۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۲، ۹:۲۵

مهر گزارش می دهد؛

ضرورت رعایت الگوی استاندارد در تدوین طرح تفصیلی گرمسار/فاضلاب سلامت شهروندان را تهدید می‌کند

ضرورت رعایت الگوی استاندارد در تدوین طرح تفصیلی گرمسار/فاضلاب سلامت شهروندان را تهدید می‌کند

گرمسار - خبرگزاری مهر: برنامه پنج ساله شهرداری گرمسار با بهره گیری از تمامی پتانسیل های موجود خصوصا افراد صاحب نظر و کارشناسان امور شهری در حال تهیه و تنظیم است تا بتواند به تمامی نیازهای فعلی و توسعه آتی شهر پاسخ جامع و قانع کننده ای ارائه دهد اما مسئله مهمی که باید در تدوین این برنامه مورد توجه مسئولان باشد رعایت الگوی استاندارد است.

به گزارش خبرنگار مهر،  هر چند شهر گرمسار در سال های اخیر به مدد و یاری هر یک از دست اندرکاران حوزه های متفاوت اجرایی، تحولاتی را در حوزه توسعه شهری تجربه کرده و به سبب موقعیت زمانی خاص با رشد شهرنشینی مواجه شده است اما در شرایط فعلی امروز، دیگر قادر نخواهد بود که بصورت یکطرفه در خدمات دهی به شهروندان موفقیتی حاصل کند.

گرمسار برای توسعه نیازمند برنامه ریزی های جامع، مدرن و مستمر است

تامین نیازهای شهروندان، چاره جویی برای توسعه آینده شهر و اتخاذ تصمیماتی که بتواند مشکلات شهر را  به حداقل برساند نیازمند برنامه ریزی های جامع، مدرن و مستمر است. بر اساس ماده 25 آیین نامه مالی شهرداری ها، بودجه باید بر اساس برنامه تنظیم شود، برنامه عملیات نوسازی، عمران  و اصلاحات شهر برای مدت زمان مشخص تنظیم و پس از تائید شورای اسلامی شهر اجرای می شود.

در این راستا مقدمات تهیه برنامه پنج ساله شهرداری گرمسار در دست تهیه و تدوین است که باید از تمامی پتانسیل های موجود خصوصا افراد صاحب نظر و کارشناسان امور شهری در تهیه و تنظیم مطلوب این برنامه ها بهره گیری و استفاده شود تا بتواند به تمامی نیازهای فعلی و توسعه آتی شهر پاسخ جامع و قانع کننده ای ارائه دهد.

از آنجایی که در هر جامعه ای باید به همگرایی صمیمانه در تابعیت ضوابط اجتماعی بیشتر اهمیت داده شود، این مهم بعهده شورای اسلامی شهر بعنوان متولیان اصلی و منتخبان شهروندان در توسعه و عمران شهر خواهد بود.

زندگی اجتماعی مستلزم وجود روابط حقوقی بین افراد و گروه‌های مختلف جامعه است

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار با بیان اینکه زندگی اجتماعی مستلزم وجود روابط حقوقی بین افراد و گروه‌های مختلف جامعه می‌باشد اظهار داشت: این روابط اجتماعی باید تحت نظم و ضابطه باشد چرا که در صورت نبود نظم و مقررات و رعایت حقوق دیگران در جامعه، اجحاف در روابط بین افراد حاکم شده و این موضوع سبب ایجاد هرج و مرج و نابسامانی خواهد ‌شد.

محسن محمد عربی گفت: یکی از مواردی که وظایف و حقوق مردم در آن نمود بیشتری پیدا می‌کند، زندگی شهری و شهرنشینی است.

وی با بیان اینکه امروزه شهرنشینی به عنوان پدیده‌ای اجتماعی، یکی از ضروریات زندگی محسوب می‌شود، اظهار داشت: شهروندان عموماً با سلایق و انگیزه‌های مختلفی در جامعه به فعالیت می‌پردازند.

طرح جامع و تفصیلی شهر گرمسار از یک الگوی استاندارد تبعیت نمی کند

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار با اشاره به این مطلب که باید همه شهروندان با همدلی و همراهی بیشتر با دست اندرکان تا حد ممکن بر این نابسامانی ها فایق آیند، عنوان کرد: در چندین سال گذشته اقدامات خوب و موثری برای عمران و آبادی شهر انجام شده و تلاشهای زیادی را هم در مدیریت شهری شاهد بوده ایم، اما شاید اقدامات انجام شده رضایت کامل شهروندان را جلب نکرده باشد که حق هم دارند چون لیاقت شهروندان ما بیش از وضع موجود بوده و این موضوع همه ما را مصمم و وادار می سازد تا بیش از پیش برای فراهم کردن رفاه بیشتر شهروندان تلاش و کوشش کنیم.  

محمد عربی با بیان اینکه در یک بازبینی کلی از مشکلات عمده ای که سهم بسزایی در عدم تحول بنیادین و اساسی شهر دارد  طرح جامع و تفصیلی شهر است اظهار داشت: این طرح در چند سال گذشته بدون توجه به نیازهای اصولی و اساسی شهر تهیه و تدوین شده و به نوعی موجب بروز مشکلات شهری و نارضایتی شهروندان شده است.

وی ضمن تاکید بر اینکه، طرح مذکور باید در شکل و شمایل شهری حداقل از یک الگوی استاندارد تبعیت و تراکم ها و یا پراکندگی های موجود شهر را ساماندهی و بازسازی کند اضافه کرد: بعنوان مثال شکل شهر باید ستاره ای، خطی، منطقه ای یا... باشد تا توازن کاربری های متفاوت برقرار شده و ارائه خدمات به شهروندان را ساده و آسان کند که در طرح جامع شهرگرمسار این موضوع رعایت نشده است.

طرح جامع گرمسار نیازهای عمومی شهر را نادیده گرفته است

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار، همچنین این طرح باید در راستا و مکمل طرح قبلی یعنی طرح هادی باشد، اما با نیم نگاهی به طرحهای مذکور می توان دریافت که مشاور تهیه طرح هادی با درایت و دقت نظر بیشتری نسبت به مشاور طرح جامع به شهر گرمسار توجه کرده و چشم انداز توسعه آینده شهر برای سکونت یکصد هزار نفر را پیش بینی کرده بود.

محمد عربی با بیان اینکه در طرح جامع توجه لازم به نیازهای عمومی شهر و اصلاح ضروری میادین و معابر شهری و همچنین پایه گذاری طرحها و برنامه های آتی شهرداری برای توسعه و پذیرش جمعیت  بیشتر لحاظ نشده است اظهار داشت: بعنوان مثال خیابانی در موازات خیابان اصلی برای کاهش ترافیک یا ایجاد بازار دوم شهر تدبیر و طراحی نشده است یا تمامی پیچ های موجود (ورودی غربی شهر – پیچ مقابل فروشگاه فرهنگیان – پیچ خیابان شهید ریاحی( کرند)– پیچ خیابان طالقانی – پیچ انتهای سیادت – پیچ ابتدای جاده کوشک و...)  و سه راهی های غیراستاندارد در معابر شهری (تقاطع شیلات – مقابل ساختمان جدید آتش نشانی شماره 2 )  کماکان به قوت خود باقی مانده اند.

وی تصریح کرد: متاسفانه  اکثر میادین شهر فاقد شکل هندسی خاص هستند ( میدان امام – میدان شهدا – میدان آزادگان – میدان شهرک لاله – میدان امام رضا – میدان انتهای سیادت – میدان ابتدای جاده غیاث آباد و...) و بعضا بلوارها به خیابان منتهی می شوند مثل خیابان شهید ریاحی که در صورت امتداد دادن آن تا میدان شهدا باعث رونق منطقه و کاهش ترافیک می شود که این موارد احتمال وقوع تصادفات را نیز افزایش خواهد داد یا در ضلع جنوبی شهر بلواری بعنوان کمربندی جهت سهولت در رفت  و آمد شهروندان پیش بینی نشده و الزاما رانندگان باید از هسته مرکزی شهر عبور کنند که خود موجب ترافیک بیشتر شده و با احداث این بلوار امکان جمع آوری آبهای سطحی در حاشیه آن را نیز فراهم می کرد که فعلا وجود ندارد.

مردم گرمسار نباید انتظار اتوبوس رانی شهری را داشته باشند

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار تاکید کرد: با وضع فعلی مردم گرمسار نباید انتظار اتوبوس رانی شهری را داشته باشند چرا که معابر شهری امکان گردش اتوبوس شهری را ندارد.

محمد عربی با اشاره به این مطلب که جانمائی میادین میوه و تره بار در نقاط مختلف شهر با داشتن انبارهای مناسب و پارکینک عمومی مراجعین و سرویس های بهداشتی از ضروریات است عنوان کرد: این مهم تاکنون مدنظر قرار نگرفته و یا جهات توسعه آتی شهر در آن واضح و مشخص نیست، در صورت  توسعه شهر بسمت شمال (کرند و منگر) زیرگذر و معابر دسترسی با عرض مناسب و به تعداد کافی برای آن پیش بینی نشده است.

وی با اشاره به اینکه به میزان مورد نیاز کاربری اداری، فرهنگی و هنری در اراضی سطح شهر گرمسار مورد توجه قرار نگرفته افزود: این موضوع باعث شده تا تعدادی از ادارات  شهرستان از جمله اداره های راه وترابری، استاندارد و گمرک در خارج از شهر (سه راهی حاجی آباد) مستقر شوند و یا برای دانشگاه های جامع و دانشکده صنعتی امیر کبیر زمینی برای واگذاری حتی بصورت اداری وجود ندارد.

مردم در قبال واریز عوارض شهرداری روند توسعه شهری را انتظار دارند

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار افزود: عرض کم معابر و فضای سبز شهری موجب شده شهروندان از داشتن مبلمان شهری که چشم انداز زیبا و رافع کسالت و یکنواختی محیط شهری می شود ، محروم و از آن چشم پوشی کرده و به حداقل های موجود بسنده کنند.

محمد عربی، با بیان اینکه مردم انتظار دارند در قبال واریز عوارض شهرداری، روند توسعه شهری را مشاهده کنند، گفت: شهروندان هر روزه باید با حضور خود در سطح شهر شاهد نصب و ایجاد لوازم و وسایل چشم نواز، رفاهی و زیبا توسط شهرداری باشند اما با مشکلاتی که وجود دارد امکان ایجاد مبلمان شهری، کاهش ترافیک، برقراری اتوبوس شهری و تعریض معابر در هسته مرکزی شهر بسیار مشکل شده است.

وی اضافه کرد: باید این موارد در جای خود مورد توجه و دقت بیشتری از سوی شورای اسلامی شهر و شهرداری قرار گیرد  هرچند انجام تغییرات اساسی در وضعیت موجود فعلی بسیار دشوار شده و با انبوه ساخت وسازها در سطح شهر خصوصا" در معابر کم عرض کار پر زحمت و پر هزینه ای خواهد بود که به تنهایی از توان شهرداری خارج است، اما با درایت و برنامه ریزی می توان شرایط بهتری را برای شهروندان ایجاد کرد.

نبود پارکینگ های عمومی بر دیگر مشکلات شهر گرمسار چیره شده است

به گفته محمدعربی، به مشکلات زیست محیطی و ترافیک متراکم در مرکز شهر، نبود پارکینک های عمومی را نیز باید اضافه کرد و این امر به دلیل تراکم فعالیت های تجاری در مرکز شهر است که حجم ترافیک را در خیابان های مرکزی بسیار فشرده و غیر متحرک کرده است.

وی همچنین افزود: این موضوع موجب کلافه گی رانندگان خصوصا رانندگان زحمت کش تاکسی و تاکسی بار که بصورت مستمر در سطح شهر مشغول رانندگی هستند می شود ، اکثر مواقع خصوصا عصرها خیابان اصلی شهر با توقف های دوبله بعلت نبود پارکینگ عمومی دچار ترافیک سنگین شده و ماموران راهنمایی و رانندگی را وادار می کند بصورت مداوم اخطار یا برگ جریمه صادر کنند تا راه برای سایر شهروندان باز شود.

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار اظهار داشت: عرض کم سطح سواره رو در مرکز شهر منجر به یک طرفه شدن اکثر خیابانهای این منطقه شده که این نیز به نحوی باعث اعتراض کسبه محل و ساکنان مناطق مسکونی نیز شده است که برای رفت و آمد خود با مشکل مواجه شده اند.

ضرورت تسریع بر احداث پارکینگ عمومی خودروهای سنگین در گرمسار

محمدعربی با اشاره به این مطلب که  توقف خودروهای سنگین در خیابانها و حتی کوچه ها موجب انسداد معابر ، ریزش روغن و گازوئیل بر سطح آسفالتی که با وجوه شهروندان انجام شده و تخریب آسفالت و آلودگی محیط زیست می شود عنوان کرد: تا زمانی که پارکینگ عمومی خودروهای سنگین در حاشیه شهر احداث نشود و امنیت لازم برای پارک آنها فراهم نشود وضعیت به همین منوال خواهد بود و رانندگان ترجیح می دهند جرایم رانندگی را پرداخت کنند اما خودروهایشان برای امنیت کامل مقابل منازلشان پارک باشد. به همین دلایل شهر با انباشتی از خودروهای متوقف در حاشیه معابر اصلی و فرعی مواجه است.

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار با تاکید بر اینکه این شهر با مشکل سیما و بافت شهری و زشتی چهره شهر مواجه است افزود: بافت فرسوده مرکزی با ساختمان‌ های بسیار قدیمی، بافت جدید با معماری بسیار متفاوت و ناموزون، پیاده روهای  باریک، تراکم زیاد و فقدان فضاهای باز و سبز، سیمای ناموزونی را برای شهر ایجاد کرده است.

محمد عربی گفت: صدور مجوز برای احداث ساختمانها با اشکال گوناگون در کنار یکدیگر که نه از نظر مصالح بکار رفته در نماسازی و نه از نظر همسان سازی (رعایت ارتفاع) همنواختی ندارند موجب بروز نوعی آشفتگی، ناهمگونی و ناموزونی بناهای شهر شده و وضعیت سیمای شهری را به نوعی بدتر کرده است.

نبود سیستم دفع فاضلاب مناسب سلامت شهروندان گرمسار را تهدید می کند

وی با بیان اینکه  سیستم فاضلاب و نحوه دفع و جمع آوری آبهای سطحی و... بصورت کاملاً سنتی است و از طریق چاه های جذبی است، اظهار داشت: قسمتی از فاضلاب های اماکن مسکونی و غیر مسکونی و روان آبهای سطحی و فاضلاب های شهری بعلت کامل نبودن جداول حاشیه معابر و شبکه انتقال و جمع آوری این فاضلاب و پساب ها به منتهی علیه شهر هدایت و در جنوبی ترین نقطه شهر حتی به منازل شهروندان نفوذ کرده و خسارات فراوانی به آنان وارده ساخته است و بخشی از آن در جوی ها به طور راکد باقی مانده و به مرور زمان به گنداب تبدیل شده که سلامت شهروندان را به مخاطره می اندازد.

کارشناس مسئول برنامه ریزی امورعمرانی فرمانداری شهرستان گرمسار افزود: البته آبفای شهری مطالعات فاز 1 و 2 سیستم فاضلاب شهری را انجام داده و امیدواریم در آینده نزدیک شاهد اجرای آن باشیم.

محمد عربی با بیان بخشی از مشکلات این شهر از قبیل تناسب نداشتن ورودی شهر با هویت شهری، نیاز خیابان های شهر به تعریض، کمبود مبلمان شهری و فضای سبز گفت: در مورد ایجاد تاسیسات شهری، توسعه، احداث و اصلاح معابر باید اقدامات اساسی و زیربنایی انجام شود تا آسایش و آرامش بیشتری برای زندگی و انجام امورات روزمره شهروندان فراهم شود.

وی با اشاره به احداث زیرگذر و پل های هوایی خاکی در طرفین شهر و ایجاد تقاطع غیرهم سطحی که اکنون در ورودی گرمسار ایجاد شده است گفت: این موارد به نوعی باعث ساختار نامناسب و محدودیت در این شهر شده است و این پل ها باعث شده شهر در پشت سنگری پنهان شود و عمده مسافران عبوری متوجه وجود این شهر نشوند و از حاشیه شهر عبور کنند و این در حالی است که اکثر شهرهای کشورمان با ارائه خدمات به مسافران عبوری اقتصاد پر رونقی داشته و از آن بهره می برند.

بی رغبتی مردم برای سرمایه گذاری در مرکز اصلی شهر گرمسار

یک کارشناس شهرداری گرمسار نیز که از ذکر نامش خودداری کرد با بیان اینکه در روندی نامطلوب مرکز اصلی شهر صرفا از میدان امام تا میدان شهدا واقع شده است اظهار داشت: علاوه بر شکل گیری توسعه و گسترش فیزیکی نامناسب و متمرکز ساختن اماکن تجاری و خدماتی و بهداشتی و درمانی و... در این محدوده، این منطقه دچار گرانی زمین و اماکن مذکور شده و عملا افراد متقاضی رغبتی به خریداری و نوسازی بافت فرسوده آن نداشته باشند و همچنان در بافت سنتی و غیر مقاوم خود باقی بماند و چهره نازیبای خود را برخ شهروندان و مسافران عبوری بکشد.

این کارشناس افزود: برای تسریع در عقب نشینی واحدهای تجاری و مسکونی خیابان اصلی شهر (از بلوار شهید بهشتی تا بلوار شهید مطهری) لازم است با یکایک مالکین آنها به مذاکره مستقیم نشست و ضمن واگذاری امتیازات ویژه، آنان را به عقب نشینی و تعریض خیابان اصلی تشویق و ترغیب کرد و این موضوع نیازمند تشکیل کمیته ویژه ای با حضور مدیران ادارات ذیربط و شهرداری در محل شورای اسلامی شهر است.

کیفیت شبکه معابر موجود شهر گرمسار در سطح پایینی قرار دارد

یکی از افسران راهنمائی و رانندگی شهر گرمسار نیز در این گفتگو ضمن بیان اینکه کیفیت شبکه معابر موجود شهر گرمسار در سطح پایینی قرار دارد و معابر به سختی توانایی برطرف کردن نیازهای تردد و عبور و مرور شهروندان را دارد اظهار داشت: بسیاری از معابر اصلی و فرعی شهر عمر زیادی از آسفالت و جدول گذاری آنها می گذرد و نیازمند روکش آسفالت و جداول جدید است.

وی افزود: نوارهای حفاری شده برای عبور شبکه های مختلف توسط اداره های آب و فاضلاب، برق، گاز، مخابرات باید پس از بازسازی به حالت اولیه خود برگردد و هم سطح آسفالت گذشته شود تا دست اندازی برای خودروها ایجاد نکند و دریچه های منصوبه توسط اداراه های فوق الذکر نیز از این قاعده مستثنی نیستند ضمن آنکه عدم رعایت آن تردد معلولان وجانبازان هم با مشکلات زیادی همراه خواهد شد.

این افسر راهنمایی و رانندگی با اشاره به این مطلب که خط کشی معابر باید استاندارد و دارای استقامت و پایداری لازم باشد، اظهار داشت: این در حالی است که بدلیل کیفیت نازل رنگهای مصرفی، در زمان کوتاهی اثر آن از سطح خیابان پاک شده و از بین می رود و رانندگان عبوری را با مشکل مواجه می سازد.

وی خاطر نشان کرد:نصب چراغهای راهنمائی و علائم و تابلوهای موردنیاز در تقاطع ها و معابر سطح شهر علاوه بر کاهش مشکلات ترافیکی، میزان تصادفات را نیز کاهش خواهد داد لذا می طلبد که مسئولان ذیربط خصوصا شهرداری و شورای شهر تدابیر لازم برای خریداری و نصب آنها اقدام عاجل کنند.

ایجاد ایستگاه های جدید آتش نشانی ضرورتی اجتناب ناپذیر در شهر گرمسار

مدیر یک شرکت تولیدی در شهرک صنعتی نیز در این گفتگو با بیان اینکه از لحاظ ایستگاه آتش نشانی این شهر دارای یک ایستگاه است که نه تنها برای شهر گرمسار بسیار کم است، بلکه به لحاظ مکان استقرار، به تمامی مناطق شهر دسترسی کافی را ندارد، گفت: ایستگاه دوم نیز مدت مدیدی است که بلاتکلیف مانده و با توجه به نیاز مبرم شهروندان باید در اولویت برنامه های شهرداری قرار گیرد.

جورابلو افزود: ضمن آنکه ساخت بناهای مسکونی چندین طبقه که با مجوز و پروانه ساخت شهرداری انجام می شود مشخص نیست که امکانات و تجهیزات آتش نشانی شهرداری هم توانایی اطفای حریق در طبقه هفتم آپارتمان را هم داراد یا خیر ؟ مردم که نمی توانند صبر کنند و شاهد باشند تا آتش خود را به طبقات پائین تر برساند و تمام زندگی آنان را بسوزاند سپس عملیات اطفای حریق با امکانات نازل انجام شود.

وی گفت: تهیه امکانات و لوازم کافی اطفای حریق برای کلیه اماکن با هر ارتفاع مجازی باید از قبل فراهم و آماده ارائه خدمات فوری و اضطراری باشد.

فرهنگ بستری برای ایجاد زیرساخت های عمومی شهر و سلامت جامعه

یک استاد دانشگاه نیز با مشارکت در این گفتگو افزود: از نظر فرهنگی، شهر مطلوب علاوه بر مدیریت شهری کارآمد نیازمند شهروندانی آگاه و آشنا به حقوق شهروندی است.

کریمیان با اشاره به این که مدیریت شهری و در رأس آن شهرداری‌ها برای آگاه سازی عمومی در فرآیند تحول و توسعه شهری در ابعاد اقتصادی و عمرانی آن نقش و جایگاه ویژه‌ای دارند، افزود: باید برای پاسخگویی به مطالبات فرهنگی و اجتماعی تمهیدات لازم را فراهم کرد.

وی تصریح کرد: به رغم اقدامات و فعالیت های انجام شده از سوی مدیریت شهری باید به گونه ای برنامه ریزی شود که با تامین زیرساخت های مورد نیاز؛ فرهنگ سازی در میان مردم به منظور رعایت همه مسائل فردی و اجتماعی، بتوان گامهای بسیار موثری را در جهت تامین نیازهای عمومی شهر و سلامت جامعه برداشت.

کریمیان با بیان اینکه هرگونه چشم پوشي و اغماض مسئولان ذيربط نسبت به برآوردن نیازهای عمومی شهروندان ، قابل قبول نيست، گفت: بي توجهي به این مسائل، موجب به بروز مشکلاتی برای آحاد جامعه و نسل آينده مي شود و خسارت جبران ناپذیری بر شهر و توسعه آینده آن وارد می کند.

ضرورت اهتمام جدی مسئولان شهری جهت حفظ فضاهای سبز موجود گرمسار

محمدی دانشجوی رشته جغرافیا با بیان اینکه  قطعات کوچک زمین باقیمانده در اطراف معابر شهری می تواند فضای سبز و پارک کوچکی برای اهالی محل و کودکان آنان باشد تا در هوای گرم و تابستان داغ با نشستن در آن خستگی روزانه را از تن بیرون کرد افزود: کمبود آب باعث شده تا این شهر از فضای سبز مناسب برخوردار نباشد و لذا باید در حفظ فضاهای سبز موجود نهایت اهتمام صورت پذیرد.

وی ضمن بیان اینکه واگذاری یا فروش این اراضی و پارکهای شهر برای کسب درآمد بیشتر شهرداری برای امورات مختلف و نصب تاسیسات و احداث بناهای عمومی یا اختصاصی در آنها کار منطقی نیست گفت: باید برای تامین منابع مالی مورد نیاز اندیشه دیگری کرد که لطمه به فضاهای سبز موجود نزند. بعنوان مثال می توان نگهداری فضای سبز مقابل ادارات و موسسات را به آنان واگذار کرد یا نگهداری پارکهای محله را به خود اهالی محل سپرد و شهرداری بر عملکرد آنان نظارت داشته باشد.

................................
گزارش از داوود عبدی

کد خبر 2058526

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha