ايران بهترين مركز ارسال و انتقال منابع هيدروكربني به سراسر جهان است / سلطه بر منابع و مسيرهاي انتقال انرژي استراتژي امنيتي آمريكا است

به گزارش خبرگزاري مهر از دهلي نو اين روزنامه نوشت: رئيس جمهور قزاقستان، هفته گذشته طي گفتگو با وزير خارجه هند در حاشيه اجلاس سازمان همكاري شانگهاي در آستانه پيشنهادي را ارائه داد كه اگر كاملاً اجرا شود، شكل بازار بين المللي نفت و گاز دگرگون خواهد شد. وي گفت:اكنون كه امكان ايجاد صلح بين هند و پاكستان بسيار روشن شده است، قزاقستان مي تواند براي هند از طريق درياي خزر و ايران نفت تامين كند.

قزاقستان تنها كشور آسياي ميانه است كه به مزاياي جانبي صلح هند و پاكستان مي انديشد. رئيس جمهور تاجيكستان نيز در شهر آستانه به آقاي سينگ گفت، وي خواهان آن است كه هند در بخش برق آن كشور سرمايه گذاري كند. وي افزود، “ اگر يك شركت هندي در تاجيكستان برق توليد كند، برق توليد شده را مي توان از طريق كريدور واكان در افغانستان و پاكستان به هند ارسال كرد...“

ماه گذشته، ايران براي آغاز عمليات احداث طرح 220 مگاواتي سنگتودين - 2، قراردادي را امضاء كرد. اين در حالي است كه شركت يو.اي.اس. روسيه، نيروگاه سنگتودين-1 را احداث خواهد كرد. قرقيزستان نيزكشور ديگري است كه در آن امكان زياد توليد برق آبي وجود دارد.

با توجه به اينكه خطوط برق از كشورهاي آسياي ميانه از طريق كريدور واكان وارد “مناطق شمالي“ ايالت تقسيم نشده جامو و كشمير پاكستان و از آنجا وارد كشمير هندي خواهد شد، اين طرح موجب طرح پيشنهاد عدم ضرورت وجود خط كنترل بين هند و پاكستان خواهد گرديد.

به گزارش خبرگزاري مهر سرمقاله روزنامه هندو مي افزايد: مثل طرح خط لوله گاز ايران - پاكستان - هند كه پس از سالها مقاومت هند، اكنون در دستوركار اين كشورها قرار گرفته است، مشكل اصلي در طرح هاي قزاقستان و تاجيكستان نيز فقدان اعتماد خواهد بود نه كمبود فن آوري و سرمايه. اما اگر هند براي تكميل اين طرح ها اراده سياسي و ابتكار راهبردي داشته باشد، اين پيشنهادات ممكن است زمينه ساز راه اندازي يك شبكه انرژي آسيايي شود. اين شبكه، دو منطقه برخوردار از انرژي مازاد آسيا را با دو منطقه ديگر اين قاره كه مواجه با كمبود انرژي هستند، مرتبط خواهد ساخت.

دكتر منموهان سينگ، نخست وزير هند، طي سخنراني در كنفرانس آسيا و آفريقا در ماه آوريل در جاكارتا بر اين نوع همكاري تاكيد داشت. وي گفته بود، “در حالي كه قاره هاي ما داراي توليدكنندگان و مشتريان بزرگ انرژي مي باشند، چارچوب توليد و مصرف انرژي در جاي ديگري تعيين مي شود.“

آمريكا حتي بدون نقش ايران نيز، احتمالاً از ظهور هرگونه چارچوب جانشين انرژي كه در آن توليد كنندگان و مشتريان انرژي اين قاره مستقيماً با يكديگر معامله كنند و براي حمل انرژي بجاي دريا از مسيرهاي زميني از آسياي ميانه به چين و از ايران، پاكستان و هند به سوي چين استفاده كنند، مخالفت خواهد كرد.

به گزارش مهر تحليل روزنامه هندو مي افزايد: تفوق آمريكا در جهان از سه جهت به انرژي مربوط مي شود: اول، از طريق كنترل مستقيم و غيرمستقيم آمريكا بر تجارت هيدروكربن جهان؛ دوم، حق امتيازي كه اين كشور از دلارهاي نفتي كسب مي كند؛ و سوم، از قدرت اين كشور كه بعنوان تنها قدرت دريايي جهان از توان تضمين امنيت يا بلوكه كردن مسيرهاي دريايي برخوردار است. تشكيل هرگونه شبكه انرژي آسيا، اهميت راهبردي آمريكا در اين منطقه را پائين خواهد آورد به ويژه در صورتي كه پيش بيني هولناك راجع به كاهش تدريجي جريان نفت عربستان (چنانكه اخيراً متيو آر سيمونز، يك تحليلگر انرژي، در "سپيده در بيايان" بيان نموده) درست به اثبات برسد.

تا سال 2015، ميزان توليد نفت قزاقستان به حدود 5/3 ميليون بشكه در روز خواهد رسيد. اگرچه مسير ايران از ديرباز بعنوان كوتاه ترين و ارزان ترين مسير صدور منابع هيدروكربن اين منطقه به سراسر جهان ارزيابي شده، فشار سياسي از سوي آمريكا تا كنون تمام اين ملاحظات را تحت الشعاع قرار داده است. ولي اكنون با توجه به اصلاح روابط هند و پاكستان، اين وضعيت تغيير كرده است.

علاوه بر آرزوي منزوي ساختن تهران، واشنگتن تمام قدرت سياسي و مالي خود را پشت خط لوله باكو- تفليس - جيهان ( بي.تي.سي.) قرار داده است... اين خط پس از سالها بالاخر ماه گذشته به حالت اجرا درآمد. مقدار ناچيزي از نفت قزاقستان به وسيله اين مسير حمل مي شود، در حالي كه بخش عمده نفت همچنان از طريق شبكه خط لوله روسيه حمل مي گردد.

در حال حاضر، قزاقستان مقدار عمده نفت خود را براساس معامله مبادله با تهران مي فروشد. نفت قزاقستان به وسيله كشتي ها به بندر نكا در ساحل ايران در درياي خزر حمل مي شود. به ازاي آن ايران مقدار مساوي نفت را در ترمينال بندر عباس در خليج فارس به مشتريان نفت قزاقستان تحويل مي دهد. يك پيشنهاد مربوط به احداث خط لوله زميني از طريق تركمنستان به ايران يا افغانستان مي باشد. تا آن زمان مشتريان نفت قزاقستان مثل هند، نفت را از طريق مسير كشتي به خط لوله دريافت خواهند كرد.
شركت او.ان.جي.سي. كه قبلاً فرصت را از دست داد، ظاهراً اكنون مصمم است كه با قزاقستان همكاري داشته باشد. شركت مذكور هندي اكنون به دنبال دو ميدان دريايي قزاقستان يعني ستپائيو و ماخامبيت مي باشد و در نظر دارد در آستانه نمايندگي داير كند. او.ان.جي.سي. درنظر دارد شركت 4/2 ميليارد دلاري “پترو قزاقستان“ كه متعلق به كانادا مي باشد را بطور جزئي يا كامل بخرد تا بتواند نفت را براي خط لوله الاشانكو تامين نمايد.

به گزارش مهر در انتهاي سرمقاله روزنامه "هندو" آمده است: با توجه به اينكه قزاقستان به هند بعنوان ايجاد كننده تراز منطقه اي نگاه مي كند و چيني ها راجع به فشار غرب عليه قزاقستان نگران هستند، نقش شركت هاي هندي يك محيط ثبات و همكاري را به وجود خواهد آورد. چين در نظر دارد خط لوله قزاقستان را تا لانزو در استان گنسو ببرد، اما تا زماني كه در خصوص ثبات جريان نفت اطمينان حاصل نشود، حاضر نيست در اين طرح سرمايه گذاري كند.

در اواخر سال جاري، ماني شنكر آيار، وزير فعال نفت هند، گردهمايي توليدكنندگان و مشتريان عمده انرژي از آسياي شمالي، جنوبي و مركزي را برگزار خواهد كرد... يكي از اهداف هند اين است كه اين مسئله را نيز بررسي كند كه براي برطرف نمودن “ارزش افزوده آسيايي“ كه اكثر وارد كنندگان نفت خام پرداخت مي كنند چه كاري را مي توان انجام داد. اما نظريه بزرگ ديگري كه بايد بررسي شود،‌ تشكيل شبكه آسيايي انرژي است. تا به حال از پاكستان براي حضور در اين گردهمايي دعوت نشده است، زيرا اين كشور هنوز هم يكي از بزرگترين مشتريان نفت و گاز در آسيا نيست.
در عين حال، با توجه به نقش مهمي كه پاكستان بعنوان پلي براي مربوط ساختن هند با ايران و آسياي ميانه ايفا مي نمايد، اين امر به نفع دهلي نو خواهد بود تا اسلام آباد را نيز در اين طرح شامل كند. »