شهرام گیل‌آبادی مشاور فرهنگی هنری محسن رضایی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به انتظارات خود از دولت حسن روحانی به خبرنگار مهر گفت: هنوز روشن نشده که رییس جمهور جدید چطور می خواهد مشکلات حوزه فرهنگ و هنر را رفع کند. با نگاهی به تاریخ صد ساله کشور می توان دریافت که مسایل فرهنگی ما جزو پیچیده‌ترین و مبنایی‌ترین مشکلات کشور بوده که در این صدساله یا با افراط مواجه بوده و یا با تفریط و یا التقاط. ما جنگ فرهنگی کشورها را علیه خود داشته ایم که اغلب هم با انفعال فرهنگی دولتمردان این حمله‌ها را به درستی پاسخ نداده‌ایم.
وی اضافه کرد: این انفعال در دولت‌های قبلی وجود داشت اما در دولت احمدی نژاد به یک وادادگی فرهنگی رسید و حالا باید دید در دولت روحانی چه برنامه ای وجود دارد که منفعل نباشیم. برای این مساله چند نکته را باید مد نظر داشته باشیم اول اینکه چه نگاهی به فرهنگ داریم؟ فرهنگ ما متاسفانه مورد حمله رسانه های خارجی قرار گرفته است و شخصی مثل نیکلاس برنز مشاور وزیر سابق امور خارجه آمریکا می‌گوید ایران را تنها با یک جنگ فرهنگی می توان تحت تاثیر قرار داد.
مدیر اسبق رادیو جوان با تاکید بر اینکه دولت باید چشم‌انداز فرهنگی خود را ترسیم کند، اظهار کرد: چشم‌انداز فرهنگی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح است کلی است و ارزش و کارآیی لازم را ندارد. ابتدا باید این چشم‌انداز تعریف شود یعنی اینکه در حوزه فرهنگ و هنر در سال 1404 به کجا می‌خواهیم برسیم. در کشور ما اقوام و فرهنگ های مختلف در کنار هم زندگی می کنند و می توان از این تکثر قومی به عنوان یک فرصت استفاده کرد ولی وقتی این چشم‌انداز وجود ندارد همین فرصت می تواند به یک تهدید تبدیل شود. همچنین برای فعالیت واحد همه سازمان ها، نهادها و مراکز فرهنگی - هنری باید سیستم جامع فرهنگی طراحی شود تا فعالیت آنها در کنار هم بتواند یک جریان خاص فرهنگی را بوجود آورد. گفتمان غالب فرهنگی ما گفتمان ایرانی، اسلامی و انقلابی نیست.
فرهنگ مثل تیم فوتبال شده است
وی در ادامه با بیان اینکه در حوزه های اجرایی سیاست‌گذاری مشخصی در حوزه فرهنگ و هنر دیده نمی شود، اظهار کرد: به طور مثال در حوزه هنر انقلاب جشنواره های مختلفی برگزار می شود اما این جشنواره ها چقدر در به‌روز کردن هنر انقلاب و یا در تولید و پیشرفت مبانی انقلابی و ارتباط آن با جامعه انسانی تاثیر داشته است؟ فرهنگ و هنر کنونی مثل یک تیم فوتبال ناهماهنگ است که هر کس برای خودش کار می کند. در امور اجرایی با اهداف هماهنگی نداریم.
مدیر اسبق رادیو جوان از رییس جمهور جدید خواست این چشم‌انداز را در حوزه فرهنگ و هنر ترسیم کرده و در ادامه به موارد دیگری که باید در دولت یازدهم اجرا شود اشاره و بیان کرد: دولت باید تصدی‌گری را کم کند و به صنوف و بخش های مختلف و پایگاه ها و متخصصان اطمینان کند و ملاک ها و چارچوب ها و نحوه ارزیابی و حمایت را ترسیم و مشخص کند. نکته مهم دیگر پاسداشت اهالی فرهنگ و هنر است. این افراد چقدر برای ما ارزشمند هستند؟ چرا باید بعضی از پیشکسوتان در اوج مشقت زندگی کنند؟ یا چرا باید در فضایی باشند که در گمنامی از دنیا بروند؟
وی همچنین درباره رونق دادن اقتصاد هنر نیز عنوان کرد: در بخش هنر مونوپل‌هایی وجود دارد که آثار هنری را در حراجی‌ها به فروش می گذارند و بیشتر واسطه‌ها از این موضوع نفع می‌برند اما هنرمندی که به طور مثال تابلوی نقاشیخط او یک میلیون دلار به فروش می رسد خودش در مشقت و سختی زندگی می کند. بنابراین رییس جمهور آینده باید این مساله را نیز در اولویت کاری خود قرار دهد.
قشقرق بر سر خانه کوچک سینما
گیل آبادی همچنین با اشاره به قدرت دیپلماسی هنر اظهار کرد: امروز دیپلماسی هنری کشور به گونه ای کارآیی لازم را ندارد و تعطیل است. هنر ما می تواند پرچم کشور را بالا ببرد اما در این زمینه هیچ کار اساسی نکرده ایم. آموزش هنر و نگاه فرهنگی به آموزش هم از نکات مغفول است الان تعامل سازنده ای بین هنر و عناصر آموزشی نیست. مثلا در اروپا هم اکنون از تئاتر، نقاشی و... برای آموزش استفاده می شود اما در اینجا نه. باید از صنوف و تشکل های فرهنگی و هنری حمایت شود اما می بینید که بر سر همین خانه کوچک سینما چه قشقرقی به پا شده است. صنوف مختلف باید امکان رشد و توسعه بیشتر برایشان مهیا شود. همچنین حقوق اولیه هنرمندان مثل بیمه، معیشت، اشتغال و تکریم اجتماعی آنها باید پیگیری شود. وقتی اهتمام جدی به این مسایل نمی شود نباید انتظار آثار جدی از هنرمندان داشته باشیم.
وی سهم بودجه فرهنگی را کمتر از چهار درصد عنوان کرد و با انتقاد از میزان آن گفت: این مقدار از سال قبل 25 درصد کمتر شده است و هر زمان دچار کمبود بودجه می شویم اول سهم فرهنگ و هنر را کاهش می دهند. اگر حسن روحانی بخواهد در حوزه فرهنگ و هنر موفق شود باید از نخبگان فرهنگی و هنری استفاده کند. کمیته ای را با استفاده از نمایندگان فرهنگی و هنری کاندیداها و هنرمندان تعریف کند تا قبل از شکل گیری دولت برنامه جامعی را تحت عنوان برنامه جامع رشد و توسعه و پیشرفت فرهنگی و هنری و رسانه ای کشور تدوین کنند.
احمدی‌نژاد بیشترین ظلم را به صدا و سیما و رسانه ها داشت
عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما در بخش دیگری از سخنان خود در واکنش به علت رفتنش از رادیو جوان پاسخ داد: بعد از 24 سال کار کردن در رادیو شرایط باعث شد از این سمت کناره گیری کنم اما من هیچ موقع رادیو را ترک نکردم و الان هم شنونده حرفه ای رادیو هستم. در آن زمان شرایط اقتضا می کرد و من احساس کردم باید فاصله بگیرم. تنگناهای متفاوتی که شاید حضور بسیاری از آدم ها را در رادیو محدود می کرد یکی از دلایل بود.
وی فشارهای وارد شده به رادیو را در حوزه بیرون از صدا و سیما دانست و اظهار کرد: این فشارهای بیرونی بسیار قدرتمندتر از فشارهای داخلی است. سیستم یا گروهی آنقدر قدرتمند و فربه می‌شود که فشارهایش می تواند مدیریت صدا و سیما را متزلزل کند. احمدی نژاد علی رغم تمام شعارهایی که در رسانه و برای رسانه ها داد و گفت ما رسانه ها را تقویت کردیم اما بیشترین ظلم را به صدا و سیما و رسانه ها داشت. علی رغم شعارهای دموکراتیکی که می داد از نقد خود و سیستم معیوبی که در بعضی از وزارتخانه ها وجود داشت هراس داشت. تیم مدیریت صدا و سیما در برابر دولت کوتاه آمد و این خود باعث بروز مفسده هایی شد. واقعا رسانه ها می توانند جلوی بسیاری از مشکلات را قبل از بروز بگیرند. سیستم نقادی از دولت در صدا و سیما حذف شد. اگر این سیستم از رسانه ها حذف شود دولت ها دیگر هراسی ندارند و خود را به راحتی مالک بر همه چیز حتی مردم می‌دانند.
فسادی که از اختلاس سه هزار میلیاردی بیشتر بود
این فعال فرهنگی در پاسخ به این سوال که آیا این مساله ناخودآگاه بود؟ بیان کرد: عمده آن خودآگاه بود. سیستم رسانه ای که اطراف احمدی نژاد را در برگرفته بود از داخل خود صدا و سیما به طرفش رفت و چون قدرت بازدارندگی صدا و سیما را می شناخت باعث شد تا رسانه ها خلع ید شوند و این مشکلاتی را ایجاد کرد که لطمه آن از اختلاس سه هزار میلیاردی بیشتر بود.
سکوت خبری ایران در جهان خارج
گیل آبادی در پایان با انتقاد از نبود رسانه های بین الملی اظهار کرد: ما چند خبرگزاری و روزنامه بین المللی فعال داریم؟ وقتی این رسانه ها وجود ندارند چگونه می خواهیم حرف خود را در دنیا به گوش جهانیان برسانیم؟ ما می توانیم در حوزه فرهنگ و هنر، تمدن ایرانی و انسانی که حوزه هایی جهانی هستند سخن بگوییم. امیدوارم روی چشم‌انداز رسانه ای کشور کار شود. اگر رسانه ها با همین خط و مشی که در حال حاضر دارند پیش روند دچار شکست می‌شوند. ما در خارج از ایران سکوت خبری داریم یکی از رسانه‌هایی که می توان روی آن حساب کرد شبکه انسانی ایرانیان خارج از کشور است که می توان آن را تبدیل به مخاطب رسانه کرد. باید پویایی به رسانه ها بازگردد و این چیزی است که بیشتر از اینکه به خود رسانه ها مربوط شود، در سیاست گذاری ها و چشم اندازها باید روشن شود.
نظر شما