افزایش ناگهانی دمای هوا در فهرج نخلداران را ورشکسته کرد/ دست کشاورزان از محصول خرما کوتاه شد

به گزارش خبرنگار مهر، با افزایش ناگهانی دمای هوا طی هفته گذشته کشاورزان فهرجی نیز پس از کشاورزان ریگانی با پدیده خشکیدگی خوشه های خرما مواجه شدند و بخش قابل توجهی از درآمد سالانه خود را از دست دادند این درحالی است که آفت و دلال بازی در بازار خرید و فروش این محصول نیز دست کشارزان را از محصول خرمای سال جاری کوتاه کرد.

علی دریجانی در گفتگو با مهر اظهار داشت: گرمای بی‌سابقه و وزش توفان‌ شن در فهرج موجب ریزش محصول خرمای 2 هزار هکتار از نخلستان‌های این شهرستان شده است.

وی با اشاره به وزش باد شدید طی چند روز گذشته در فهرج عنوان کرد: 4 هزار و 700 هکتار نخلستان در شهرستان فهرج بارور است که محصول 2 هزار هکتار بر اثر وزش باد و گرمای هوا دچار ریزش شده است.

ریجانی تصریح کرد: شهرستان فهرج یکی از قطب‌های کشاورزی استان کرمان به شمار می‌رود که خرمای آن شهرت جهانی دارد و از مهم‌ترین محصولات کشاورزی این منطقه محسوب می‌شود.

عارضه ای که مدیریت نمی شود/ اجرای طرحهای تحقیقاتی ناکاآمد

عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما برای اولین بار در سال 1368 از شهرستان کهنوج گزارش گردید. این عارضه در چند ساله اخیر یکی از مهمترین معضلات تولیدکنندگان خرمای کشور بویژه در مناطق عمده تولید آن شامل استانهای کرمان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، سیستان وبلوچستان و فارس بوده و خسارت قابل توجه و اقتصادی به این محصول وارد نموده است.

میزان خسارت عارضه در نخلستانهای مناطق آلوده ودر سالهای مختلف از صفر تا 85 درصد در نوسان بوده است کثریت ارقام مرغوب و تجاری کشور نظیر مضافتی، خاصی، کبکاب، مرداسنگ، برحی و استعمران نسبت به این عارضه حساس هستند که مهمترین علائم و ویژگی های آن عبارت است از؛ پژمردگی ناگهانی میوه ها و خوشه های خرما در زمان تبدیل میوه از مرحله خارک به رطب و نهایتاً خشکیدگی میوه ها و خوشه های آلوده، ظهور نوارهای قهوه ای رنگ روی قسمت فوقانی یا گاهاً تحتانی دم خوشه در برخی ارقام ضمناً هیچ گونه علائمی روی برگ، تنه و تاج درختان آلوده مشاهده نمی گردد.

نتایج تحقیقات انجام شده نشان داد که با انجام مدیریت صحیح نخلستان بویژه عوامل به زراعی نظیر آبیاری شب هنگام با دور چهار  روز یکبار، تنک خوشه به روش حذف یک سوم نوک خوشه ها در مرحله گرده افشانی، رعایت نسبت برگ به خوشه تغذیه بهینه درختان براساس آزمون خاک در اواخر زمستان با کودهای پتاسه، فسفر، ازته و کودهای ریزمغذی نظیر آهن، روی، مس و منگنز و محلول پاشی با کلرور کلسیم به نسبت 2 در هزار بعد از مرحله حبابوک، پوشش خوشه ها و حتی الامکان دم خوشه ها با پوشش های حصیری و پلاستیکی رنگ روشن در مرحله تغییر رنگ میوه ها، میانه کاری با یونجه (رقم بغدادی یا نیک شهری)، مبارزه بموقع با سوسک کرگدنی و کنه تارتن خرما، آرایش صحیح و بموقع خوشه ها ، احداث بادشکن در اطراف باغات جدیدالاحداث و رعایت سایر اصول بهزراعی شامل هرس برگ و هرس دمبرگ می توان میزان خسارت را تا حد قابل تحمل کاهش داد.

لزوم ورود جدی مراکز علمی برای حل مشکل کشاورزان

تحقیقات نشان می دهد که نصب پوشش روی خوشه های خرما در مرحله تبدیل میوه به خارک (مرحله تغییر رنگ میوه) می تواند تأثیر مطلوبی دربهبود خواص کمی و کیفی میوه خرما داشته باشد جلوگیری از خسارت پرندگان، زنبورها، آفات زیان آور، باران و بادهای گرم و سوزان از جمله مزایای استفاده از پوشش محسوب می شود. همچنین پوشاندن خوشه ها میتواند از آلودگی آنها به گرد و غبار و نیز آفتاب سوختگی میوه ها که مستقیماً بر کیفیت میوه تأثیر می گذارد ، جلوگیری می نماید. بسته به اینکه هدف اصلی از بکار بردن پوشش خرما چه باشد و با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی (رطوبت و درجه حرارت) و نوع رقم خرما و موارد مصرف آن (خارک، رطب، خرمای رسیده)، هزینه تهیه پوشش و دیگر عوامل، نوع پوشش مورد استفاده متفاوت خواهد بود.

مهمترین پوشش های مورد استفاده نخل کاران عبارتند از پوشش حصیری ساخته شده از برگهای خرما که عمدتاً در استان سیستان و بلوچستان استفاده می شود. پوشش توری پارچه ای که در اغلب نقاط استفاده می شود. پوشش توری نایلونی، پوشش توری سیمی، پوشش کاغذ کرافت، پوشش پلاستیکی و پوشش گونی کنفی یا گونی پلاستیکی. در جدول زیر مناسب ترین نوع پوشش خوشه خرما جهت برخی از ارقام تجاری کشور براساس آخرین یافته های تحقیقاتی ذکر شده است.

درد دل کشاورزان فهرج/ توصیه های کارشناسان ناکارآمد است

این درحالی است که کشاورزان فهرجی از اجرای تمامی طرحهای مورد نظر کارشناسان جهاد کشاورزی در نخلستانهای خود خبر می دهند با این وجود نتایج تحقیقات صورت گرفته برای کاهش تلفات خشیدگی خوشه های خرما در سال جاری بی نتیجه بوده است و نتیجه از بین رفتن بخش قابل توجهی از خرما بوده است.

محمد اسماعیلی یکی از کشاورزان فهرجی در گفتگو با مهر اظهارداشت: طی سالهای اخیر کارشناسان جهاد کشاورزی و ترویج با حضور در نخلستانها و همچنین برگزاری دوره های آموزشی روشهای مختلفی را به کشاورزان آموزش دادند که انجام این روشها هزینه هایی را نیز برای کشاورزان به همراه داشته است اما باز هم محصول سال جاری را از دست دادیم.

کشاورزان و یک سال بی پولی

وی افزود: بسیاری از کشاورزان بیمه کشاورزی نیستند و از بین رفتن محصول مردم را برای تامین مایحتاج خود نگران کرده است.

500 تومان سود برای کشاورزان هزاران تومان برای دلالان/ چرا کسی برخورد نمی کند

وی تصریح کرد: اگر هم اکنون نگاهی به قیمتهای بازار مصرف کنید در حال حاضر هم ما به عنوان تولید کنندگان خرما سودی حداکثر 500 تومان از هر کیلو خرما داریم و خساراتی که می بینیم را نمی توانیم تحمل کنیم.

وی گفت: دلالان دارند برای هر کیلو محصول ما هزاران تومان سود می کنند اما ما باید ضررهای ناشی از خسارات آفت و دمای هوا را به دوش بکشیم.

خشکیدگی خرما امری قهری نیست؛ عادی است

علی محمدی دیگر کشاورز فهرجی نیز گفت: چگونه می شود به این پدیده امری قهری نام نهاد ما هر سال داریم از این پدیده خسارات می بینیم و هر سال هم می گویند توصیه های ما را انجام دهید تا خسارات کم شود امسال که انجام دادیم چرا محصول از بین رفته است.

وی تصریح کرد: مگر تاکنون فهرج دمای گرم را تجربه نکرده است ما از زمانی که به خاطر داریم دمای هوا در فهرج در این فصل سال گرم بوده است اما چنین خسارات گسترده را به یاد نداشتیم.

این کشاورز گفت: شاید برای مسئولانی که از بیرون گود این مشکل را مشاهده می کنند این خسارات عادی باشد اما این خسارت برای ما بسیار تلخ است و باید در طول سال با کمبود نقدینگی مواجه شویم زیرا زندگی ما از تولید این محصول تامین می شود.

وعده ها ادامه دارد

زهرا قادر نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: هر سال نهاده های تولید بیشتر می شود، هزینه نگهداری در سردخانه ها افزایش می یابد و خشکسالی فشار بیشتری را به مردم وارد می کند در این میان این سوال را می پرسیم مسئولان برای حل مشکل ما چه کرده اند.

وی تصریح کرد: هر سال می گویند باید برنامه ریزی شود باید بیمه گسترش یابد و حتی می گویند قند مصرف نکنید و خرما بخورید یا اینکه خرما را در آموزش و پرورش و مدارس توزیع می کنند و یا در هواپیما با خرما پذیرایی می کنند اما همه اینها حرف است.

وی گفت: بازار خرما دست عده ای مشخص است و مافیای خرما چای خود را بردوش کشاورزان گذاشته و انگار اراده ای برای رفع این مشکلات وجود ندارد و در سال جاری با افزایش خسارات ناشی از آفت زنجره و خشکیدگی خرما دیگر توانی برای کشاورز برای تولید باقی نما ماند.

...............................

گزارش: اسما محمودی