مستلزم این است که سیستم زراعی کاراتری برای منطقه پیشنهاد شود تا ضمن بهره گیری بهتر از زمین و نهاده های کشاورزی بتواند پاسخگوی سرمایه گذاری جدید در بخش زراعت برنج باشد و در نهایت به بالا بردن عملکرد در واحد سطح و زمان برسد که علاوه بر افزایش در آمد شالیکاران گامی موثر و مفید برای نیل به خودکفایی کشور در تولید برنج خواهد بود.

وی اظهارداشت: برنج از جمله محصولات زراعي راهبردي است كه جايگاه بخصوصي در سبد غذايي خانوار ايراني دارد.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت: گيلان با برخورداري از منابع آبي فراوان و وجود بيش از 238 هزار هكتار اراضي شاليكاري از جمله قطب هاي اصلي توليد برنج در ايران است.

وی ادامه داد: تغيير الگوي مصرف و افزايش مصرف سرانه برنج در ايران به همراه رشد جمعيت، وابستگي بيشتر به واردات اين محصول را به همراه داشته است که باید این روند با افزایش تولید داخلی اصلاح شود.

تأمين مواد غذايي براي جمعيت در حال گسترش كشور و همچنين ضرورت خوداتكايي هر چه بيشتر در توليد استراتژيك يگي از مؤلفه‌هاي اصلي استقلال كشور به شمار مي‌رود، در اين ميان برنج به عنوان دومين غذاي اصلي مردم (پس از گندم) از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.

زمین مهمترین نهاده کشاورزی و با ارزش ترین سرمایه شالیکاران است

استان گیلان به دليل شرايط مناسب اقليمي به عنوان اصلي ‌ترين قطب توليد برنج كشور در صورت مهيا شدن شرايط مي ‌تواند نقش عمده‌اي در روند خودكفايي برنج ايفا كند.

با توجه به استعداد بالاي اين استان در توليد برنج با رفع محدوديت‌ هاي پيش‌ روي توليد مي ‌توان زمينه را براي خودكفايي در توليد اين محصول استراتژيك فراهم کرد.

فرماندار شهرستان لنگرود در این زمینه گفت: تأمين مواد غذايي براي جمعيت در حال گسترش كشور و همچنين ضرورت خوداتكايي هر چه بيشتر در توليد محصولات استراتژيك از جمله برنج مسئولان كشور را به تدوين راهكارهايي در جهت افزايش توليد داخلي سوق داده است.

کمال محمد بیگی افزود: در اين ميان استان گیلان با داشتن اراضی مستعد كشت برنج و آب فراوان نقش عمده‌اي در جهت نيل به خودكفايي در توليد اين محصول استراتژيك ايفا خواهد کرد.

وی اظهارداشت: گیلان به دلايل موهبت‌ هاي خدادادي و شرايط مناسب كشت برنج داراي متوسط عملكرد قابل قبولی است.

لازمه تداوم کشت برنج مديريت صحيح آبياري است

فرماندار لنگرود ادامه داد: لازمه کشت برنج تامين آب و لازمه تداوم کشت این محصول مديريت صحيح آبياري است که تنها با اتخاذ تمهيداتي برپايه يافته هاي علمي قابل کنترل خواهد بود.

وی ادامه داد: فعاليت هاي اجرايي براي تامين آب در گیلان داراي سابقه طولاني است، وجود سدها و شبکه هاي آبياري در شاليزارهاي استان مويد اين نکته است.

به هر حال با توجه بيشتر به مشكلات كشت برنج در استان گیلان همچون تغيير كاربري اراضي شاليزاري، تبديل زمین ها به باغات مركبات، کیوی، ویلا و جلوگيري از كوچك شدن مساحت شاليزارها و غیره مي ‌توان از پتانسيل بالقوه اين خطه شمالی کشور برای نیل به خودكفايي در توليد برنج بهره برد.