معاد و زندگی پس از مرگ در قرآن/ بیان معاد از زبان انبیاء الهی

به گزارش خبرگزاری مهر، معاد از نظر لغوي به معناي بازگشتن است و در اصطلاح به معناي دوباره زنده شدن آدمي پس از مرگ است. از موضوعات بسيار مهم و سرنوشت ساز انسان معاد است. پس از توحيد موضوع مهمي كه قرآن به آن اهتمامي ويژه دارد، معاد است. شمار آيات قرآن درباره جهان پس از مرگ بيش از 1400 آيه است و اين تعداد آيه، نشانگر اهميت معاد است. معاد، مورد اهتمام همه انبياي الهي نيز بوده است. اصولا دعوت به دين در صورتي معنا دارد كه زندگي پس از مرگ جز اصول اساسي آن باشد.

انسان به دو دليل به تحقيق درباره معاد علاقه مند است؛ اول، انسان ذاتا علم دوست و حقيقت جو است، به ويژه درباره آنچه با زندگي او ارتباط دارد و معاد از اين گونه موضوعات است. انسان مي خواهد بداند كه آيا زندگي اش با مرگ پايان مي يابد يا پس ازآن زندگي ديگري خواهد داشت؟كيفيت انتقال از اين زندگي به آن زندگي چگونه است؟ زندگي آن دنيا چند مرحله اي است؟ آيا لوازم و وسايل مورد نياز آن دنيا را بايد در همان جا تهيه نمود يا اينكه زندگي اين جهان، مقدمه و زمينه ساز خوشي ها و ناخوشي هاي آن جهان است و به تعبيري اين دنيا مزرعه آخرت است؟ پاسخ به اين پرسشها است كه مي تواند عطش حقيقت جويي آدمي را تا حدي فرو نشاند.

دوم، شناخت غايت و هدف زندگي براي انسان از اهميت زيادي برخوردار است، زيرا در شكل گيري فعاليت ها و اعمال انسان نقش مهمي دارد. انساني كه مرگ را پايان زندگي خود مي داند، رفتار خود را به گونه اي تنظيم مي كند كه به هر طريق ممكن نهايت لذت را در اين دنيا ببرد و تنها نيازها و خواسته هاي زندگي دنيوي خود را تامين كند. اما كسي كه به زندگي جاودانه اعتقاد دارد، برنامه زندگي دنيوي خود را به گونه اي سامان مي بخشد كه هر چه بيشتر براي زندگي جاودانه اش سودمند باشد و از سوي ديگر، سختي ها و ناكامي هاي زندگي دنيا، او را دلسرد و نااميد نمي كند و پيوسته در راه كسب سعادت و كمال ابدي مي كوشد.

خداوند تبارک و تعای در آیه 115 سوره مومنون مي فرمايد: "آيا گمان كرديد شما را بيهوده آفريده ايم و به سوي ما باز گردانده نمي شويد." سوره قيامت آيه 3-5 مي فرمايد: آيا انسان مي پندارد كه هرگز استخوانهاي او را پس از متلاشي شدن جمع نخواهيم كرد؟ آري، قادريم كه حتي خطوط سر انگشتان او را موزون و مرتب كنيم. انسان در معاد شك ندارد بلكه مي خواهد آزاد باشد و بي ترس از دادگاه قيامت تمام عمر گناه كند.

اين آيه علاوه بر اينكه به معاد اشاره دارد، به دليل انكار آن نيز اشاره مي فرمايد و نشان مي دهد كه علت انكارمعاد اين است كه آدمي مي خواهد راه براي گناهكاري او باز باشد، زيرا اگر كسي به معاد اعتقاد داشته باشد پيوسته مراقب رفتار و كردار خود است و گناه و نافرماني نمي كند.

بنابر آيات 24 و 25 سوره اعراف، خداوند هنگام هبوط آدم به زمين فرمود فرود آييد كه برخي از شما دشمن برخي ديگريد و براي شما در زمين تا هنگامي معين قرارگاه و برخورداري است. فرمود در آن زمين زندگي كنيد و در آن مي ميريد و در رستاخيز از آن بر انگيخته خواهيد شد. اين نوع خطابات درباره معاد و هنگام هبوط آدم، نشانگر ماموريت آدم بر اشاعه انديشه معاد در ميان فرزندان خود است.

بنابر آيات قرآن، حضرت نوح (ع) در همان حال كه با شرك و بت پرستي مبارزه مي كرد، انديشه معاد را به صورت صريح پيش مي كشيد و از قوم خود مي خواست كه از خدا طلب آمرزش كنند. قرآن سخن حضرت نوح را در آيات 17و 18 سوره نوح می آورد: خداوند شما را مانند گياهي از زمين مي روياند، سپس شما را به همان زمين باز مي گرداند و بار ديگر شما را خارج مي سازد.

قرآن مسئله معاد را از زبان حضرت موسي(ع) در آیه 27 سوره غافر نقل مي كند: و موسي گفت من به پروردگارم و پروردگار شما پناه مي برم از هر متكبري كه به روز حساب ايمان نمي آورد. همچنین بنابر آيات قرآني، حضرت عيسي(ع) در همان روز كه تولد از معاد ياد كرد و فرمود؛ سلام برمن در آن روز كه متولد شدم و آن روز كه مي ميرم و آن روز كه زنده برانگيخته خواهم شد.