۱۱ شهریور ۱۳۸۲، ۱۳:۰۸

جديدترين ترجمه منظوم قرآن در دست انتشار (2)

كرم خدا امينيان : ترجمه منثور بهاء الدين خرمشاهي از قرآن براي من بسيار راهگشا بود

كرم خدا امينيان : ترجمه منثور بهاء الدين خرمشاهي از قرآن براي من بسيار راهگشا بود

ترجمه بهاء الدين خرمشاهي به نثر ،در نظم قرآن، براي من بسيار راهگشا بود و با اينكه يك سوم قرآن را به نظم در آورده بودم ، با تطبيق اثر خود با ترجمه استاد خرمشاهي كار را از نو آغاز كردم .

كرم خدا امينيان مترجم قرآن كريم به نظم ، در ادامه گفت و گوبا خبرنگار فرهنگي "مهر" در پاسخ اين سوال كه "اين ترجمه داراي چند بيت است و چه ويژگيهايي دارد" گفت : ابيات را بدرستي شمارش نكردم و لي حدود 15 الي 16 هزار بيت است و ويژگيهاي مهم آن از اين قرار است ، نخست اينكه ، براي هر چند سوره يك وزن را انتخاب كردم ، به شكلي كه آن وزن با حال و هواي سوره همخواني داشته باشد ، چراكه معتقديم يكي از ويژگيهاي قرآن كريم تنوع و تكثر است لذا همه متن را نمي توان و نبايد در يك قالب منظوم كرد تا جنبه هاي مختلف آن از قبيل : تبشير و انذار ، رحمت و عذاب و امثال آن حفظ شود به همين دليل براي حفظ قالب قرآن مجيد من از حدود 10 تا 12 بحر مختلف  استفاده كردم ، ويژگي دوم دقتي است كه براي رعايت امانت بكار رفته ، به اين ترتيب كه در هر قسمت كه نياز به حشو و زوايد كلام احساس شده ، آن را بين دو قلاب قرا دادم تا براي خواننده كلام وحي از غير وحي مشخص باشد ، ويژگي سوم اينكه براي رعايت امانت در حفظ مفاهيم و انتقال پيام از آوردن كلام اضافي خودداري نكردم ، مثلا اگر براي يك آيه 5 كلمه اي به دو بيت شعر نياز بوده دريغ نكردم يعني سعي نداشتم با كمبود كلام ، ابهام در پيام ايجاد كنم ، همچنين من دراين مترجم قرآن در مورد ديگر ويژگي هاي اين نوع نظم افزود ، همچنين در اين نظم از صنايع لفظي و معنوي كه در شعر فارسي معمول و مصطلح است تا آنجايي استفاده كرده ام كه به زيباييهاي كلامي وحي لطمه اي وارد نشود .
وي همچنينن درخصوص نكاتي كه بايد در ترجمه نظم رعايت كرد گفت : فردي كه مي خواهد اقدام به ترجمه منظوم كند در وحله اول بايد ذوق شعر داشته و در ادبيات فارسي نيز متبحر باشد ، در مرحله بعد بايد برزبان مبدأ و زبان مقصد تسلطداشته و با ترجمه و صنايع لفظي و معنوي ، كلمات بلاغي و هنري در زبان عربي و اوزان ، بحور در زبان فارسي آشنايي داشته باشد و در مرحله سوم از ياد نبرد كه قرآن خودش از هر شعري هنري تر است بنابراين هر سوه اي را نمي توان به هر وزني در آورد و هر وزني حال و هوايي دارد كه در جاي خود بايد مورد استفاده قرار گيرد ، سوره اي حاكي از الطاف الهي و رحمت خداست ، سوره اي ترس دارد ، سوره اي هشدار ميدهد ، سوره اي حاكي از عذاب است ، همه اينها را نمي توان با يك وزن سرود ، در ترجمه هاي منظومي كه تابه حال از قرآن مجيد انجام شده ، وزن شاهنامه يعني بحر متقارب ( فعولا فعولا فعولا فعول ) بكار رفته است ، در حاليكه اين وزن حماسي است و براي تمام سوره ها نمي توان از آن استفاده كرد.
وي ادامه داد : بعد از اين بايد به سراغ معادل گزيني برويم ، در معادل گزيني چه در نظم  چه در نثر بايد معادلي كه انتخاب مي شود گوياي اصل پيام باشد و مترجم ازاين بيم نداشته باشد كه ترجمه از متن بيشتر مي شود ، شعر بايد پيام را به خوبي منتقل كند در عين اينكه رعايت امانت هم بايد بشود ، گاهي شاعر به كلماتي نياز پيدا مي كند كه در نثر نيست در اينجا بايد ببيند در كجا از خودش مايه گذاشته ، اين كلمات را اصطلاحا حشو مي گويند ، اين كلمات ( حشو) را بايد در پرانتز ، قلاب و يا گيومه بگذاريم و به گونه اي نشان دهيم كه با متن اصلي تفاوت دارد تا با كلام وحي تداخل پدا نكند ، نبايد فراموش كنيم كه ترجمه قرآن چه در نظم و چه در نثر به هيچ وجه جاي اظهار نظر نيست وديگر اينكه مترجم نبايد از اظهار نظر ديگران بترسد و بايد تا آنجا كه امكان دارد به دفعات كار خود را تصحيح كند تا در نهايت به نظم مطلوب برسد .

كرم خدا امينيان در مورد مشكلات انجام كار گفت : به حمد خدا با مشكل خاصي درحين انجام كار مواجه نشدم ، من در ابتدا چند سوره كوتاه ترجمه كردم و وقتي آن سوره ها را به دوستانم نشان دادم مرا تشويق كردند كه كارم را ادامه دهم و اين تشويق تا آنجا ادامه داشت كه من تمام كلام الله مجيد را ترجمه كردم، البته من هيچگاه از پرسيدن واهمه نداشتم و هر زمان كه با مشكلي روبرو مي شدم از اهل فن سؤال كردم و نظر خواستم . 
 وي در مورد منابع مورد استفاده خود براي نظم قرآن مجيد گفت : منابعي كه مورد استفاده من بود نخست قرآني است با چاپ سلطاني ، اين كتاب قرآني قديمي است با ترجمه و زيرنويس كه در عين قديمي بودن از شيوايي ، دقت و احتياط برخودار است ، منبع يگري كه به من كمك فراواني كرد معروف است به « كلمات القرآن و تفسير و بيان » از استاد شيخ حسنين محمد محلوف كه چاپ اكتبر 1965 قاهره است ، با شرح و تفسير هر واژه كه بسيار دقيق است و منابع ديگر كتاب «  المنجد في الغت والاعلام » ، « فرهنگ فارسي معين » و همچنين ترجمه فارسي قرآن كريم  اثر قرآن پژوه معاصر بهاء الدين خرمشاهي است ، اهميت اين اثر براي من تا آنجا بود كه  درحين انجام كار و زماني كه يك سوم قرآن را ترجمه كرده بودم با مطابقت اثر خود با ترجمه استاد خرمشاهي در ابيات خود تجديد نظر كرده و كار را مجددا آغازكردم .

" بخشي از ترجمه نظم سوره حمد اثر استاد امينيان به اين شرح است :"
باسم پروردگار بخشنده                                       مهربان ( كردگار بر بنده )
ايزدي كه سپاس ( مي زيبد )                                كه خداي جهانيان باشد  
( آنكه بر كائنات بخشنده است )                           ( آنكه برخلق)  مهربان باشد
( او ) خداوند روز رستاخيز                               ( كه سرانجام اين زمان باشد )
ما پرستشگر توايم و فقط                                    يار ز تو مرادمان باشد

 

 

کد خبر 21242

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha