به گزارش خبرنگار مهر، تعریف شعر از جمله موضوعاتی است که همیشه دغدغه شاعران و حتی برخی نویسندگان بوده است و جمع کثیری از نظریه پردازان شعر را قابل تعریف ندانسته دلیل خود را تکیه بر ابعاد ناشناختة ظهور و تولد این نوع سحرانگیز کلامی است بیان می کنند.
بنابراین تعریف شعر کاری دشوار است و شاید بدان سبب که امری صرفا عقلانی نیست تا تعریفی کامل از آن بتوان بدست آورد، بلکه چیزی است که با احساس و دل بیشتر سروکار دارد اما در طول تاریخ شاعران زیادی بودند که تلاش کرده اند که این هنر و ذات خدادادی را نسل به نسل و سینه به سینه انتقال دهند چه از طریق سرودن ابیات زیبا و چه از طریق معرفی، نقد و بررسی آثار پیشینیان خود که نقش بسیار خوبی در شناسائی شعرا و آثار آنها به علاقمندان خود دارد.
یکی از شاعران استان همدان که در این زمینه فعالیت دارد شروع فعالیت ادبی خود را از کانون پرورش فکری کودکان ملایر عنوان کرده و می گوید: عضویت در کانون پرورش فکری کودکان ملایر در سال 1358 که آن زمان هم کتابخانه و هم محل آموزش های فرهنگی، هنری، عقیدتی، نظامی و غیره بود تاثیر زیادی در مسیر ذهنی ام گذاشت به طوریکه در اینجا با شعر، داستان نویسی و غیره آشنا شدم که آغازی شد تا در دبیرستان نیز بسوی ادبیات و شعر بیشتر سوق پیدا کنم.
داود بیات در گفتگو با مهر ادامه داد: بعدها در دانشگاه نیز کلاس های نقد و بررسی شعر تشکیل شده کتب مختلف ادبی و آثار شعرای معاصر در این دوره بیشتر مورد نقد و بررسی قرار می گرفت و از آن زمان به بعد با چهره های معروف کشور و الفبای شعر بصورت حرفه ای آشنا شدم بطور کلی برای من دوران خوبی بود زیرا فضای فرهنگی کشور خیلی از فضای جبهه و جنگ فاصله نگرفته بود و بیشتر فعالیت های فرهنگی و هنری در این حوزه ها کار می شد.
داود بیات که خود یکی از رزمندگان دفاع مقدس نیز می باشد در مورد کتاب خود که بیشتر در زمینه ادبیات جبهه و جنگ است، اظهار داشت: در تقویم های تشنه تقریبا اکثر مسایل رد و نشانی از جبهه دارند اما گرایش بیشتر به شهدایی است که هنوز هم نتوانسته ام در حق آنها ادای دین شایسته ای داشته باشم که مسلما تاثیر گذاری عمیق روحی و معنوی عزیزانی که ایثارگری را به نهایت رسانیده اند دلیل عمده آن است همچنین چشم غزل نام کتاب بعدی ام می باشد که متاسفانه فعلا قابلیت حضور به بازار نشر را پیدا نکرده است.
تاثیر منفی و غیر مستقیم تورم و اقتصاد بر امور فرهنگی، نشر و کتاب احتیاج به ارائه دلیل ندارد
شاعر مجموعه شعر "تقویم های تشنه" که بیشتر در زمینه شعر های کلاسیک و آزاد شعر می سراید در مورد وضعیت کنونی شعر افزود: تاثیر منفی و غیر مستقیم تورم و اقتصاد بر امور فرهنگی، نشر و کتاب احتیاج به ارائه دلیل ندارد.
اقبال عمومی در حال حاضر با شعر همراه نیست
بیات با بیان اینکه مسلما حرکت های فرهنگی و هنری با مشکلات اقتصادی از بین نخواهند رفت ولی کند می شوند، ابراز داشت: ممکن است شعر هم مانند سایر امور فرهنگی افت و خیز هایی داشته باشد که امیدوارم به سرانجام خوشی برسد شاید بررسی ها نشان دهنده این باشد که اقبال عمومی در حال حاضر با شعر همراه نیست اما بدون شک دل همه مردم با هنر و بخصوص شعر است.
داود بیات که پزشک بوده و متولد ملایر است در مورد تاثیر شعر و ادبیات بر حرفه اصلی خود (طبابت) می گوید: ابعاد مختلفی که انسانها را تشکیل داده اند همه به هم مربوط بوده و احتیاج سرفصل وجود آدمی است که سلامتی یکی از اینهاست و در مقوله سلامتی هنر نوشدارویی است که می تواند با سلامتی روح و روان کمک کرده و به آن به نوعی بال و پر نیز بدهد تا ارتباطات عمیق تر انسانی بهتر شکل بگیرد.
برای مشخص شدن سره از ناسره نیازمند نقد هستیم
این شاعر گرانقدر که در زمینه نقد و بررسی آثار و کتب دیگران نیز فعالیت می کند، ادامه داد: برای مشخص شدن سره از ناسره نیازمند نقد هستیم تا هنرمندان واقعی از هنرمند نماها مشخص شوند از اینرو هنر نیاز به نقد دارد زیرا نقاط ضعف برای خواننده مشخص شده و تولید کننده نیز از این بازار نقد بی بهره نماند.
بیات عنوان داشت: با توجه به شناسایی نقاظ ضعف و قدرت، تجربه های خود را در تولیدات بعدی مثمر ثمرتر بکار می گیرد که البته در این راه نوع برخورد منتقد بسیار حیاتی است بنابراین نقد گاهی اثرات مثبت و شگرف و گاهی هم اثرات منفی دارد که مسلما باید همیشه دنبال اثرات مثبت آن باشیم.
وی افزود: بخاطر همین نقد های نسل های قبلی کتاب ها باید بصورت دقیق و ریزبین باشد و انتظار از نقد این است که نقاط ضعف رو شود تا افرادی که تازه دست به قلم شده اند تشویق و بقیه نیز اقبالی برای خرید کتاب ها داشته باشند.
شاعر مجموعه شعر "تقویم های تشنه" در تعریف شعر نیز گفت: آمال و آرزوهایی که با زبان عاطفه کلام را مترنم می کند و پنجره روان ها را به هوای تازه باز می کند از نظر من شعر محسوب می شود.
شاعر یک منتقد اجتماعی بوده و شعر و هنر نیز به نوعی نقد اجتماعی است
بیات با بیان اینکه شاعر یک منتقد اجتماعی بوده و شعر و هنر نیز به نوعی نقد اجتماعی است بطوریکه به جامعه روش حرکت را نمایان می کند، عنوان کرد: شعر در مورد همه لایحه های جامعه صحبت کرده و برش های خیلی خوبی از آن نمایش می دهذ از این رو در شعر دنیای خشک منطق و فلسفه را نداریم و ابزار ما احساس، عواطف، تخیل و درک است تا از این طریق بتوان با مخاطب ارتباط برقرار کرده و با تمام وجود حرف شما را قبول کند.
وی گفت: بنابراین اگر احساسات با عقیده نیز توام شود ماندگاری بیشتری دارد از طرفی شاعر باید بیشتر فکر کند تا بتواند نیاز های واقعی را به صورت مانگار بیان کند به عنوان مثال از زمان حافظ چندین سال می گذرد ولی هر روز نیز اشعار وی تازگی خاصی برای علاقمندان دارد و از طرفی شاعران باید حامی همدیگر باشند گاها می بینیم که بعضی از افرادی که ادعای شاعری دارند کتب منتشر شده در این زمینه را خریداری نمی کنند چه برسد به مردم عادی.
با توجه به مباحث عنوان شده امید است شعر که به عنوان یکی از مولفه های فرهنگی غنی در کشور و جامعه ما محسوب می شود، جایگاه واقعی خود را بازیابد.
نظر شما