داغ سرما بردل درختان؛ زانوی غم دربغل باغداران

به گزارش خبرنگار مهر، همه چیز یک شبه رخ داد. یک شب بهاری که دیو سرما آمد و برگها و شکوفه های جوان درختان میوه را جوان مرگ کرد.

نه کی سهراب و نه دیگر باغداران بویراحمدی گمان نمی کردند در میانه بهار که درختان جامعه سبز برتن کرده و رخت نو پوشیده اند، سرمایی بیاید و جامه بسوزاند و آتش بر دار و ندارشان بزند.

صبح که از خواب بلند شد، سوز سرمایی را که از شیشه شکسته پنجره اتقاش به داخل آمده بود، حس کرد. نمی دانست آنچه بر پوست پراز چین و چروک صورتش زخمه زده، چه زخمی بر پیکر نحیف درختانش نهاده است.

وقتی به باغش رسید ایستاد. برگهای خشک گردوها را که دید خشکش زد. باغ سبز دیروز، زرد شده بود و نشان از بهار نداشت. با خود گفت "نکند آتش گرفته یا زمان به عقب برگشته و زمستان چادر خاکستری اش را بر باغ پهن کرده است."

اما این تنها باغ او نبود که تازیانه سرما بر جانش نقش بسته بود بلکه همه باغهای سبز روستا در آتش حسادت سرما سوخته بودند.

حالا باغداران زانوی غم در بغل گرفته اند و یاد شبها و روزهایی می افتند که پای این درختان رنج کاشته تا سرمای زمستان و آفت بهار و خشکسالی تابستان، زخمی بر آنان نزند و در پاییز حاصل دسترنجشان را بر سر سفره ببینند.

عرق جبین ریختند تا عرق شرم نریزند و امید بسته بودند به این درختان که روزی، روزی دهند و سفره شان بی نان نماند در این روزها که گرانی و تورم سفره هایشان را کوچکتر از همیشه کرده است.

دستبرد سرما بر دسترنج باغداران

اما انگار خشم طبیعت دامن کشاورزان و باغداران را رها نمی کند. پس از خشکسالی‌های سالهای گذشته و گرد وغبار عربی، اینک سرما سوز در دل باغداران بویراحمد و دنا کاشته و یک شب دست رنج سالیانشان را به یغما برد.

بهار که می شد با شکفتن هر غنچه ای و هر شکوفه ای لبخندی بر لبان خشکیدشان می شکفت و امسال که آسمان سنگ تمام  گذاشته و بارانش را بیش از همیشه بر کوهها و دشتهای بویراحمد و دنا باریده بود، باغداران که روزهای خوش فروش محصولاتشان را در قطره قطره های باران می دیدند و شکر می گفتند، باورشان نمی شود که آرزوهایشان اینگونه رنگ می بازد.

حالا کمتر باغ گردو و سیبی را در این شهرستانها می توان دید که رنگی از زردی به رخسار نداشته باشند و شاخه ای سبز بر آن مانده باشد.

همه باغات روستاهای شهرستانهای بویراحمد و دنا و حتی برخی روستاهای مناطق سردسیری سایر شهرستانها به بلای سرمازدگی مبتلا شده اند.

با این حال خسارتها در مناطق مختلف متفاوت است. روستاهای تنگ سرخ، گنجگون و وزگ در شهرستان بویراحمد از جمله روستاهایی هستند که تا 100درصد نیز خسارت دیده اند.

سرما نان را از سفره هایمان گرفت

کی سهراب از باغداران تنگ سرخ بویراحمد می گوید: همه مردم این روستا باغدارند و از این راه معیشت می کنند.

وی می افزاید: با سرمازدگی درختانمان دیگر امیدی به آینده نداریم. چقدر برایشان زحمت کشیدیم تا قدعلم کنند و شاخ و برگ و میوه دهند.

کی سهراب می گوید: هیچگاه چنین سرمایی در بهار ندیده بودیم که اینگونه یک شبه صدها هکتار باغ گردو را از بین ببرد.

باغداران روستای وزگ نیز درمانده اند. آنها هم کاری از دستشان برنمی آید و تنها گوشه ای می ایستند و باغ گردوی خشکیدشان را نظاره می کنند و آه می کشند.

سلیمان آقایی می گوید: مثل اینکه یکی از اعضای خانواده ام را از دست دادم. آخر شما نمی دانید چقدر برای اینکه این باغ، باغ شود زحمت کشیدم.

وی می افزاید: در سالهای خشکسالی مسافت زیادی می پیمودم تا آب بیاورم و اجازه ندهم برگی از درختی بیفتند. چقدر سم و کود خریدم. چقدر هرس کردم. چقدربرای درآمد امسال باغم برنامه ریزی کرده بودم. هر آدم سنگدلی که این باغ را ببیند هم دلش می سوزد.

42میلیارد خسارت سرمازدگی به باغات کهگیلویه و بویراحمد

با این حال رییس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد میزان خسارت وارد شده به بخش کشاورزی استان در پی سرمازدگی را 42میلیارد تومان عنوان می کند و به خبرنگار مهر می گوید: سرمازدگی به 17هزار و 693 هکتار باغ خسارت وارد کرده است.

سید یعقوب موسوی اظهار داشت: این خسارات ها به باغات مناطق سردسیر و معتدله شهرستانهای بویراحمد، دنا، کهگیلویه و چرام و باشت وارد شده است.

موسوی اظهار داشت: در پی این سرمازدگی به باغات سیب، مرکبات، هسته داران، گردو، انگور، زیتون، بادام و انار استان خسارات جدی وارد شده است.

موسوی یادآور شد: 65درصد این محصولات تحت پوشش بیمه محصولات کشاورزی هستند و 35 درصد بیمه نبودند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گفت: کارشناسان در حال برآورد میزان خسارات وارده به کشاورزان برای پرداخت غرامت هستند.

موسوی افزود: گزارش میزان خسارات وارده به استانداری، بیمه و وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده است.

این مسئول همچنین از کشاورزان می خواهد که با دو اقدام به زراعی شامل آتش زدن چوب در باغ به هنگام سرما، آبیاری بارانی و افزایش رطوبت نسبی باغ، دادن کودهای دامی و کاشت درختان در مناطق مستعد و همچنین اقدامات به نژادی شامل کاشت ارقام مقاوم و دیرگل ده از خسارتهای ناشی از سرمازدگی جلوگیری کنند.

اما به نظر می رسد دیگر برای عمل به توصیه های این مسئول محترم حداقل در سالجاری دیر شده است و باید به دنبال چاره ای بود و مرهمی بر درد کشاورزان خسارت دیده نهاد.

غرامت بیمه جوابگوی خسارتها نیست

اگر چه موسوی از پرداخت خسارت از طریق بیمه های کشاورزی خبر می دهد اما باغداران خیلی به بیمه امیدی ندارند.

علی غریبی از باغداران روستای گنجگون می گوید: غرامت بیمه جوابگوی میزان خسارت وارد شده به باغداران نیست.

وی می افزاید: در سالهای گذشته که باغات از سرمازدگی، تگرگ و یا خشکسالی خسارت دیده بودند، مبلغی که بیمه به باغداران داد بسیار ناچیز بود.

وی اظهار داشت: از طرفی آنقدر باید برویم و بیاییم تا این مبلغ را دریافت کنیم و گاهی دریافت آن ماهها طول می کشد.   

اما کهگیلویه و بویراحمد طی سالهای گذشته در تولید گردو و سیب رتبه زیر 10 را در کشور در اختیار داشت و به نظرمی رسد امسال باید شاهد نزول این استان در رتبه بندی تولید این محصولات باشیم.

اگرچه مهمتر از همه چیز رسیدن به وضعیت باغدارانی است که سرما زدگی کمر آنها را شکسته و نگران آینده و معیشت خود هستند. باید امید داشت که ناله های آنان در هیاهوهای انتخاباتی این روزها گم نشود.

..........................

گزارش و عکس: شریف اسلامی