به گزارش خبرنگار مهر، مسجد مهمانخانه خدا در زمین، جایگاه نزول خیرات آسمانی و تجلی گاه بهشت خدا در زمین است و چشمه زلال مبارزه بر ضد باطل در طول تاریخ از مسجد جوشیده و مسجد همواره مشعل فروزان قیام بر ضد شیطان ها و طاغوت بوده است.
آنچه از بررسی نقش مسجد در تاریخ صدر اسلام بر می آید جامعیت مسجد در همه زمینه های عبادی، سیاسی، فرهنگی، آموزشی، قضایی و نظامی است.
اگر به تاریخ انقلاب های اسلامی بالاخص انقلاب ایران نگاه کنیم خواهیم دید محور اصلی شکل گیری انقلاب های اسلامی مسجد است.
مسجد پایگاه اسلام/ با مسجد طراز اسلامی فاصله داریم
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی در گفتگو با مهر، اظهارکرد: کار ویژه ای که اسلام برای مساجد مشخص کرده با آنچه ما امروز در صحنه مسجد مشاهده می کنیم تفاوت دارد.
حجت الاسلام کاظم لطفیان با تاکید بر اینکه در مساجد باید نماز، دعا و ذکر و دانش رونق یابد، تصریح کرد: امروز مسجد آماده کار به صورت جامع در تمامی این زمینه ها نیست.
وی بیان داشت: ماموریت اصلی و اصیل مسجد، آموختن توحید و برگزاری آیین عبادی و اقامه نماز جماعت به عنوان عالی ترین نماد بندگی است.
وی گفت: بعضی از امور در صحنه مسجد نباید انجام شود که متاسفانه امروز شاهد انجام شدن آن هستیم.
وی تصریح کرد: آبادکردن مسجد به این است که صدا در آن بلند نشود، گفتگوهای باطل و بیهوده در آن صورت نگیرند و از خرید و فروش در مسجد خودداری شود.
لطفیان عنوان کرد: امروز در مساجد ما مسابقه برای این بر پا شده است که در برخی مناسبت ها بگوییم که صدای بلندگوهای مسجد ما چقدر بلند است.
وی با بیان اینکه اذان تنها مستثنی برای بلندی صدا در مسجد است؛ عنوان کرد: اذان با بالاترین میزان صدا باید از مسجد پخش شود و کارهای دیگر باید محدود شود.
وی با تاکید بر اینکه کارهای لغو و بیهوده نباید در مساجد انجام شود و جامعه باید مصداق کارهای لغو را مشخص کند؛ گفت: خرید و فروش در مساجد صورت نگیرید که خوشبختانه این امر در مساجد صورت نمی گیرد.
این مسئول مسجد را پایگاه اسلام دانست و عنوان کرد: انقلاب اسلامی برآمده از مسجد است که تمثال جامع معارف الهی در روی زمین است.
وی عنوان کرد: اگر در مسجدی ندای انقلاب خاموش باشد این مسجد دیگر مسجد نیست.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه حق نداریم در مسجد حدود الهی را اجرا کنیم، بیان کرد: کاری که مومنین را مکدر می کند انجام آن در مسجد ممنوع است.
لطفیان با اشاره به اینکه مسجد باید محل حضور صدیقان باشد، افزود: باید به این پرداخت که آیا مساجد ما محل رفت و آمد صدیقان است.
مساجد کانونهای فرهنگ اسلامی / مسجد به کانون امید آفرینی تبدیل شود
وی با تاکید بر اینکه مساجد باید کانون اصلی فرهنگ اسلامی باشند، افزود: مساجد ما متاسفانه محلی برای غم شده در صورتی که اسلام گفته است مسجد محل شادی مومن است.
این مسئول با اشاره به اینکه مومن وقتی وارد مسجد می شود باید غم و غصه اش فراموش شود؛ ادامه داد: مساجد ما باید محلی برای نشاط معنوی انسانها باشد و غصه ها را از دل بزداید.
وی با تاکید بر اینکه مساجد باید کانون امید آفرینی تبدیل شود؛ بیان داشت: مسجد محلی برای خلوت با خدا و دوست یابی مومنین است.
لطفیان اظهارکرد: مساجد باید محل احیای سنت های الهی باشد و هر سنتی که کمرنگ می شود در مسجد باید آن را پرنگ تر دید.
وی ادامه داد: مسجد باید حالتی را در انسان به وجود آورد که انسان مسجدی از رفتن به محدوده گناه شرمسار شود.
شان مسجد رعایت نمی شود
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی اضافه کرد: هیئت امنای مساجد و اختلافاتی که بین اعضا وجود دارد، ائمه جماعات و فضای نا مناسب در مسجد از جمله علل کم رونق شدن برخی مساجد است.
وی با بیان اینکه برخی از مساجد ما از کمبود ها رنج می برند، عنوان کرد: فضای نا مناسب یکی از کمبودهای مساجد است.
وی با تاکید بر اینکه ضرورت افزایش مساجد وجود ندارد، افزود: مسجد با کیفیت و مسجدی با کیفیت و خلوص بیشتر اثرش بیشتر است.
وی با بیان اینکه در سیستم فعلی کشور شان مسجد رعایت نمی شود؛ تصریح کرد: به عنوان مثال وقتی کانون های فرهنگی و هنری برای مساجد در نظر گرفته می شود باید همه مساجد از آن برخوردار باشند و نه فقط برخی از مساجد.
مردم نقش آفرین اول در صحنه مسجد باشند/ مساجد روستایی ضعیف هستتند
لطفیان با تاکید بر اینکه مردم باید نقش آفرین اول در صحنه مسجد باشند، اظهارداشت: امروز شاهد این هستیم که افرادی که انگیزه برای رونق دادن به مسجد را داشته اند انگیزه از آنها گرفته شده است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه متاسفانه امروز شاهد رسیدگی به امور مساجد در شهرها بیشتر از روستاها هستیم؛ گفت: مساجد روستایی متولی ندارد و به شدت ضعیف هستند.
وی با بیان این مطلب که هنر ما نباید این باشد که در یک روستا هفت مسجد داشته باشیم؛ تصریح کرد: متاسفانه امروز داریم روستاهایی که در آنها بیش از یک مسجد و حتی هفت مسجد بنا شده اند.
لطفیان با بیان اینکه هم اکنون در خراسان جنوبی دو هزار مسجد وجود دارد، بیان داشت: کیفیت در مساجد باید مد نظر قرار گیرد و نه کمیت مساجد.
وی با بیان اینکه امروز اختلاف فضای ساختاری و فضای فرهنگی را در مساجد داریم، عنوان کرد: توازن بین سیستم ساختاری و سیستم فرهنگی برقرار شود و دغدغه فرهنگی باید به ارکان مسجد منتقل شود.
وی با اشاره به اینکه امام جماعت در مساجد باید دارای استقلال باشد، افزود: امام جماعت ما نباید دولتی باشد دولت در زمینه مساجد باید نقش تغذیه فکری و نرم افزاری را داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه حضور دولت در عرصه مساجد در بسیاری از کشورها پاسخ نداده است، تصریح کرد: مردم باید نقش آفرین صحنه مسجد باشند.
این مسئول فرهنگی خراسان جنوبی با اشاره به وجود 300 مبلغ در سطح استان گفت: ماهیانه 300 میلیون ریال از سوی این سازمان برای شبکه تبلیغ هزینه می شود.
به گفته وی خراسان جنوبی به شدت با کمبود روحانی برای امر تبلیغ مواجه است.
مساجد منشا بسیاری از حرکات و نهضت های اجتماعی و سیاسی
مسئول امور رسیدگی به مساجد اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی مساجد را منشا بسیاری از حرکات و نهضت های اجتماعی سیاسی در طول تاریخ عنوان کرد.
حجت الاسلام صادقی خواه در گفتگو با مهر، با بیان این که مساجد در اسلام منشا بسیاری از تحولات اجتماعی هستند گفت: پیامبر (ص) با ساخت اولین مسجد به مسلمان و مردم جهان نشان دادند که دین اسلام یک دینی اجتماعی است و مسجد یک مکان اجتماعی و منشا تحولات و نهضت های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و مذهبی در طول تاریخ است.
وی با بیان این که مساجد موجب انس بیشتر انسان ها بایکدیگر می شود؛ گفت: مسجد محل آگاهی دهی به مردم است و آنچه در طول تاریخ موجب اتحاد و مبارزه بامستکبران شده است مسجد است.
مسئول امور رسیدگی به مساجد اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی با بیان این که هدف دشمنان انزوای انسان های دین مدار است گفت: مسجد مهم ترین روش مقابله با این حربه دشمنان است چراکه مساجد بر خلاف کلیسا مهم ترین عامل پویای جامعه اسلامی و جهان اسلام هستند.
وجود دو هزار مسجد در خراسان جنوبی/ برپایی نماز جماعت تنها در 550 مسجد
حجت الاسلام صادقی خواه با بیان این که در خراسان جنوبی نزدیک به دو هزار 145 مسجد با سازمان تبلیغات اسلامی همکاری دارند؛ گفت: بیشتر مساجدی که در سطح استان وجود دارند فعال بوده و مردم از بیشتر آنها استفاده می کنند.
وی عنوان کرد: از دو هزار و 150 مسجد سطح استان حدود100 مسجد به دلیل مخروبه بودن قابلیت برگزاری نماز جماعت را ندارند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از مساجد استان نیز در مناطق روستایی کم جعیت وجود دارد، افزود: در این مناطق نیز روحانی به صورت دائم نمی تواند حضور داشته باشد و به اقامه نماز جماعت اقدام کند.
مسئول امور مساجد خراسان جنوبی با تاکید براینکه تمامی مساجدی که درخواست امام جماعت دارند، روحانی اعزام می شود، ادامه داد: برای اقامه نمازهای جماعت از روحانیان مستقر و طرح هجرت نیز استفاده می شود.
وی با بیان اینکه نمازهای جماعت در 550 مسجد سطح استان اقامه می شود، گفت: در 391 مسجد نماز صبح جماعت نیز با حضور نمازگزاران مومن و خداجو برپا می شود.
وی ادامه داد: برگزار ی مراسم نماز جماعت، برگزاری دوره های قرآنی ، برگزاری دعای توسل،برگزاری دعای کمیل و برنامه های مناسبتی از مهم ترین برنامه هایی است که در مساجد خراسان جنوبی در ایام مختلف سال برگزار می شود.
مسئول امور رسیدگی به مساجد اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی یادآورشد: همزمان با روز جهانی مساجد علاوه بر برنامه هایی که به صورت خود جوش در مساجد برگزارخواهد شد تمامی روحانیون اعزامی و روحانیون بومی در خصوص نامگذاری روز جهانی مساجد و جایگاه مساجد در تربیت اجتماعی و شخصی افراد سخنرانی خواهند کرد.
سهم مرکز رسیدگی به امور مساجد از اعتبارات دولتی صفر است
مساجد مهمترین و اصلی ترین پایگاه دین، معنویت و اخلاق هستند و دارای شبکه عظیمی از اجتماعات مؤمن و اهل ایمانند و از اهمیت بسیار تعیین کننده ای در جهان اسلام برخوردارند.
این سنگر بزرگ مسلمانان علاوه بر ایفای کارکردهای تبلیغی، تربیتی و عبادی، محل رجوع مردم به ویژه جوانان است از اینرو باید از این ظرفیت با ارائه برنامه های مناسب نسبت به جذب جوانان اقدام کرد.
مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه در یک سال گذشته هیچ اعتبار دولتی به این مرکز اختصاص نیافت،گفت: یک هزار و ۴۶۷ مسجد در استان وجود دارد.
حجت الاسلام محمد باقری کوشه از وجود یک هزار مسجد شناسنامه دار در استان خبر داده است و می گوید: شهر بیرجند با 55 مسجد بیشترین تعداد مسجد را دارد.
به گفته وی براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 90 ؛ یک هزار و 297 مسجد روستایی و 170 مسجد شهری در خراسان جنوبی وجود دارد.
مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان جنوبی گفت: در حال حاضر تنها یک هزار مسجد شهری و روستایی دارای شناسنامه هستند.
وی عنوان کرد: بر اساس آماری که این مرکز دارد 424 مسجد امام جماعت دارد و 576 مسجد نیز فاقد امام جماعت است.
امروز متاسفانه مساجد ما پویا و زنده نیستند آن گونه که باید رونق ندارند نماز جماعتی خوانده می شود و اگر مجالی باشد صفحه ای قرآن و شاید هم چند شبی روضه خوانی که عده ای بر سر عادت، برخی از روی ریا، عده ای به خاطر رودربایستی و عده ای هم از روی ارادت به افرادی خاص و البته خیلی ها هم از روی اخلاص در مسجد حاضر می شوند.
واقعیت موجود این است که پویایی مساجد ما کم است و در رأس آن مدیریت جامع فرهنگی وجود ندارد و هیئت های امنای مساجد صرفا هزینه ها و برقراری نماز جماعت و روضه خوانی ها را مدیریت می کنند و کمتر پیش می آید که کار فرهنگی یا سیاسی اجتماعی انجام شود و توجه ویژه به خانواده ها به خصوص نوجوانان وجود ندارد، جوان ها کمتر به مساجد می آیند کمتر در پای منبرها می نشینند و در مجموع اینکه محور بودن مسجد کمتر شده و فعالیت های زیادی که انتظار می رود در مساجد شکل بگیرد فراموش شده است.
نکته آخر که باید به مسئولان گوشزد کنیم این است که چرا نباید مدیریت مساجد به جوان تر ها سپرده شود و چرا کارهای مهم به عهده جوان ها گذاشته نمی شود. نمونه های زیادی وجود دارد در مساجدی که عده ای جوان وارد گود شده اند تا در حال و هوای مسجد محله خود تغییری ایجاد کنند اما با مقاومت شدید قدیمی ها و حتی پرخاشگری عده ای روبرو شده اند.
................
گزارش: فاطمه زیراچی
نظر شما